يمن، ايران، سادات حسني
يمن کجاست؟
صعده منطقهاي کاملاً کوهستاني است و چند سلسله کوه اين منطقه را در بر گرفته است. اين استان آب و هواي معتدلي دارد و از ميزان بارندگي مناسبي برخوردار است. اساساً يمن را به جهت سرسبز بودن و جاذبههاي آب و هوايي از قديم الايام «يمن خوشبخت» ناميدهاند. بر خلاف عربستان که صحرايي است، يمن سرسبز و خرم است. همچنين استان صعده، معادن زيرزميني ارزشمندي دارد. آثار تاريخي و باستاني زيادي در اين منطقه وجود دارد که بخشي از آن متعلق به دوران حاکميت زيديه است که حدود هزار سال قدمت دارد و بخشي هم مربوط به حاکميت عثمانيها در يمن است که در اين استان برجها و قعلههاي تاريخي زيبايي ساختند.
اکثر قريب به اتفاق شيعيان يمن را زيدي مذهبها تشکيل ميدهند. مذهب زيدي، آميزهاي از تشيع با انديشههاي معتزلي و اندکي از مسلک حنفي است، اما بيشتر فقه زيدي با فقه تشيع دوازده امامي مشترک است. زيديها به ولايت و عصمت پنج تن (عليهم السلام)، خلافت بلافصل اميرالمؤمنين علي(ع)، امامت امامان از نسل امام حسين(ع) و ظهور منجي و قيام جهاني امام مهدي(عج) و ضرورت ياري او اعتقاد راسخ دارند. صعده مرکز شيعيان زيده اي است که از نظر مذهبي به شيعه دوازده امامي بسيار نزديک هستند. اين شيعيان از فرقه زيديه هادويه جاروديه هستند. حدود 45 درصد جمعيت يمن را پيروان مکتب زيديه تشکيل ميدهند؛ در حالي که اهل سنت که اغلب شافعي مذهباند 53 درصد و درصد اندکي هم شيعيان اسماعيليه هستند. شيعيان و اهل سنت يمن همگي محب و شيفته اهل بيت(ع) هستند و آداب و رسوم مذهبي آنان بسيار مشابه شيعيان دوازده امامي است. ولي متأسفانه در سالهاي اخير، وهابيت در اين کشور قدرتمند شد و تلاش کرد اصالتهاي فرهنگي و مشترکات مذاهب را تحت پوشش باورهاي خود قرار دهد. با اين حال يمنيها اسلام خود را مديون حضرت علي(ع) ميدانند، چون نخستين بار پيامبر اعظم (ص)، حضرت علي(ع) و چند نفر ديگر از صحابه را براي تبليغ اسلام به يمن فرستادند. از همين رو اين کشور از صدر اسلام، يکي از مهمترين مراکز رشد شيعه با رويکرد اطاعت و حمايت از ولايت و حاکميت اهل بيت(ع) به شمار ميآيد. نکته جالب توجه اينکه از جمعيت بيست ميليوني يمن، حدود پنج ميليون از سادات و ذريه پيامبر هستند که 90درصد آنها سادات حسني و بقيه سادات حسينياند.
يمن به دليل هم مرز بودن با عربستان، جايگاه استراتژيکي دارد. قرنها مسير حرکت حجاج به مکه و مدينه بوده و مرکز صادرات و واردات به عربستان به حساب ميآمد، ولي با اين حال، مردم استان صعده بسيار محروم و از نظر اقتصادي مستضعف هستند.
از بانگ «باذان» تا پرچم «يحيي»
پيوند تاريخي و فرهنگي ايران و يمن، محکمتر از آن است که با اراده حکومت فعلي يمن و يا عربستان سعودي از هم گسسته شود. حتي بعد مسافت، نتوانست مانع از سفر يا مهاجرت يمنيها به ايران و همين طور عزيمت ايرانيان به آن کشور شود. در قرن اول هجري، دو قبيله يمني به ايران مهاجرت کردند. در ادبيات فارسي هم عبارتهايي همچون عقيق يمني، نگار يمني، سهيل يماني و... به فراواني ديده ميشود. اما ايرانيان دو بار در تاريخ يمن حضور تأثيرگذار داشتهاند.
نخستين حضور ايرانيان در يمن
دومين حضور ايرانيان در يمن
سادات حسني(عقاب هاي کوهستان يمن)
سلسله جبال مرتفعي به طول دوهزار کيلومتر از طائف (نزديک مکه) تا تعز (نزديک بندر عدن) کشيده شده و در ميانه راه از استان صعده و استان حجه و ديگر مناطق يمن ميگذرد. وجود اين سلسله جبال موجب شده آب و هواي خنک اين مناطق با طبيعت گرم و خشک شبه جزيره کاملاً متفاوت باشد و در تابستانها بارانهاي فراوان و ابر و مه بسيار مشاهده شود.
در تاريخ اسلام آمده که: وقتي که امام حسين(ع) با خاندان و اصحاب خود، از مکه عازم کوفه بودند، برخي نزديکان، ايشان را از اين سفر منع ميکردند و توصيه کردند که به يمن بروند، چون در کوهستانهاي يمن، دوستداران امام علي(ع) زندگي ميکنند، شيعيان صعده که امروز مظلومانه از حقانيت و موجوديت خود دفاع ميکنند از نسل همان قبيله همدان هستند که در بسياري از جنگهاي امام علي(ع) از ياران باوفاي ايشان بودند و حضرت از آنان به خوبي ياد کرده است.
بگذريم، در حال حاضر تمامي خطوط تلفن ثابت و موبايل استان صعده قطع شده و هيچ خبرنگار داخلي و خارجي اجازه سفر به استان صعده را ندارد. جنايتکاران يمن، مانند بقيه جانيان تاريخ نميخواهند کسي شاهد بر جناياتشان باشد.
در مظلوميت شيعيان صعده همين بس که هيچ کشوري از آنها نه حمايت مالي ميکند و نه سياسي و تبليغاتي. ظاهراً زندگي آنها در راستاي منافع هيچ حزب و گروه و جرياني در دنيا تعريف نشده است تا براي حمايت از آنان حرکتي صورت بگيرد. رسانههاي الجزيره العربيه و امثال آنها هم، چشم و گوش خود را بستهاند تا خون مظلومان در سکوت محض و در تاريکي مطلق ريخته شود. حضور يک جريان شيعي قوي در جنوب عربستان، به هيچ وجه خوشايند سعوديها و همچنين غربيها نيست. ناگفته نماند که در اين ميان شبکه «العالم» ايران، پوشش خوبي به خبرهاي صعده داده است.
ياد مردان بي ادعاي شلمچه و فاو و فکه به خير! آن روزها هنگامي که علي عبدالله صالح، نزد استاد خود صدام، شاگردي ميکرد، يک تيپ نيروي نظامي از ارتش يمن در عراق بود و در ميان اسراء از يمن هم بودند. در آن زمانها برخي از شيعيان اهل صعده که در ارتش بودند از رفتن به مأموريت عراق خودداري ميکردند. زيرا جنگ عليه امام عادل(امام خميني) را حرام مي دانستند. شش ماه زندان، حداقل مجازات نرفتن به عراق بود. رزمندگان شيعه در صعده فرزندان امام هستند. اکنون شاگرد صدام به مصاف آن ها رفته است.
منبع: نشريه امتداد- ش 48
/ن
