آنچه درباره‌ی حجاب و طرح‌های تبلیغ آن در جامعه- به ویژه پس از انقلاب اسلامی- مطرح است و ریشه‌ی ناکامی در گفتگوهای چهره به چهره با مخاطبان دیده می‌شود عبارتست از:
الف) دفاع بد دوستان که کار دشمن را سهل و آسان کرده است.ب) تهاجم همه جانبه‌ی دشمنان که ریشه‌ی اعتقادات را با شبهات شیطانی هدف قرار داده است.
آنچه انتقال فکر و فرهنگ پوشش اسلامی را به نسل جدید دچار مشکل ساخته، ریشه در انتقال این فرهنگ در نسل‌های گذشته دارد. اگر حجاب را یک مفهوم دینی و پوشش اسلامی را یک تکلیف و وظیفه‌ی دینی بدانیم، مراحل انتقال آن می‌بایست، مطابق با مبانی نظری اسلام در تربیت دینی و رعایت استانداردهای آموزشی باشد.
آموزش، پرورش و یا برنامه‌های دقیق انتقال فرهنگ به نسل جدید، تابع مراحل و مراتبی است که باید مطابق با احساس و عاطفه، فطرت پاک و عقل و خرد خداداد باشد؛ از مرحله‌ای بسیار آسان و قابل قبول آغاز و به مراتب فعلی و فطری و فکری ارتقا یابد تا در عمق جان مخاطبان قرار گیرد و همیشه آنان را همراهی کند.
در مراحل تربیت دینی، این مراتب پلکانی وجود دارد:
1. انس دینی: ایجاد تعلقات معنوی از طریق شرطی شدن اعمال و افعال مذهبی.2. عادت دینی: ایجاد عادت مذهبی به کمک تکرار اعمال و احساس مسئولیت در عبادات.
3. معرفت دینی: فهم و استنباط معارف دینی به کمک تفکر، تعقل و تحلیل مسائل مذهبی.
4. شاکله دینی: تجلی و تبلور فرهنگ مذهبی در وجود و شخصیت نوجوان (اخلاقیات).
5. خودجوشی دینی: در جستجوی عشق، عرفان و معنویت برتر به کمک جاذبه‌های قدسی.
اکنون جای این پرسش است که نسل گذشته در ارتباط با حجاب و پوشش، به عنوان یک مفهوم دینی و یک وظیفه و تکلیف، در کدامیک از این مراحل دارای نقص و کاستی بوده و به عبارت دیگر کدام مرحله را نگذرانده و میان بُر زده است که نسل نو از صمیم دل حجاب را پذیرا نیست و یا به اندک آن بسنده می‌کند.
با کمی دقت، مرحله «معرفت دینی» را می‌توان نام برد. زنان و مادران ما در ارتباط با حجاب و با توجه به محیط خود، از مراحل انس و عادت عبور کرده و در اجتماع به صورت شاکله دینی مشاهده کرده‌اند ولی به دلیل ضعف در مرحله‌ی معرفت دینی، نتوانسته‌اند پاسخگوی سؤالات ساده فرزندان خود باشند تا چه رسد بتوانند به شبهات آنها نیز پاسخ دهند.
دختر جوان امروزی برخلاف مادر یا مادربزرگ خود، در صحنه‌ی اجتماع و در محیط تحصیل و اشتغال، بیش از گذشته حضور دارد و بیش از زنان گذشته نیز در مقابل سیل تهاجم فرهنگی قرار دارد.
او برای عبور از چگونگی و پاسخ به چرایی‌ها دچار ضعف اساسی شده و با توجه به اینکه انگیزه‌ای نیز برای پرداختن بهاء در این زمینه ندارد، عطای پوشش سنتی را به لقایش بخسیده است و خود را با حداقل های مورد پذیرش همسالان خود قانع کرده است.
متأسفانه در سطح جامعه و خانواده نیز، بیش از اینکه تکیه بر مرحله معرفت دینی باشد، آن هم با روش های نو، ظریف و متنوع به شکل و شاکله ظاهری پرداخته شد و سال‌ها پافشاری بر یک نوع پوشش و عدم توجه به روحیه تنوع طلبی، نشاط و نوجویی جوانان، راه برای پذیرش مدهای بیگانه باز شد.
از سوی دیگر عدم تعریف و تعیین حدود، عدم هماهنگی میان اجزاء حکومت، غلبه‌ی روش‌های غلط بر روش های صحیح و موارد دیگر نوعی گریز و مقابله جوانان را نیز به دنبال داشت.
علاوه بر نقص و خطا در مراحل و مراتب تربیت دینی، یا بینش‌ها در روش‌ها نیز دچار نقص و خطا بوده‌ایم.
آموزه‌های تعلیم و تربیت دینی ما، روش‌های الگویی تکریم شخصیت، محبت، پند و موعظه، تشویق و تنبیه، استدلال و برهان و... را مورد تأکید قرار داده است تا نخست دل سپس اندیشه پذیرای حجاب باشد و هرگز از آن روی نگرداند.
نحوه ارائه
بدیهی است که حجاب و پوشش اسلامی به عنوان یک ارزش اجتماعی و تکلیف دینی می‌بایست با بهترین روش‌ها به نسل جدید ارایه می‌گردید.با کمال تأسف، این روش‌ها به طور عموم در کلی گویی باقی مانده‌اند و براساس هر مخاطب، هر محیط اجتماعی و موقعیت ارتباطی تبدیل به موارد کاربردی نشده‌اند. در مفهوم حجاب و مقوله پوشش اسلامی نیز این اتفاق افتاده است.
هرچند معتقد هستیم، اولیاء امور، دلسوزان و علاقمندان بسیاری از طرح ها، ایده‌ها، روش‌های خلاقانه را به کار برده‌اند، ولی در کشور ما آنچه که تبدیل به مجموعه مقاله در همایش‌ها و سمینارها می‌شود، فقط بحث‌های انباشته و تکراری در حوزه نظری است و در حوزه عملی دارای نمود و تأثیر خاصی نیست.
نکته‌ی مهم در این عرصه آن است که مراحل و مراتب تربیت دینی در هر فردی منحصر به همان فرد است و نمی‌توان افراد هم سن و هم جنس و حتی هم خانواده را یکسان تلقی کرد و یک شیوه‌ی مشابه با آنان داشت.
علاوه بر این، در تربیت مذهبی هر فرد می‌تواند در هریک از وظایف و فرائض در مرحله‌ای متفاوت باشد، به طور مثال در نماز، در مرحله‌ی معرفت دینی و در روزه در رتبه‌ی شاکله‌ی دینی باشد، همین شخص گاه در امر به معروف شاید در انس دینی هم نباشد ولی در حجاب و پوشش اسلامی در مرحله‌ی شاکله باشد بدون آنکه مرتبه‌ی معرفت دینی را گذرانده باشد و از ریشه‌های واجبات با خبر باشد.
پس مربیان و پدران و مادران بصیر می‌بایست به این نکته دست یابند که نخست هر فرد در هر موضوع و مفهوم دینی در چه مرحله‌ای است، سپس محتوا و شیوه‌ی مناسب را مطابق با ویژگی‌های مخاطب بکار برند.
اکنون وظایف پدران و مادران، اطرافیان و مربیان را نسبت به فرزندان در هر مرحله نسبت به پوشش و حجاب پیش رو قرار می‌دهیم تا شناختی بیشتر آن هم به صورت عملی و ریزتر بیابیم:
در مرحله انس دینی:
مادران، مانند چادر و یا مقنعه و روسری خود برای دختر خود تهیه نمایند.هیچگاه در برابر او از پوشش خود گله نکرده، و حدود آن را رعایت کنند.
با نظر او برایش چادر، مقنعه و روسری تهیه نمایند.
از دوره‌های مختلف (مانند جشن تولد) حداقل یک عکس با حجاب تهیه کنند.
عکس او با پوشش مناسب را در آلبوم گذاشته و یا قاب کرده و نصب نمایند.
از علاقه‌ی او به پوشش در میان جمع صحبت کنند و رضایتمندی خود را نیز اعلام نمایند.
چادر، مقنعه و روسری او را همواره تمیز کرده و معطر کنند.
با روحانی محل، اقوام متدین و... ارتباط بیشتری برقرار نمایند.
شعر و سرود مربوط به پوشش، عفت و حیا و... به او یاد دهند.
برای اماکن و موقعیت‌های مختلف، پوشش مناسب آنجا را در نظر بگیرند.
جشن تکلیف باشکوه گرفته و اثرات آن را با هدایای سالانه، تداوم بخشند.
از او بخواهند خاطرات مربوط به عبادت، زیارت، مجالس و مراسم‌هایی را که شرکت داشته است بیان نماید.
در نمازهای خود و در زمان‌های مناسب و حضوری او را دعا کنند.
به حضور خانوادگی و یا گروه همسالان در مراسم های مذهبی اهمیت دهند.
در مرحله عادت دینی:
با توجه به ایجاد تنوع در پوشش و علاقمندی فرزند خود، سعی کنید از محیط بیرون از خانه رعایت پوشش را آغاز نماید.برای رفتن به بیرون از خانه، همراه با شادی و نشاط به او کمک کنید که با پوشش مناسب حاضر شود.
اقامه نماز را که در ارتباط مستقیم با پوشش است مورد تأکید قرار دهید.
عادت به نماز، عادت به پوشش را سهل و آسان می‌کند مراقب نماز او باشید.
به صورت منظم و متنوع در اماکن زیارتی حضور یافته و در مراسم و نمازهای جماعت او را شرکت دهید.
در مرحله معرفت دینی:
در جمع‌های خانوادگی و یا دوستانه موضوع پوشش را مطرح کرده و بحث نمایید.کتاب‌های مناسب سن او را تهیه و یا او را در کتابخانه‌ها عضو کنید.
برای طرح پرسش‌های او فضای محبت آمیزی فراهم آورید.
او را با مرکز پاسخ به سؤالات، روحانیون، بانوان مبلغ و کتاب‌های پاسخ به پرسش‌ها، آشنا نمایید.
حجاب و پوشش را با مفاهیم دیگر دین مطرح کنید.
در مورد انواع پوشش و لزوم آن برای زنان و مردان، توضیح دهید.
باورهای غلط پیرامون حجاب را برای او توضیح دهید تا رفع شود.
از ویژگی‌های انسان با حجاب با او گفتگو نمایید.
در مورد تأثیرات حفظ حجاب در دیگر ابعاد زندگی با او گفتگو کنید.
او را با ادبیات مقوله حجاب و مفاهیم مرتبط با آن آشنا سازید.
او را تشویق نمایید تا در مسابقات مربوط به مفاهیم دینی شرکت کند.
هرچند وقت یکبار درباره خصلت‌های خوب او و در رابطه با حجاب گفتگو نمایید.
سعی کنید ا ورا با دیگران مقایسه نکرده و به اندازه توانش توقع داشته باشید.
او را با عضویت انجمن‌ها و کانون‌های دینی درآورده و رفتن منظم به مسجد را فراموش نکنید.
راجع به ارزش و جایگاه زن، مادر و پوشش در اسلام، (قرآن و سنت) توضیح داده و یا در معرض مطالب آن قرار دهید.
بیش از هر چیز از نمادها و نشانه‌هایی که یادآور شعائر دینی و دلبستگی‌های مذهبی است استفاده کنید.
در مرحله‌ی شاکله‌ی دینی:
شکل و تیپ همراه با پوشش و حجاب را جزیی از شخصیت او قرار دهید.حجاب، عفت و حیا را علاوه بر ظاهر در شکل‌های رفتاری او اعم از کلام و غیر کلام گسترش دهید.
ضمن گفتگو با او، موانع داشتن پوشش مناسب، در موقعیت‌های مختلف را بررسی و رفع نمایید.
شاکله‌ی ظاهری او را با دیگر فرایض دینی، مانند نماز، و وظایف دیگر، مانند انجام امور خیر، احترام به دیگران و... پیوند دهید.
با برنامه ریزی دقیق در مراسم‌ها و مکان‌های مذهبی حضور یافته و در امور خیر، او را شرکت دهید.
تصویربرداری از فعالیت‌های او را فراموش نکنید. (در مراسم‌ها، زیارت‌ها و...)
برای پوشش او در خانه جایگاه خاصی در نظر بگیرید که در مواقع لازم به راحتی از آن استفاده نماید.
سعی کنید دوستان خود را از میان افراد باحجاب، عفیف و با ادب انتخاب نماید.
در مرحله خودجوشی دینی:
به او کمک کنید تا بتواند از عقاید خود در مقابل دیگران دفاع کند.به او کمک کنید تا بتواند در میان همسالان خود مؤثر بوده و حتی تبلیغ کننده‌ی پوشش باشد.
هرچند وقت یکبار در مورد پوشش گفتگو نمایید.
موانع حضور او را در امور داوطلبانه رفع کنید.
زمینه‌ای را فراهم آورید که از رفتار خود رضایت داشته و خود را تشویق نماید.
هیچگاه به جای او از حجاب و پوشش تعریف نکنید، بگذارید خودش آن را دوست داشته باشد.
روی عوامل بازدارنده مثل خودنمایی، حسادت، اکراه و بی‌میلی کار کنید.
روش‌های تربیت دینی:
روش‌های تربیتی در این عرصه بسیار است و نسبت به تلاش اولیاء و مربیان می‌تواند همواره تغییر و افزایش یابند و از سوی دیگر با دانستن هریک از روش‌ها و ترکیب آن با شیوه‌ها و قالب‌ها و محتوای مختلف، اقدامات بسیار متنوعی می‌توان تدارک دید.اولیاء و مربیان به دانستن روش‌ها و حتی روش‌های گذشته و توصیه‌های ارایه شده در این مجموعه نباید اکتفا کنند و با شناخت مخاطب و موقعیت و نوآوری، راهکارهای فراوانی را پیش رو قرار دهند تا تعداد و تنوع همراه با نشاط و شیرینی، کسالت و خستگی را دور سازد.
اینک برخی روش‌ها و توصیه‌های کلی ارائه می‌شود اما بدیهی است که در مقوله حجاب و پوشش اسلامی تدبیر و تلاش‌های فراوانی برای توسعه‌ی روش‌ها مورد نیاز است:
در روش الگویی:
هرچه بیشتر و بهتر حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام) و زینب کبری (علیها السلام) را معرفی نمایید.به صورت حضوری و غیرحضوری (در نشریه‌ها و..) زنان موفق در عرصه‌های جهاد، تعلیم و تربیت، اشتغال، ورزش، علم و پژوهش، خدمت رسانی و نیکوکاری و... معرفی نمایید.
پوشش‌های کشورها، اقوام و مذاهب دیگر را معرفی و نشان دهید.
همسالان با پوشش اسلامی را که در عرصه‌های علمی، فرهنگی هنری موفقیت‌هایی کسب کرده‌اند، معرفی نمایید.
اسباب بازی‌های مختلف همانند عروسک با پوشش برای او تهیه کنید.
مجسمه‌ها، تندیس‌ها و نمادهای مربوط به پوشش را تهیه و در مدارس نصب نمایید.
والدین سعی نمایند با خانواده‌های متدین دوست شده و با آنها رفت و آمد کنند.
والدین بر آن باشند فرزندشان با همسالان متدین و با حیا دوست شوند.
والدین دقت کنند در خانه، مهمانی‌ها و جامعه، پوشش مناسب آن محیط را رعایت کنند.
والدین در گزینش مدرسه و مربی و مربیان در هماهنگی با والدین دقت نمایند.
در روش محبت:
مربیان و والدین،اول زبان محبت و سپس زبان استدلال داشته باشند.محبت را در همه حال، همه مراحل و همه آدم‌ها مؤثر بدانید.
در صورت سؤال، کوتاهی در عمل و هر برخورد دیگر،برخورد با محبت را فراموش نکنید.
جلب اعتماد و محبت را مقدمه و صداقت را نهایت کار خود بدانید.
با کسی که پوشش مناسب دارد عکس یادگاری بگیرید.
در تکریم شخصیت:
به کسانی که پوشش صحیح دارند، احترام بیشتری بگذارید.به کسانی که پوشش صحیح ندارند بگویید: «ای کاش که این کار خدایی و انسانی را نیز انجام دهی».
همواره بگویید، که علت احترام شما آن است که فرد با پوشش، خود برای خود احترام ایجاد کرده است.
عکس تکی او در خانه، و عکس دسته جمعی همسالان با پوشش مناسب را نصب نمایید.
به بیانات او، حتی نظرات مخالف او با دیده احترام بنگرید.
به شخصیت و توان او احترام گذاشته و در مورد پوشش، او را با فردی دیگر مقایسه نکنید.
بگویید که پوشش برای او مفید است و هیچگاه وانمود نکنید که به پوشش او نیاز دارید.
در مراسم‌ها به آنها احترام بیشتر گذاشته و در کنار آنها بنشینید.
از آنها بخواهید در برنامه‌ها حضور داشته و آثار خود را ارائه دهند.
در روش موعظه و نصیحت:
پند و نصیحت‌های مناسب هر سن را تهیه و در دسترس داشته باشید.درباره خوبی‌های پوشش و اینکه باعث حفظ شخصیت انسان می‌شود، صحبت کنید.
درباره عواقب بد حجابی و سوءاستفاده از انسان صحبت کنید.
از ابزار، رسانه‌ها، شیوه‌ها و قالب‌های مختلف (مستقیم و غیرمستقیم) برای موعظه استفاده نمایید.
از افراد معنوی (روحانی، غیر روحانی، مرد یا زن) جهت جلسات استفاده نمایید.
در صورت برخی اشکالات و کوتاهی‌ها سخت گیری نکنید.
درباره ابعاد مختلف حجاب و پوشش، جلسات بحث و بررسی میان همسالان ترتیب دهید.
برای پذیرش او می‌بایست فرصت داد و از توصیه های پشت سر هم خودداری شود.
به افراد با پوشش بگویید که می‌بایست اخلاق و رفتار آنها بهتر از بقیه باشد.
بیش از استفاده از لفظ از نمادها و نشانه‌ها استفاده نمایید.
درباره مفاهیم مرتبط با پوشش بیشتر صحبت نموده تا نگاه او وسیع‌تر شود.
در روش تشویق:
از کودکی و با تقویت‌های منظم او را در مورد پوشش تشویق نمایید.با خرید روسری‌های زیبا، مقنعه‌های خوش رنگ او را تشویق نمایید.
در مناسبت‌های مختلف پوشش‌های متنوع برای او تهیه شود.
هنگام داشتن پوشش مناسب، رعایت آن و حتی حمایت از آن، او را تشویق نمایید.
از او عکس و تصویر تهیه و آنها را برایش حفظ نمایید.
در مورد تقویت‌های مثبت و تشویق‌ها اندازه و مقدار را رعایت نمایید و ظاهرسازی در شما اثر نگذارد.
والدین در نزد مربیان و مربیان در نزد والدین آنها را تشویق کنند.
برای انجام زنجیره‌ای از فعالیت و یا موفقیت در مسابقه‌های مربوط به پوشش مدال عفت و حیا و یا نشان پاکدامنی تهیه و اعطا نمایید.
هیچگاه از جایزه، هدیه و تشویق به صورت مصنوعی استفاده نکنید تا تلقی رشوه پیدا نکند.
شیوه ها، قالب‌ها، رسانه‌ها و ابزار
شناخت شیوه‌ها، قالب‌ها، رسانه‌ها و ابزار، باعث می‌شود که اولیاء و مربیان با پردازش‌های جدید از محتوا، راهکارهای متنوعی داشته و ارایه دهند. این راهکارها باعث می‌شود که تنوع بیشتر تمام حواس مخاطب را تحت تأثیر قرار دهد.روش‌های مستقیم و غیرمستقیم، استفاده‌ی به جا از رسانه‌ها و ابزار و روش‌های قدیمی و جدید باعث می شود تا هر روز توان بیشتری برای کار داشته باشیم.
برخی شیوه‌ها، قالب‌ها، رسانه‌ها و ابزار در ادامه آمده و بدیهی است که مقدمه‌ای برای توسعه موضوع خواهد بود. با هم مرور می‌کنیم:
1. تهیه نمایشگاه عکس:
- پوشش اسلامی.- پوشش در اقوام و ملل و مذاهب.
- پوشش‌های مبتذل.
2. تهیه نمایشگاه عروسکی:
- انواع پوشش‌های مناسب.- سیر کشف حجاب.
- پوشش اسلامی در مشاغل مختلف.
3. تشکیل نمایشگاه کتاب:
- کتاب‌های نظری در مبحث حجاب.- کتاب‌های احکام.
- کتاب‌های تصاویر و مدل ها.
4. برگزاری میزگرد حجاب:
- با حضور صاحبنظران حوزه و دانشگاه.- با حضور نوجوانان، بصورت نمایشی و با استفاده از منابع معتبر و پرسش و پاسخ.
5. برگزاری جشنواره حجاب (پوشش) و...:
- معرفی مدل‌ها و طرح‌های جدید لباس برای همه سنین و کاربردها.- خواندن شعر و سرود و مقاله.
- اهداء جوایز به برگزیدگان طرح های...
6. برگزاری برنامه مناظره.
7. برگزاری جلسات هم اندیشی.
8. تهیه نمایش‌های کوتاه با مضمون عفت، حیا، پوشش و...
9. تابلو اعلانات:
- نصب منظم احادیث تشویقی و توجیهی.- نصب منظم جملات زیبا (حتی الامکان از خود بچه‌ها)
- نصب طرح‌ها و تصاویر زیبا (حتی الامکان از خود بچه‌ها)
- صب تصاویر بزرگ زنان در حج، نماز جمعه و فعالیت‌های اجتماعی.
10. استفاده از کارت تبریک و پیام‌های تبریک.
11. استفاده از پیامک (sms) جهت ارسال تصاویر و پیام‌های مرتبط.
12. تهیه انواع نمادها، تندیس‌ها و تولید کارت‌های تک و یادبود.
13. برگزاری مسابقه در زمینه‌های زیر:
- کتابخوانی- حفظ حدیث.- مقاله نویسی (تحقیق و پژوهش)- شعر.
- طراحی- سرود.
- نقاشی- نشریه دیواری.
- طراحی لباس- خاطره نویسی.
- اطلاعات عمومی پوشش- حفظ آیات.
- عکس.
با برگزاری هریک از مسابقات می‌توان برگزاری مراسم جشن و اهداء جوایز اثرات کار را ماندگار کرد.
گستره‌ی یادگیری
پوشش اسلامی و حجاب، وظیفه‌ای انسانی و اعتقادی است که مربیان می‌بایست در فرایند یاددهی- یادگیری به ابعاد مختلف آن توجه نمایند.پوشش اسلامی و حجاب، مانند بسیاری از مفاهیم دینی از هر سه جهت متأثر است و بسته‌ی آموزشی آن می‌بایست به طور کامل متعادل باشد.
الف) گستره‌ی شناختی
در موضوع حجاب و پوشش مطالعه نموده و همواره آمادگی علمی و استدلالی جهت طرح آن داشته باشید.از منابع اصیل استفاده کرده و از افراط و تفریط خودداری نمایید.
برای هر گروه و یا هر فرد، بیان مناسب را تهیه کنید تا قابل فهم و درک بوده، شیرینی و طراوت آن باقی بماند.
از ادبیات موزون، شامل حکایت‌ها، روایت‌ها، اشعار، تمثیل‌ها و جمله‌های زیبا، حداکثر بهره برداری را نمایید.
دانایی مخاطب را بالا برده و نسبت به دانسته‌هایش او را آگاه کنید.
ب) گستره‌ی عاطفی
خودتان به موضوع باور داشته باشید و آن را بیان کنید.مخاطب خود را دوست داشته و آن را اعلام نمایید.
همواره با محبت و دوستی با آنها برخورد کنید.
از زیبایی‌ها و دوست داشتن‌ها درباره‌ی حجاب بیش از هشدارها و گناه و جزا صحبت نمایید.
واژه‌های زیبا و عناوین دلنشین به کار ببرید.
از هرگونه اقدام ظاهری و شکلی خودداری کنید.
عزت نفس و خودباوری را در مخاطب افزایش دهید.
ج) گستره‌ی روانی - حرکتی
خودتان سمبل توانمندی در انجام وظایف، به همراه رعایت پوشش باشید.داشتن پوشش مناسب و رعایت حجاب و استفاده از چادر و مقنعه، نیاز به مهارت دارد و کسانی که تمرین بیشتری دارند راحت‌تر هستند از این رو زمینه کسب این مهارت را فراهم کنید.
در هر فعالیتی و در هر موقعیتی حد مناسب را ایجاد کنید و هرگز افراط و تفریط نکنید.
در انجام فعالیت‌های مربوط به پوشش اسلامی پر نشاط حاضر شوید.
از هر فرد، مناسب با توان و موقعیت او توقع داشته باشید.(1)
پی‌نوشت:
1.خسرو کی منش.
منبع: چگونه فرزندان ما باحجاب می شوند؟، حجت الاسلام دکتر احمد لقمانی، ناشر: بهشت بینش، چاپ یکم، 1389.
.jpg "معرفی خوشنویسان معروف قرآن کریم")
