آنتی بیوتیک چیست؟

آنتی بیوتیک ها جزو داروهایی هستند که برای رفع عفونت های ناشی از باکتری ها تجویز میگردند. اولین آنتی بیوتیک که به صورت گسترده در جهان مورد استفاده قرار گرفت پنی سیلین بود که در دهه ۱۹۴۰ ارائه گردید. پیش از آنکه آنتی بیوتیک ها کشف شوند، بیماری هایی نظیر ذات الریه و سل از دلایل اصلی مرگ و میر در ایالات متحده به حساب می آمدند. امروزه بشر با داشتن آنتی بیوتیک ها مصون از این بیماری ها می باشد. در مصرف آنتی بیوتیک ها باید نکاتی را به یاد داشته باشیم تا بتوانیم با خیال آسوده از آنها استفاده کنیم. دلیل این همه تاکید و احتیاط در هنگام مصرف آنتی بیوتیک ها این است که این داروها در صورت مصرف نادرست میتوانند خطرات بسیار زیادی برای فرد مصرف کننده داشته باشند. به احتمال زیاد شما یا اطرافیانتان از این دارو استفاده میکنید بهتر است با نحوه درست مصرف آن آشنا شوید تا بهبودی کامل هیچ مشکلی برایتان پیش نیاید. وظیفه آنتی بیوتیک ها درمان عفونت های ناشی از باکتری ها می باشد و در مقابل عفونت های ناشی از ویروس ها و قارچ ها نظیر آنفولانزا و سرماخوردگی موثر نیستند.

عوامل نگران کننده در هنگام مصرف آنتی بیوتیک ها

بیشترین نگرانی که به هنگام استفاده از آنتی بیتویک ها مورد توجه است شامل دو مورد زیر میگردد:

1. عوارض جانبی که ممکن است تهدید کننده زندگی باشند.

2. مقاومت آنتی بیوتیکی زمانی که باکتری ها دیگر به آنتی بیوتیک مورد استفاده حساس نیستند.

راه حل هایی برای مصرف بی خطر

برای استفاده از آنتی بیوتیک ها حتما در مورد مقدار و زمان مصرف از پزشک خود سوال کنید، حتما در مورد تمامی داروهایی که مصرف میکنید به پزشک اطلاع دهید تا تداخل دارویی با آنتی بیوتیک نداشته باشند. حتما داروهای آنتی بیوتیک را به مقدار دوزی که پزشک توصیه کرده استفاده کنید و مقدار مصرف آن را سرخود زیاد یا کم نکنید. از پزشک خود درباره عوارض جانبی دارو سوال بپرسید که اگر برخی از علائم را مشاهده کردید سریعا به پزشک خود مراجعه کنید. آنتی بیوتیک ها به شکل های کپسول، قرص های جویدنی، پودر های مخصوص سوسپانسیون مایع، فرمولاسیون های داخل وریدی، کرم ها و پماد در دسترس هستند. اکثر این داروها فقط با نسخه پزشک قابل تهیه می باشند اما برخی از کرم ها و پمادهای موضعی ممکن است بدون دستور پزشک هم در دسترس باشند. عفونت های باکتریایی که اکثرا با آنتی بیوتیک ها درمان میشوند شامل: عفونت های گوش، بینی، گلو، دستگاه ادراری و دستگاه تنفسی می باشد. هر نوع از این داروها، ممکن است برای بعضی از سویه های باکتری کم و بیش تاثیر داشته باشد، به همین خاطر پزشک دارویی را تجویز میکند که برای عفونت خاص بهترین نتیجه را در بر داشته باشد.

موارد معمولی که برای درمان آنها از آنتی بیوتیک ها اسفاده میگردد

گلودرد

عفونت های سینوسی

عفونت گوش

عفونت های دستگاه ادراری

اسهال مسافرتی

عفونت های پوستی

ذات الریه

التهاب ملتحمه باکتریایی چشم

راهکارهای اساسی برای پیشگیری از عوارض جانبی و بهبود سریعتر با آنتی بیوتیک ها

این داروها را حتما به موقع مصرف کنید

در هنگام استفاده از آنتی بیوتیک ها زمان مصرف آنها نقش کلیدی دارد چرا که برای رهایی یافتن از شر باکتری هایی که موجب بیماری در بدن شما شده اند، بایدمقدار مشخصی از دارو در مدت زمان مشخصی وارد بدن شما گردد. اگر در زمان مقرر استفاده از داروی خود را فراموش کردید، به محض یادآوری دوز فراموش شده را استفاده کنید. اما اگز زمانی یادتان افتاد که دوز قبلی را مصرف نکرده به هیچ عنوان دو دوز را به صورت هم زمان مصرف نکرده و فقط یک دوز را استفاده کنید و بعد از آن هم طبق برنامه پیش بروید.

این داروها را برای مدت زمانی که دکتر توصیه کرده مصرف کنید

به هیچ عنوان مصرف آنتی بیوتیک ها را به صورت سرخود قطع نکنید حتی اگر احساس میکنید که بیماری شما برطرف گردیده به خوردن دارو ادامه دهید تا میزان دارویی که دکتر برایتان تجویز کرده تمام شود. علت این کار به این خاطر است که اگر شما دارو را به صورت سرخود قطع کنید ممکن است با خطر ایجاد مقاومت آنتی بیوتیکی مواجه شوید، یا ممکن است از شر تمام باکتری های بدی که سبب ایجاد بیماری شما شده اند رها نگردید. باکتری های باقیمانده می توانند رشد کنند، تکثیر پیدا کنند و سرانجام ممکن است جذب بدن شوند. این امر موجب قوی تر شدن باکتری ها میشود و دفعه بعدی درمان عفونت مشکل ساز میگردد.

این داروها را به روشی که داروساز به شما می گوید نگهداری کنید

بعضی از آنتی بیوتیک ها حتما باید داخل یخچال نگهداری شوند، تا به میزان قوی گردند تا بتوانند شما را از شر باکتری های بیمار کننده خلاص کنند. یا بعضی دیگر نظیر کلاریترومایسین زمان نگهداری در دمای اتاق، تاثیر بیشتری برای بهبودی بدن دارند و بعضی هم مثل آزیترومایسین را می توان هم در یخچال و هم در دمای اتاق نگهداری کرد. پس حتما برای نگهداری آنتی بیوتیک ها به توصیه پزشک و داروساز توجه بسیار کنید تا دارو تاثیرگذاری بهتری برای درمان داشته باشد.

این داروها را برای بعد ذخیره نکنید

به یاد داشته باشید ذخیره و نگهداری داروهای آنتی بیوتیک کار بسیار اشتبای می باشد و حتما باید بعد از تمام شدن دوره کامل دارو مابقی آن را دور بریزید و به هیچ عنوان آنها را برای بعد استفاده نکنید. دلیل این همه تاکید به این خاطر است که ممکن است با نگهداری این داروها تاریخ مصرف آنها بگذرد و شما متوجه این موضوع نشوید و همین امر سبب مشکلات جدی تر در بدن شود و شما با مصرف این دارو شاید حتی حالتان وخیم تر گردد. هم چنین مممکن است با مصرف این داروها که دیگر توانایی خود را از دست داده اند بدن دچار مقاومت دارویی شده و درمان عفونت در آینده بسیار مشکل تر شود. این نکته را هم به یاد اشته باشید که هر آنتی بیوتیک مخصوص یک عفونت است و شما ممکن است عفونتی را که در بدنتان ایجاد شده درست تشخیص نداده و با مصرف اشتباه و سرخود دارو عفونت در بدن شما بدتر شود. پس به هیچ وجه این داروها را نگهداری نکنید و به صورت سرخود از آنها استفاده نکنید که ممکن است یک عفونت ساده در بدن تبدیل به یک عارضه جدی گردد.

این داروها را با دیگران به اشتراک نگذارید

یکی از بزرگترین اشتباهات در مقابله با قرص های آنتی بیوتیک این است که آنها را بدون هیچ تخصصی به اطرافیان خود قرض دهید و مصرف آن را توصیه کنید. اینکار خطرات جدی در پی دارد و ممکن است آن فرد نسبت به این آنتی بیوتیک واکنش متفاوتی داشته و همین امر سبب به خطر افتادن جان وی گردد. برای اینکه این موضوع را کامل متوجه شوید مثالی برایتان میزنم مثلا ممکن است بدن شما نسبت به پنی سیلین کاملاً ایمن باشد، اما فرد دیگر ممکن است به شدت به آن حساسیت نشان دهد و همین امر موجب دردسرهایی برای شما و آن فرد میشود. پس بهتر است از قرض دادن و به اشتراک گذاشتن دارو خود با دیگران پرهیز کنید چرا که این امر خطر ابتلا به عوارض جانبی یا فوریت های پزشکی بالقوه را بالا می برد.

اگر به اسهال مبتلا شدید، فورا پزشک خود را مطلع کنید

زمانی که از دارو آنتی بیوتیک استفاده میکنید، در هنگام مصرف و طی هفته های آتی از اتمام آن، حتما کارکرد روده خود را در نظر بگیرید. یکی از عوارض جانبی مهمی که این دارو دارد ایجاد عفونتی به نام Clostridium difficile یا به اختصار C. diff می باشد. C. diff می تواند موجب اسهال و کولیت جدی و التهاب روده بزرگ شود. اگر متوجه شدید که بعد از مصرف داروهای اخیر، شما یا یکی از عزیزانتان دچار اسهال شده اید، حتما بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید و این موضوع را به وی اطلاع دهید و یا حضورا به نزد پزشک رفته و این مسئله را پشت گوش نیاندازید.

منبع: راسخون