ذکر یونسیه چیست؟

همه چیز را جع به ذکر یونسیه

آنگونه که در قرآن و روایات آمده است حضرت یونس (ع) مدتی در میان قوم خود تبلیغ کرد و چون ایمان نیاوردند، آنان را نفرین کرد و از نزد آنان رفت و سوار بر کشتی شد. روزی حضرت یونس (علیه السلام) قوم خود را نفرین کرد و خداوند به او وعده داد که در فلان تاریخ عذاب خود را بر آنان خواهد فرستاد. حضرت یونس از شهر خارج شد اما یکی از دوستانش در شهر ماند و مردم را از عذاب خدا ترساند و از آنها خواست توبه کنند، آنها که نشانه های عذاب وعده داده شده را دیدند از ترس عذاب توبه و ناله کردند تا خدا عذابش را از آنان بر گرداند. حضرت یونس به امید اینکه مردم نابود شده اند به شهر بازگشت و وقتی دید همه چیز عادی است و مردم به کارشان مشغول هستند عصبانی شد و شهر را بدون اجازه خداوند ترک کرد و با یک کشتی راهی دریا شد.
در میان راه ماهی غول پیکری به او حمله کرد و به اذن خدا حضرت یونس را بلعید، زمانی که حضرت یونس به هوش آمد و متوجه کار خطای خود شد با ناله و تضرع از خداوند خواست تا خطای او را ببخشد و توبه او را بپذیرد این آیه که در قرآن هم آمده است به عنوان ذکر یونسیه معروف است و از خواص و برکات زیادی هم برخوردار است.
ذکر یونسیه دعای حضرت یونس (علیه السلام) برای نجات از شکم ماهی که در آیه ۸۷ سوره انبیا آمده است. بزرگان اخلاق و عرفان بر مداومت در گفتن این ذکر به‌ ویژه در حال سجده تأکید دارند.
وَذَا النُّونِ إِذ ذَّهَبَ مُغَاضِبًا فَظَنَّ أَن لَّن نَّقْدِرَ عَلَیْهِ فَنَادَى فِی الظُّلُمَاتِ أَن لَّا إِلَهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَک إِنِّی کنتُ مِنَ الظَّالِمِینَ
آنگاه که خشمناک برفت و می ‏پنداشت که هرگز بر او تنگ نمی گیریم و در آن ظلمات ندا داد: هیچ خدایی جز تو نیست، تو منزه هستی و من از ستمکاران هستم.
درواقع ذکر یونسیه یعنی گفتن: لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین یعنی خداوندا جز تو معبودی نیست منزهی تو من از ستمکاران بودم.

اهمیت ذکر یونسیه در روایات

جمله پرمعنی کذلک ننجی المومنین نشان می دهد آنچه بر سر یونس آمد از گرفتاری و نجات یک حکم خصوصی نبود، بلکه با حفظ سلسله مراتب، جنبه عمومی و همگانی دارد، بسیاری از حوادث غم انگیز و گرفتاری های سخت و مصیبت بار، مولود گناهان ما است، تازیانه هایی است برای بیدار شدن ارواح خفته و یا کوره ای است برای تصفیه فلز جان آدمی، هر گاه انسان در این موقع به همان سه نکته زیر که یونس (علیه السلام) توجه کرد توجه پیدا کند، نجات و رهایی او حتمی است:
1. پاک شمردن و تنزیه خدا از هر عیب و نقص و ظلم و ستم و هر گونه گمان سوء درباره ذات پاک او.
2. توجه به حقیقت توحید و این که هیچ معبود و هیچ تکیه گاهی به جز الله نیست.
3. اعتراف به گناه و تقصیر خویش

در روایتی از امام صادق (علیه السلام) آمده است عجب دارم از کسی که غم زده است چطور این دعا را نمی خواند لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین چرا که خداوند به دنبال آن می فرماید: فاستبجنا له و نجیناه من الغم و کذلک ننجی المؤمنین؛ ما او را پاسخ دادیم و از غم نجات دادیم و این چنین مؤمنان را نجات می دهیم.

در روایت دیگری از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آمده است آیا به شما خبر دهم از دعایی که هرگاه غم و گرفتاری پیش آمد آن دعا را بخوانید گشایش حاصل شود؟
اصحاب گفتند: آری ای رسول خدا. آن حضرت فرمود: دعای یونس که طعمه ماهی شد: لا اله الا انت سبحانک إنّی کنت من الظالمین.
همچنین در روایت دیگری از ایشان آمده است هر بیمار مسلمانی که این دعا را بخواند، اگر در آن بیماری بهبودی نیافت و مرد، پاداش شهید به او داده می شود و اگر بهبودی یافت، خوب شده در حالی که تمام گناهانش آمرزیده شده است.

در کتاب درالمنثور، از پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) نقل شده است که ایشان می فرمودند یکی از نامهای خدا که هر کس او را با آن بخواند به اجابت می رسد و هر گاه با آن چیزی را طلب نماید، به او می دهد، دعای یونس است. شخصی عرض کرد: ای رسول خدا، آیا این دعا مخصوص یونس بود یا شامل جماعت مسلمانان نیز می شود. فرمود: هم مربوط به یونس و هم همه مومنان، هنگامی که خدا را به آن می خوانند. آیا گفتار خداوند را در قرآن نشنیده ای و کذلک ننجی المومنین. این دلیل بر آن است که هر کس چنین دعایی کند، خداوند اجابت آن را تضمین فرموده است.

مرحوم کلینی نیز در کتاب خود نقل می کند مردی خراسانی بین مکه و مدینه در ربذه به امام صادق (علیه السلام) برخود و عرضه داشت: فدایت شوم من تا کنون فرزنددار نشده ام، چه کنم؟
حضرت فرمود: هرگاه به وطن برگشتی و خواستی به سوی همسرت روی آیه، و ذالنون إذ ذهب مغاضبا فظنّ أن لن نقدر علیه فنادی فی الظلمات ان لا اله الا أنت سبحانک إنّی کنت من الظالمین را تا سه آیه بخوان إنشاء الله فرزند دار خواهی شد.

امام صادق (علیه السلام) دعایی را از حضرت امام محمد باقر (علیه السلام) و آن حضرت از امام زین العابدین (علیه السلام) و آن حضرت از امام حسین بن علی (علیه السلام) و آن حضرت از امیرالمومنین (علیه السلام) و آن حضرت از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و آن حضرت از جبرئیل (صلوات الله علیه) و جبرئیل هم از خداوند بزرگ، گرفته است، برای شفای هر دردمند و گرفتاری نقل فرموده است که در شب جمعه بعد از نماز مغرب و عشاء بگوید: لا اله الا سبحانک انی کنت من الظالمین؛ خدایا، جز تو خدایی نیست، تو از همه بدی ها و عیب ها منزه و پاکیزه ای. من بودم که در حق خود ستم کردم.

اهمیت ذکر یونسیه در عرفان

عارفان و بزرگان اخلاق نیز بر مداومت بر ذکر یونسیه تاکید داشتند از جمله آنها می توان به سید علی قاضی طباطبایی عالم و عارف شیعه اشاره کرد که توصیه به چهارصد بار گفتن ذکر یونسیه کردند.
همچنین از سید عبدالکریم رضوی کشمیری نیز نقل شده که بهترین کار برای سالک، سجده است که ذکر یونسیه در آن گفته شود. وی بعد از هر نماز، چهل بار ذکر یونسیه در سجده به مدت چهل روز را برای قضای حوائج توصیه می‌ کرد.
آیت‎ الله انصاری همدانی در سخنرانی هایشان می گفتند: ذکر یونسیه برای سالک، همانند سوخت برای ماشین است.
همچنین در کتاب هزار و یک نکته از علامه طباطبایی، شاگرد آیت‌الله قاضی، نقل شده که اول دستوری که آیت‌ الله قاضی می‌ دادند، ذکر یونسیه بود که به مدت یک سال در وقت خاص و در سجده خوانده شود.

مرحوم حاج میرزا جواد آقا ملکی تبریزی (ره) می نویسد: من استادی داشتم بزرگوار، عارف، عامل و کامل که منظور او آخوند ملاحسینقلی همدانی است که نظیر او را ندیده ام، از او درباره عملی که مجرب، و در اصلاح قلب و تحصیل معارف مؤثر باشد، سؤال کردم.
ایشان در پاسخ فرمودند:برای این امر، هیچ کاری مانند مداومت بر یک سجده طولانی در هر شبانه روز و ذکر یک مرتبه لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین، نیست.
انسان این ذکر را بگوید، در حالی که خود را در زندان طبیعت زندانی و مقید به قید و بندهای این اخلاق رذیله ببیند، و اقرار داشته باشد که خداوندا، تو مرا گرفتار این پستی ها نکردی، و در حق من ظلم روا نداشتی، و تنها من به خویشتن ستم کردم.

آیت الله امینی (ره) می گوید:در شبانه روز یک سجده طولانی انجام بده و به مقداری که می توانی و با حضور قلب این ذکر را تکرار کن :لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین. ادامه این سجده طولانی مجرب است و آثار خوبی را در بردارد.

این ذکر برای تقویت نفس و قلب و مکاشفات فواید زیادی دارد وبرای رفع حجب و نورانیت موثر است و استجابت دعا و نجات مؤمنین از طرف خدا نصیب گوینده آن می شود.گفتن این ذکر با رعایت آداب ان برای دیدن حالات برزخی مؤثر است.

ختوم مجرب ذکر یونسیه

ختم های این ذکر شریف را «400»، «700»، «1001»، «3000»، «4000» و «7000» بار گفته شده است که بستگی به دستور استاد و قابلیت طالب دارد، اما عدد 400 برای همه، آن هم شبها بعد از نماز عشاء تا هر وقت شب در سجده، نافع است.
از بسیاری از بزرگان نقل شده است که ختم ذکر یونسیه با عدد 400 مرتبه در سجده به ویژه در بین نماز مغرب و عشا و یا قبل از اذان صبح و یا بین الطلوعین جهت افاضات روحانی موثر و مجرب عنوان شده است در حقیقت این ختم نوعی توبه حقیقی به درگاه خداوند متعال است. اگر با خلوص نیت برای خدا این ذکر با عدد 400 بار تکرار شود اثرات عظیمی در پیشبرد انسان دارد.
همانطور که اشاره شد ختم ذکر یونسیه بصورت 400 مرتبه به براورده شدن تمامی حاجات کمک می کند،که ازدواج نیز شامل این حاجات خواهد بود.
ختم ذکر یونسیه با عدد 400 مرتبه برای براورده شدن تمامی حاجات مجرب بوده است.

ختم چهل روزه ذکر یونسیه مرحوم کشمیری (ره)

مرحوم کشمیری فرموده اند آنچه در این ختم در درجه اول مهم است این است که فردی که ختم را انجام می دهد بر یگانگی خداوند ایمان داشته باشد، نه در زبان بلکه با تمام وجود. در درجه دوم با شناخت اندکی که دارد که سرلوحه همه آنها یکتایی و بی همتایی خداوند در تمام صفات ثبوتی و مبرا بودن او از تمام صفات سلبی است. توجه کامل به وجود بی همتای خداوند، و این که عامل بداند خداوند در همه حال ناظر بر عمل اوست.
همان طور که هنگامی که با یک نفر صحبت می کنید تمام حواس شما به اوست در اینجا نیز باید حالتی مشابه داشته باشید. حال آنکه در هنگام گفتن این ذکر با سرچشمه وجود و هستی صحبت می کنید.
پشیمانی از گذشته سرشار از کوتاهی و ناسپاسی، زیرا که این ذکر طبق گفته بزرگان اهل معرفت خود نوعی توبه به درگاه باری تعالی است. نیاز نیست که تنها به معنی آیه اکتفا کنید، بلکه به رابطه مضموم آیه با خودتان نیز باید اهمیت بدهید. منظور اینکه در قسمت اول آیه که در یگانگی و یکتایی و منزه بودن خداوند گواهی داده می شود، به عظمت خداوند در جهان هم توجه شود. به نظم و هماهنگی در کره زمین و در سیارات و ستاره ها و خورشید یا حیات در خشکیها و دریاها و سایر نشانه های عظمت حق تعالی؛ و در قسمت بعدی ذکر گناهان و کوتاهی ها و ناسپاسی هایی که انجام شده به یاد آورد، مثل کفران نعمت یا کوتاهی در انجام اعمال پسندیده و غیره.
و غرض این نیست که در هر بار خواندن ذکر تمام این مطالب دوره شود بلکه هر کدام از این دو قسمت را که باعث می شود شما بیشتر در آن لحظات، قرب به حضرت دوست پیدا کنید، انتخاب کنید؛ که اکثر اوقات به هر دو معنی توجه می شود. زمان مناسب بعد از عشاء است حدودا ساعت ده به بعد.
در مورد تعداد این ختم هم باید از 400 شروع شود و کم کم زیاد شود.

منبع: سایت راسخون