آيين نامه حرفه اي وكلاي دادگستري كشورهاي عضو اتحاديه اروپا
نویسنده : دكتر نصراله قهرماني
استقلال
وكيل بايد از هر اقدامي كه موجب صدمه به استقلال او مي شود پرهيز نمايد . او بايد هميشه مراقبت نمايد كه در جهت خوشايند موكلش ، قاضي و يا ديگر اشخاص ، اخلاق حرفه اي وكالت را زير پا نگذارد . وجود اين استقلال در مورد انجام خدمات حقوقي ترافعي و غير ترافعي ضروري است . مشاوره اي كه وكيل به مراجعه كننده اش مي دهد ، در صورتي كه صرفاَ براي خوشايند مراجعين و يا براي حفظ منافع شخصي خود يا ناشي از فشارهاي خارجي بوده باشد و در آنها اخلاق حرفه اي رعايت نشده باشد ، هيچگونه ارزش واقعي ندارد .
صداقت و شرافت
اسرار حرفه اي
وكيل بايد كليه اسرار مربوط به اطلاعات محرمانه اي را كه در چهارچوب فعاليت حرفه اي اش از آنها آگاهي مييابد حفظ نمايد . اين تعهد مقيد به زمان خاصي نمي باشد .
وكيل بايد پرسنل و كليه اشخاصي را كه با او در ارتباط با فعاليت حرفه اي اش همكاري مي نمايند ملزم به حفظ اسرار حرفه اي نمايد .
رعايت مقررات رفتار حرفه اي ديگر كانونها
اعضاي شوراي كانونهاي وكلاي اروپايي ملزم هستند مقررات حرفه اي خود را به دبيرخانه شورا ارسال نمايند تا وكلا بتوانند از مقررات مذكور با مراجعه به دبيرخانه فتوكپي تهيه نمايند .
عدم امكان اشتغال به برخي مشاغل
وكيلي كه به عنوان نماينده يا وكيل مدافع موكلش در مراجع قضايي يا ديگر مراجع عمومي ذي صلاح كشورهاي عضو حضور پيدا نمايد بايد مقررات مربوط به عدم اشتغال وكيل به برخي مشاغل غير قابل جمع با وكالت را كه در آن كشور اجرا مي شود مورد توجه قراردهد .
وكيلي كه در ديگر كشورهاي عضو اشتغال دارد و مي خواهد به فعاليت تجاري و يا هر فعاليت ديگري كه قابل جمع با وكالت نيست بپردازد ، ملزم است همانگونه كه وكلاي آن كشور مقررات مربوط به عدم اشتغال به برخي مشاغل مغاير با وكالت را رعايت مي نمايند ، او نيز همان مقررات را مورد لحاظ قرار دهد .
تبليغات شخصي
زماني كه وكيل در نظر دارد به موكلينش اطلاع رساني نمايد يا تغيير موقت مكاني خود را اعلام نمايد و يا در شروع فعاليتش حضور خود را به عنوان وكيل دادگستري اعلام نمايد ، مي تواند از طريق رسانه اي عمومي اقدام نمايد .
منافع موكل
محدود ساختن مسئوليت وكيل در قبال موكل
روابط با موكلين
وظيفه وكالتي وكيل از طريق اخذ وكالت از شخص موكل يا وكيل توكيلي او و يا تعيين او توسط مرجع ذي صلاح به عنوان وكيل يك شخص معين ، شروع مي شود .
در موارد خاصي كه در هويت و صلاحيت شخص موكل يا وكيل توكيلي يا مرجع ذي صلاحي كه او را به عنوان وكيل تعيين كرده است ابهامي وجود داشته باشد ، وكيل بايد به هرشيوه اي معقول نسبت به احراز ان شرايط ، اقدام نمايد .
وكيل بايد در اسرع وقت ، آگاهانه و با جديت به مراجعه كننده اش مشورت داده و يا از حقوق او دفاع نمايد ، وي شخصاَ مسئول وظبفه اي است كه به وي اعطاء شده است ، او بايد مراجعينش را از ميزان پيشرفت موضوع وكالت يا مشاوره آگاه سازد . وكيل نبايد مورد وكالتي را كه مي داند و يا اينكه بايد بداند صلاحيت لازم براي انجام ان را ندارد بپذيرد مگر اينكه در آن مورد با يك همكار واجد شرايط همكاري نمايد .
همچنين وكيل نبايد مورد وكالتي را كه به دليل تعهدات ديگرش ، فرصت انجام آنهم را ندارد ، بپذيرد وكيلي كه در صدد قطع همكاري با يك موكل برمي آيد ، بايد مطمئن باشد كه موكلش در يك زمان معقول از همكاري يك وكيل ديگر برخوردار خواهد شد .
تعارض منافع :
در موارد زير وكيل بايد قبول وكالت مراجعين خود پرهيز كند :
زماني كه احتمال تعارض منافع وجود دارد .
زماني كه خطر نقض تعهد حفظ اسرار حرفه اي وجود داشته باشد .
زماني كه احتمال خدشه بر استقلال وكالتي او وجود داشته باشد .
وكيل نمي تواند در موردي كه اسرار و اطلاعات موكل سابق وي در معرض افشاء واقع شود و يا اينكه آگاهي وكيل به امور موكل سابق ، انگيزه مراجعه موكل جديد به او بوده باشد ، وكالت موكل جديد را بپذيرد .
در صورت كه وكلا به صورت جمعي كار مي كنند ، پاراگراف هاي ۱- ۲- ۳ تا ۳-۲-۳ باري يكايك آنها لازم الاجراء است .
مشاركت در مدعي به وكيل نبايد حق الوكاله خود را بر مبناي مشاركت در مدعي به تعيين كند .
مشاركت در مدعي به توافقي است بين وكيل و موكل ، قبل از اينكه به طور نهايي موضوع وكالت ، به نفع موكل انجام شده باشد . با اين توافق ، موكل متعهد مي شود كه بخشي از نتيجه دعوي را كه مي تواند وجه نقد يا بخشي از يك مال يا ارزش آن باشد ، به وكيل پرداخت نمايد . تعيين حق الوكاله بر مبناي ارزش دعوي در دوحالت مجاز است :
مقررات كانون وكلاي كشوري كه وكيل تابعيت آن را دارد ، آن را پذيرفته باشد .
حق الوكاله مطابق تعرفه قانوني مقرر شده باشد .
تعيين حق الوكاله
مبناي محاسبه حق الوكاله ، مقررات كانون وكلاي متبوعه وكيل است مگر اينكه وكيل و موكل توافق ديگري كرده باشند .
اگر وكيل ، عضو چند كانون باشد ، مقررات كانوني اعمال خواهد شد كه روابط وكيل و موكل با ان ، ارتباط بيشتري دارد.
اقساط حق الوكاله و هزينه
در صورت عدم پرداخت قسط مورد مطالبه ، وكيل مي تواند از انجام موضوع وكالت خودداري و يا از وكالت كناره گيري نمايد . در اين صورت بايد ضوابط بند ۴-۱-۳ را مورد لحاظ قرار دهد .
مشاركت در حق الوكاله ، با شخصي كه وكيل نيست در مورد حق الوكاله ، وكيل نمي تواند با شخصي كه وكالت ندارد مشاركت نمايد مگر اينكه مشاركت بين وكيل و ديگر اشخاص ، در حقوق كشور متبوعه وكيل ، مجاز اعلام شده باشد .
قاعده مندرج در بند ۱-۶-۳ در مورد پرداخت وجوه يا تهاتر به عمل آمده توسط وكيل در قبال وراث همكار فوت شده يا شخص وكيل مستعفي كه وكيل توكيلي موكل اصلي بوده است ، اعمال نمي شود .
حل موضوع مورد وكالت به نحو مقتضي و از طريق ارائه مشورتهاي حقوقي
وكيل بايد با توجه به اهميت و ارزش موضوع وكالت ، را ه حل هاي مناسبي را به موكل ارائه نمايد و در مواقع مقتضي مشاوره لازم را در خصوص اقتضاء پيگيري توافق يا هر راه حل ديگر جهت حل نهايي دعوي را به او پيشنهاد نمايد . هر زمان كه موكل نياز به كسب نظر مشورتي دارد ، وكيل بايد به مشورت خواهي او پاسخ دهد .
سپرده هاي موكلين
سپرده هاي موكلين هميشه در يك حساب باز در يك بانك يا موسسه مالي مشابهي كه مورد تاييد مقامات صلاحيتدار باشد ، نگهداري خواهد شد . تمامي سپرده ها به چنين حسابي واريز خواهد شد مگر اينكه موكل به طور صريح يا ضمني ترتيب ديگري را مقرر كرده باشد .
هر حسابي كه به نام وكيل باز مي شود تحت عنوان سپرده هاي موكلين بوده و وجوه ان متعلق به موكلين وي مي باشد . موجودي حساب هايي كه وكيل ، وجوه مربوط به موكلين خود را در آن واريز مي نمايند بايد همواره معادل كل وجوهي باشد كه به حساب موكلين وصول گرديده است . تمامي سپرده هاي موكلين بايد در اسرع وقت به موكلين يا به ترتيبي كه آنها مقرر مي دارند پرداخت گردد .
هر گونه پرداختي از محل سپرده موكلين به اشخاص ثالث ممنوع است مگر اينكه مطابق مقرات يا تصميم دادگاه صالح يا اذن صريح يا ضمني موكلي كه پرداخت از حساب او صورت مي گيرد ، اين پرداخت مجاز اعلام شده باشد .
ممنوعيت پرداخت شامل موارد زير است :
الف : پرداخت از سپرده هاي متعلق به يك موكل ديگر يا هزينه كردن براي امور او
ب: برداشت از سپرده هاي مربوط به موكلين ، تحت عنوان حق الوكاله
وكيل بايد ليست كامل و دقيقي از تمامي هزينه هاي انجام شده از محل سپرده هاي موكلين را به تفكيك تهيه نموده و به موكلي كه آن را مطالبه كرده است تسليم نمايد .
سازمان هاي حرفه اي متبوعه وكيل مجاز هستند با حفظ اسرار حرفه اي ، اسناد مربوط به سپرده هاي موكلين وكيل را مورد بررسي و ارزيابي قرار دهند تا هم از رعايت مقررات مربوطه اطمينان حاصل كنند و هم متخلف از مقررات مذكور را تنبيه انضباطي نمايند .
وكيلي كه در يك فعاليت حرفه اي در محدوده ديگر كشور عضو ، سپرده اي از موكلين خود به دست مي آورد ، بايد مقررات مالياتي و حسابداري مربوط به اين قبيل سپرده ها را مطابق ضوابط كانون متبوعه خود رعايت نمايد ، مگر در موردي كه ذيلا ذكر مي شود ، بديهي است رعايت مقررات بند ۱-۸-۳ براي وي هم الزامي است .
وكيلي كه در محدوده ديگر دولت عضو ، فعهاليت مي كند مي تواند با موافقت سازمان حرفه اي متبوعه خود و نيز سازمان حرفه اي ديگر دولت عضو ، به طور موردي تحت مقررات حرفه اي ديگر كشورهاي عضو قرار مي گيرد بدون اينكه ملزم باشد مقررات لازم الرعايه كانون متبوعه اش را در آن مورد خاص رعايت نمايد . در چنين حالتي وكيل ملزم است با اتخاذ تدابير لازم به موكلينش اطلاع دهد كه وي تابع مقررات كانون ديگري است .
بيمه مسئوليت حرفه اي
وكيل در انجام خدمات حقوقي خود در محدوده ديگر كشور عضو، تابع مقررات ذيل مي باشد . وكيل كه در كشور ديگر عضو خدمات وكالتي انجام مي دهد ، بايد مقرات مربوط به الزام وكلاء به بيمه نمودن مسئوليت حرفه اي خود را كه در آن كشور لازم الاجراست ، مراعات نمايد زماني كه وكيل در كشوركانون متبوعه خود ، ملزم به بيمه مسئوليت مدني حرفه اي است و در حال انجام فعاليت حرفه اي در ديگر كشور عضو نيز مي باشد ، بايد اقدام به افزايش پوشش بيمه اي به منظور تحت پوشش قرار دادن مسئوليت حرفه اي فعاليت وكالتي خود در ديگر كشور عضو ، نمايد .
در مواردي كه مقررات كانون متبوعه اش اخذ چنين بيمه اي را الزامي نكرده است و يا افزايش پوشش بيمه اي ، آن گونه كه در بند ۲-۲-۹-۳ ذكر شد ، غير ممكن مي باشد ، وكيل بايد مسئوليت حرفه اي اش را در ديگر كشورهاي عضو در حق موكلين مربوطه در حد مساوي با وكلاي آن كشور بيمه كند مگر اينكه اين امر هم غير ممكن باشد .
در حالتي كه وكيل طبق قواعد مذكور نمي تواند بيمه مناسبي را اخذ نمايد ، بايد موكلينش را از وجود خطرات و احتمال ورود خسارات به واسطه فقد بيمه آگاه كند .
وكيلي كه در ديگ كشور عضو خدمات وكالتي انجام مي دهد ، مي تواند با موافقت سازمان حرفه اي متبوعه و سازمان حرفه اي ديگر كشور عضو به طور موردي ، خود را تحت شمول مقررات لازم الاجراء ء مربوط به بيمه مسئوليت مدني حرفه اي قرار دهد . در اين حالت وكيل بايد با اتخاذ اقدامات لازم موكلينش را از چنين وضعيتي مطلع نمايد .
روابط با مراجع قضايي
وكيلي كه به عنوان وكيل مدافع در يك مرجع قضايي مربوط به ديگر كشور عضو حضور مي يابد و يا در جريان يك دادرسي در چنين مرجعي مشاركت مي نمايد ، بايد مقررات حرفه اي لازم الاجرا در آن حوزه قضايي را رعايت نمايد .
جنبه علني مذاكرات
در مواردي كه منع صريح قانوني وجود نداشته باشد ، وكيل صرفا با اجازه صريح وكيل طرف مقابل خواهد توانست دادگاه را از طرح پيشنهادي سازش كه توسط طرف پرونده يا وكيل وي ارائه شده است ، مطلع نمايد .
احترام به قاضي
اطلاعات نادرست يا شبهه انگيز
وكيل هيچوقت نبايد عالما به قاضي ، اطلاعات نادرست يا شبهه انگيز عرضه كند . اجراي اين قاعده نسبت به داوران يا اشخاص ديگري كه نقش مشابه دارند
مقررات ناظر به روابط بين وكيل و قاضي ، بر روابط وكيل با داور ، كارشناس يا هر شخص ديگري كه به طور موردي قاضي يا داور را مساعدت مي نمايند ، حاكميت دارد .
روابط بين وكلا
به منظور حفظ حقوق موكل و احتراز از روندهاي نامطلوب مثل ساير موارد مربوط به حفظ حيثيت حرفه اي ، ضروري است كه وكلا بر اساس اعتماد متقابل با يكديگر حسن همكاري داشته باشند و در عين حال نبايد منافع وكيل و موكل در تعارض قرار گيرد .
وكلا هر كشور عضو نسبت به وكلا ديگر كشورهاي عضو ، همكار تلقي مي شوند ، لذا بايد در روابط با همديگر همكاري صادقانه داشته باشند .
همكاري بين وكلاي كشورهاي عضو
زماني كه دو وكيل از كشورهاي مختلف عضو با هم فعاليت مي نمايند بايستي بين نظام هاي حقوقي مربوط به كشور خود از يك سو و مقررات كانون هاي متبوعه و صلاحيت ها و تعهدات حرفه اي خود از سوي ديگر هماهنگي هاي لازم را ايجاد نمايند .
مكاتبات بين وكلا
حق الوكاله معرفي
ارتباط مستقيم با طرف دعوا
تغيير وكيل
در صورتي كه اقدام فوري در جهت رعايت مصالح موكل اقتضا نمايد ، وكيل مي تواند بدون رعايت شرايط مذكور در بند ۱-۶-۵ قبول وكالت كند ولي در اسرع وقت بايد به وظيفه موضوع بند ۱-۶-۵ اقدام نمايد .
مسئوليت مالي
ضمنا وكيل معرف همواره مي تواند از قبل ، مسئوليت آتي خود را در قبال پرداخت هايي كه به وكيل همكار خارجي بايد صورت پذيرد ، محدود نمايد .
ايجاد زمينه پيشرفت براي وكلاي جوان
بدين منظور وكلاي هر كشور عضو ه در جهت پيشرفت علمي وكلاي جوان ديگر كشورها ، سعي در انتقال اطلاعات نظام حقوقي خود به آنان در حين انجام وظايف حرفه اي شان خواهند نمود .
دعاوي بين وكلاي كشورهاي عضو
در صورت بروز هر گونه اختلاف شخصي مرتبط با تكاليف حرفه اي بين وكلاي كشورهاي عضو ، آنها بايد در بدو امر آن را از طريق دوستانه حل و فصل نمايند .
قبل از اينكه وكيلي در زمينه اختلافات موضوع بندهاي ۱-۹-۵ و ۲-۹-۵ در قبال همكار ديگر كشور عضو اقامه دعوي كند ، بايد كانون هاي متبوعه را مطلع نمايد تا آنها در جهت حل و فصل موضوع از طرق مسالمت آميز اقدام كنند .
منبع:www.lawnet.ir