نام بيماري به انگليسي: polyarteritis nodosa
اطلاعات اوليه
شرح بيماري
پلي آرتريت گرهي (پري آرتريت؛ آنژئيت نكروزان) يك اختلال بافت همبند است كه يكي از چند بيماري مرتبط با بافت كلاژن مي‌باشد. كلاژن يك مولكول پروتئيني است كه قسمت عمده همه بافت‌هاي همبند را تشكيل مي‌دهد. پلي‌آرتريت باعث التهاب شريان‌هاي كوچك و متوسط شده و از اين طريق جريان خون به بافت‌هاي مشروب شده توسط عروق خوني مبتلا را كاهش مي‌دهد. اين بيماري مسري نيست. سير بيماري ممكن است حاد بوده و با تب، كاهش وزن و پيشرفت سريع بيماري بروز كند. اگر سير بيماري مزمن باشد، بافت‌هاي بدن در عرض چندين سال به تدريج تحليل خواهند رفت. اين بيماري در بزرگسالان زير 50 سال شايع‌تر بوده و ميزان بروز آن در آقايان بيش از خانم‌ها است.
علايم شايع
علايم اين بيماري بسته به عضوي كه تحت تأثير كاهش جريان خون قرار مي‌گيرد، متغيير است ولي شايع‌ترين علايم عبارتند از:
درد سينه (درگيري قلبي)
كوتاهي نفس (در درگيري ريوي)
وجود خون در ادرار (در درگيري كليوي)
كرختي و گزگز كردن دست‌ها و پاها (در درگيري اعصاب).
علل
اگرچه علت واقعي اين اختلال مشخص نشده است، يك اختلال خودايمني يا بيش حساسيتي محسوب مي‌گردد. در بسياري بيماران هيچ عامل زمينه‌سازي يافت نمي‌شود. شايع‌ترين عوامل زمينه‌ساز عبارتند از:
عفونت‌هاي باكتريايي
عفونت‌هاي ويروسي، به ويژه هپاتيت بي
مصرف برخي داروها، از قبيل داروهاي گروه سولفا، پني‌سيلين، تركيبات طلا، داروهاي ضد تيروييد و داروهاي ادرارآور تيازيدي
واكسن‌ها
ايدز
عوامل افزايش دهنده خطر
سابقه خانوادگي بيماري‌هاي كلاژن يا بيش حساسيتي
استعمال دخانيات
پيشگيري
پيشگيري خاصي ندارد.
عواقب مورد انتظار
اين اختلال در حال حاضر غير قابل علاج محسوب مي‌گردد، ولي علايم آن با درمان قابل تسكين يا كنترل است. با درمان، بيش از 50% بيماران تا 5 سال يا بيشتر زنده مي‌مانند. بدون درمان تعداد اندكي از بيماران بيش از 5 سال زنده مي‌مانند.
تحقيقات علمي درباره علل و درمان اين اختلال ادامه داشته و اين اميد وجود دارد كه درمان‌هايي مؤثر و نهايتاً علاج‌بخش عرضه شوند.
عوارض احتمالي
نارسايي كليه، حمله قلبي و مرگ، علي‌رغم درمان
درمان
اصول كلي
بررسي‌هاي تشخيصي ممكن است شامل بررسي‌هاي آزمايشگاهي خون و كليه‌ها، از جمله سرعت رسوب گلبول‌هاي قرمز، نمونه‌برداري قسمت‌هايي از شريان مبتلا به آنژيوگرافي (بررسي شريان‌ها و وريدها با تزريق ماده‌اي درون آنها كه با اشعه ايكس قابل مشاهده است) باشد.
درمان با داروهاي استروييدي، انجام مي‌گيرد.
بستري در بيمارستان براي درمان وسيع ممكن است ضرورت يابد (در موارد شديد).
جراحي براي برداشت قسمت درگير روده‌ها ممكن است انجام گيرد.
داروها
داروهاي كورتوني تا فروكش علايم حاد با مقادير بالا تجويز مي‌شود. پس از اين دوره درماني، علايم ممكن است با يك برنامه درماني به صورت تجويز يك روز در ميان كورتون كنترل گردد.
همچنين داروهايي براي درمان اختلالات اعضاي درگير شده در جريان اين بيماري تجويز مي‌شود، مثلاً داروهاي قلبي براي درگيري قلبي يا داروهاي ضد فشار خون براي فشار خون بالا.
داروهاي سركوبگر دستگاه ايمني به تنهايي يا به همراه استروييدها در صورت ناموفق بودن درمان‌هاي ديگر تجويز مي‌شوند. اين داروها خطرهاي اضافه‌اي را نيز به همراه دارند نظير خطر عفونت‌هاي باكتريايي منتشر شديد.
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
پس از بهبود علايم فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري هاي طبيعي خود را به تدريج از سر بگيريد.
رژيم غذايي
در صورت وجود فشار خون بالا رژيم كم نمك توصيه مي‌شود.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان داراي علايم پلي‌آرتريت باشيد.
اگر دچار علايم جديد و غيرقابل توجيه شده ايد. داروهاي تجويزي ممكن است با عوارض جانبي همراه باشند.
منبع: www.irteb.com
ae
