ضمان‌دار سلامت شد دل من

شاعر : خاقاني

که دار الملک عزلت ساخت مسکن		ضمان‌دار سلامت شد دل من
چو صبح صادقم دل گشت روشن		امل چون صبح کاذب گشت کم عمر
به رستم رسته گشت از چاه بيژن		به وحدت رستم از غرقاب وحشت
چو گشتم ز انده عزلت ممکن		شدستم ز انده گيتي مسلم
نشايد کوفت آهن جز به آهن		نشايد بردن انده جز به اندوه
اگر شد مادر گيتي سترون		دلم آبستن خرسندي آمد
چو ديده رفت چه روز و چه روزن		چو حرص آسود چه روزه چه روزي
چو دل خرسند شد گو خاک خور تن		از آتش طعمه خواهم داد دل را
به خوان همتم مرغ مسمن		ببين هر شام‌گاهي نسر طائر
مرا بر خاتم دل شد مبين		سليمان‌وار مهر حسبي الله
نه بر خصمان سنان سازم چو سوسن		نه با ياران کمر بندم چو غنچه
وگر سازد طنابم طوق گردن		نخواهم چارطاق خيمه‌ي دهر
دهان مار چون سازم نشيمن		مرا يک گوش ماهي بس بود جاي
بدان تا نشنوم نيرنگ اين زن		جهان انباشت گوش من به سيماب
از آن طوفان همي بارم به دامن		مرا دل چون تنور آتشين شد
همه آفاق شد بيجاده معدن		در اين پيروزه طشت از خون چشمم
لبالب بودي از خون دل من		اگر نه سرنگونسارستي اين طشت
مگس در گلشن و عنقا به گلخن		من اندر رنج و دونان بر سر گنج
اگرچه مبدع فحلم در اين فن		عجب ترسانم از هر ماده طبعي
که چون ايام بودم تند و توسن		لگامم بر دهان افکند ايام
کزو شد مهره‌ي حکمت معين		زبان مار من يعني سر کلک
که خيل مور، کژدم راست دشمن		کشد چون مور بر کژدم دلان خيل
نيابي جز مرا نثري مبرهن		نبيني جز مرا نظمي محقق
نيريزد جز درخت مصر روغن		نيازد جز درخت هند کافور
نه عقد من به در کس مزين		نه نظم من به بيت کس مزور
نه عيسي را عقاقير است و هاون		نه پيش من دواوين است و دفتر
زبان من شبان واد ايمن		ضمير من امير آب حيوان
نقط‌هاي سر کلک من ارزن		کبوتر خانه‌ي روحانيان را
عروس خاطرم را وقت زادن		سفال نو شود گردون چو باشد
همي بارم ز خاطر سلوي و من		براي قحط سال اهل معني
سرايد شعر من بر ساز ارغن		اگر ناهيد در عشرتگه چرخ
دهد مريخ حالي تيغ و جوشن		ببخشد مشتري دستار و مصحف
بر اين نطقند منکر چند الکن		ازين نورند غافل چند اعمي
وزاين جوقي سرابيلي برزن		ازين مشتي سماعيلي ايام
نعايم‌وار آتش‌خوار و ريمن		همه قلب وجود و شوله‌ي عصر
کنون سر يافته يعني نهنبن		همه چون ديگ بي‌سر زاده اول
چو دمسيجه همه دم بر زمين زن		چون موسيجه همه سر بر هواکش
که از سوراخ قيمت يافت سوزن		همه بي‌مغز و از بن يافته قدر
نهند آنگاه تهمت بر تهمتن		عمود رخش را سازند قبله
به اسناد و بقال و قيل و عن‌عن		حديث کوفيان تلقين گرفته
دو استاد اين ز تبريز آن ز زوزن		لقبشان در مصادر کرده مفعول
که سرياني است نامش خرخجيون		فرنجک وارشان بگرفته آن ديو
نداند فهم آن بهمن ز بهمن		نداند طبع اين حاشا ز حاشا
وليک از شاخ بختم ميوه افکن		يکايک ميوه دزد باغ طبعم
به ترکي چرخشان گويد که سن‌سن		مرا در پارسي فحشي که گويند
به گرد من کجا يارند گشتن		چو من لاحول کردم طاعنان را
نه جنگ حيز جويد گيو و بهمن		نه من دنبالشان دارم به پاسخ
که از آتش نبيند هيچ خرمن		ز تف آه من آن ديد خواهد
که نکند هيچ غضبان و فلاخن		که با فيل آن کند طير ابابيل
به گرد ربع مسکون يافت مسکن		تب ربع آمد ايشان را که نامم
نگون سار آمد اصنام برهمن		عجب نه گر شب ميلاد احمد
بر اين کرکس شعاران بال بشکن		توئي خاقانيا سيمرغ اشعار
بروت روبهان دارند، برکن		دهان ابلهان دارند، بر دوز
کنند از سبلت روباه درزن		براي آنکه خرازان گه خرز
لعاب طبع گرداگرد مي تن		چو شير از بهر صيد گاو ساران
جفا بسيار کش زين سبز گلشن		وفا اندک طلب زين ديو مردم
که درگاه رسول اعلا و اعلن		به درگاه رسول الله بنه بار
که عين رحمت است از فضل ذوالمن		مراد کاف و نون طاها و ياسين
کليد هشت شادروان ادکن		به دستش داده هفت ايوان اخضر

ضمان‌دار سلامت شد دل من

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته