حکومت مهدوی و گسترش رحمت محمدی
نویسنده : حسن ملائی*
در آن هنگام که خداوند رحیم، بهترین انسان تمام تاریخ را به رسالت مبعوث نمود، فلسفه رسالتش را اینگونه تبیین فرمود که: «وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِّلْعَالَمِينَ؛1 ما تو را به رسالت برنگزیدیم مگر برای رحمت بر جهانیان». حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) ، نیز تمام مأموریتش را بر پایه رحمت فراگیر بر تمام عالمیان قرار داد و مهر و قهر او در تمام مدت پیامبریش، جلوه‌هایی از نگاه رحیمانه او بر انسان بود.
آن وجود آسمانی و مقدس، تمام تلاش خویش را برای گسترش رحمت و مهربانی در سراسر دنیا، به کار برد؛ و اگرچه دشمنی و کینه توزی‌های دشمنان و جهل مردمان، مانع از تحقق جهانی آن شد، ولی این مأموریت بر زمین نماند. ائمه معصوم(علیها السلام) ، نیز یکی پس از دیگری، در این جهت سعی و کوشش بی‌نظیری نمودند و البته اشاعه کامل آن توسط فرزند امام حسن عسکری (علیه السلام) ، حضرت مهدی (عجل الله تعالی الفرجه الشریف) بشارت داده شده است: «اُکمِل ذلک بِابْنِه محمد رحمةً لِلعالمَین».2
خداوند متعال در تعظیم مقام حضرت ختمی مرتبت (صلی الله علیه و آله) ، فرمود: «لقد کان لکم فی رسول الله اسوة حسنة؛3 به درستی که رسول خدا برای شما الگوی خوبی است» و همگان را به تأسی از پیغمبر اسلام فرا خواند. یک جلوه آن، پیروی از صفت مهربانی و رأفت پیامبر عظیم الشأن است. فرزندان معصوم و امامان پس از وی، سزاوارترین افراد به تأسی به این ویژگی رسول‌الله (صلی الله علیه و آله) ، بودند؛ از این جهت، حضرت مهدی (عجل الله تعالی الفرجه الشریف) ، نیز بهترین نمونه کسانی است که به صورت کامل در این خصلت به حضرتش اقتدا نموده‌اند؛ به گونه‌ای که خود، مظهر صفت رحمة للعالمین گشته و گسترة رحمت وی در عصر غیبت و به ویژه در زمانه ظهور، جهان شمول خواهد بود، چنانکه در زیارت آل‌یاسین، خطاب به ایشان مي‌خوانیم: «السلام علیک ایها... الرّحمةُ الواسعة».4
اگر او در زمانه غیبت و غربت، دستان پر مهر و آغوش گرمش همچون پدری دلسوز، برای همگان گسترده است، در هنگامه ظهور که اسباب و ابزار در اختیارش قرار خواهد گرفت، وسعت رحمتش چقدر خواهد بود؟
آن امام غائب از نظر، کسی است که «همچون رسول الله (صلی الله علیه و آله) عمل خوهد نمود»5 و با خُلق و خوی محمدی، چنان با جهانیان برخورد می‌کند که به فرمایش حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) ، «مردم مثل زنبور‌هایی که پیرامون امیر خود هستند گردا گرد او خواهند بود»6 و این شتاب مردم به سوی آن امام همام، خود، دلیل وسعت مهربانی وی است. چنانکه در وصف او آمده: «المهدیٌّ جوادٌ بالمالِ، رحیمٌ بِالمساکِینَ».7
در قسمتی از بیان نورانی امام رضا(علیه السلام) ـ که دربارة ویژگی‌های ممتاز امامان معصوم صادر شده ـ چنین سخن رفته است که: «امام، ابری است بارنده؛ بارانی است سرشار؛ آفتابی است فروزان و آسمانی است سایه بخش. او زمینی گسترده، چشمه و برکه‌ای جوشنده و باغی پر محصول است. امام، انیس، همراه، پدری مهربان، برادری دلسوز و همچون مادری است خوش سلوک با فرزند کوچکش؛ که در پیشامدهای بد، پناهگاه بندگان خواهد بود».8
این بشارتها، نویدی است بر آنکه در روزی ـ که آن روز، دیر نباشد ـ فرزند رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) ، که هم نام اوست، وصف «رحمةللعالمین» وی را به تمام و کمال، بر سراسر جهان، گسترده خواهد کرد و عطر دل‌‌انگیز رحمت محمدی را به شامه همه عالمیان خواهد رساند.
آن وجود آسمانی و مقدس، تمام تلاش خویش را برای گسترش رحمت و مهربانی در سراسر دنیا، به کار برد؛ و اگرچه دشمنی و کینه توزی‌های دشمنان و جهل مردمان، مانع از تحقق جهانی آن شد، ولی این مأموریت بر زمین نماند. ائمه معصوم(علیها السلام) ، نیز یکی پس از دیگری، در این جهت سعی و کوشش بی‌نظیری نمودند و البته اشاعه کامل آن توسط فرزند امام حسن عسکری (علیه السلام) ، حضرت مهدی (عجل الله تعالی الفرجه الشریف) بشارت داده شده است: «اُکمِل ذلک بِابْنِه محمد رحمةً لِلعالمَین».2
خداوند متعال در تعظیم مقام حضرت ختمی مرتبت (صلی الله علیه و آله) ، فرمود: «لقد کان لکم فی رسول الله اسوة حسنة؛3 به درستی که رسول خدا برای شما الگوی خوبی است» و همگان را به تأسی از پیغمبر اسلام فرا خواند. یک جلوه آن، پیروی از صفت مهربانی و رأفت پیامبر عظیم الشأن است. فرزندان معصوم و امامان پس از وی، سزاوارترین افراد به تأسی به این ویژگی رسول‌الله (صلی الله علیه و آله) ، بودند؛ از این جهت، حضرت مهدی (عجل الله تعالی الفرجه الشریف) ، نیز بهترین نمونه کسانی است که به صورت کامل در این خصلت به حضرتش اقتدا نموده‌اند؛ به گونه‌ای که خود، مظهر صفت رحمة للعالمین گشته و گسترة رحمت وی در عصر غیبت و به ویژه در زمانه ظهور، جهان شمول خواهد بود، چنانکه در زیارت آل‌یاسین، خطاب به ایشان مي‌خوانیم: «السلام علیک ایها... الرّحمةُ الواسعة».4
اگر او در زمانه غیبت و غربت، دستان پر مهر و آغوش گرمش همچون پدری دلسوز، برای همگان گسترده است، در هنگامه ظهور که اسباب و ابزار در اختیارش قرار خواهد گرفت، وسعت رحمتش چقدر خواهد بود؟
آن امام غائب از نظر، کسی است که «همچون رسول الله (صلی الله علیه و آله) عمل خوهد نمود»5 و با خُلق و خوی محمدی، چنان با جهانیان برخورد می‌کند که به فرمایش حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) ، «مردم مثل زنبور‌هایی که پیرامون امیر خود هستند گردا گرد او خواهند بود»6 و این شتاب مردم به سوی آن امام همام، خود، دلیل وسعت مهربانی وی است. چنانکه در وصف او آمده: «المهدیٌّ جوادٌ بالمالِ، رحیمٌ بِالمساکِینَ».7
در قسمتی از بیان نورانی امام رضا(علیه السلام) ـ که دربارة ویژگی‌های ممتاز امامان معصوم صادر شده ـ چنین سخن رفته است که: «امام، ابری است بارنده؛ بارانی است سرشار؛ آفتابی است فروزان و آسمانی است سایه بخش. او زمینی گسترده، چشمه و برکه‌ای جوشنده و باغی پر محصول است. امام، انیس، همراه، پدری مهربان، برادری دلسوز و همچون مادری است خوش سلوک با فرزند کوچکش؛ که در پیشامدهای بد، پناهگاه بندگان خواهد بود».8
این بشارتها، نویدی است بر آنکه در روزی ـ که آن روز، دیر نباشد ـ فرزند رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) ، که هم نام اوست، وصف «رحمةللعالمین» وی را به تمام و کمال، بر سراسر جهان، گسترده خواهد کرد و عطر دل‌‌انگیز رحمت محمدی را به شامه همه عالمیان خواهد رساند.
پي نوشت ها :
*. فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مهدویت.
1. انبیا/7.
2. کافی، ج1، ص527.
3. احزاب/21.
4. بحار الانوار، ج53، ص171.
5. غیبت نعمانی، ص230.
6. العدد القویة، ص90.
7. بشارة المصطفی، ص207.
8. کافی، ج2، ص123.
