پيامدهاي روانشناختي بارداريهاي ناخواسته در محيط خانواده
نويسنده:مهناز کوکلاني
بارداري يکي از عميق ترين حوادث روانشناختي در زندگي يک زن است. تغييرات به وجود آمده در بارداري و زايمان هر زن باعث عکس العمل هاي روانشناختي و اضطراب شده و سطح اضطراب در مادران با بارداري ناخواسته بيشتر است.
تحقيقات انجام شده روي مادران جوان در سال 2006 نشان داد که مشکلات به وجود آمده پس از سقط جنين اجباري بارداري ناخواسته براي اين گروه از مادران، در مقايسه با مادراني که با دريافت حمايتها، دوران بارداري ناخواسته را به پايان برده بودند. به ميزان 5 برابر بيشتر آسيب 5 برابر ايجاد کرده است. مادران ياد شده با مشکلات خوابيدن؛ مسائل رفتاري؛ افسردگي شديد؛ مشکلات روانپزشکي و همين طور مشکلاتي که آنها به سمت تفکر انتحاري و خودکشي هدايت کرده است، روبرو بوده اند.
خشم مادر در دوران بارداريهاي ناخوسته، درون ريز بوده و متوجه نوزاد مي شود. رسيدگيهاي مادران پس از تولد نوزاد حاصل بارداريهاي ناخواسته نسبت به مادراني که دوران بارداري خواسته و برنامه ريزي شده خود را با نشاط و خوشحالي سپري کرده بودند کمتر بوده است. همچنين طلاق نيز به عنوان پيامد بارداريهاي ناخواسته، حتي در خانواده هايي که تعداد فرزندان آنها زياد نبوده است؛ گزارش شده است پيامدهاي روحي و رواني مؤثر بر مادر مي تواند تعادل خانواده را به هم زند و آنها را به سوي طلاق سوق دهد.
در موردي که مادر عکس العمل هاي منفي نسبت به نوزاد ناخواسته خود دارد؛ موارد به چند دسته تقسيم مي شود. يکي از اين ابعاد بعد اقتصادي است. بارداريهاي ناخواسته به ويژه وقتي که در طبقات اقتصادي اجتماعي پايين تر اتفاق افتد باعث مي شود که پدر و مادر از مراقبت از نوزاد خود و به عهده گرفتن سرپرستي وي سرباز زنند.
بعد عاطفي: مادر در دوران بارداري بايد رابطه ي معنادار و عاطفي با جنين خود برقرار کند که از نظر روانشناختي، مادران بايستي در دوران بارداري از روحيه ي بالايي برخوردار باشند؛ از آواهاي خوش و کلمات زيبا استفاده کرده و حتي با جنين خود صحبت کند. همچنين مادران بايستي بعد از تولد نوزاد؛ عشق؛ علاقه؛ و عواطف خود را به کودک ابراز نمايند. متأسفانه امروزه شاهديم که بسياري از مادران انگيزه ي نامناسبي دارند که از آنها به عنوان مادر يخچالي نام برده مي شود. يکي از دلايل مادر يخچالي، بارداري ناخواسته است.
تحقيقات نشان مي دهد مادراني که در ابراز عواطف خود ناتوان هستند؛ نمي توانند نگاه مستقيم به کودک خود داشته باشند و تماس چشمي ندارند. نداشتن تماس چشمي از سميتومهايي است که در افراد با مشکلات روحي و رواني مشاهده مي شود.
تحقيقات نشان داده است که فرزندان حاصل از بارداريهاي ناخواسته در مقايسه با فرزندان حاصل از بارداريهاي ناخواسته از اعتماد به نفس پايين تري برخوردار هستند. اضافه بر مسائل اعتماد به نفس پيامدهاي روانشناختي؛ اجتماعي؛ اقتصادي براي فرزندان ناخواسته به وجود مي آيد. همچنين بي ثباتي در زندگي زناشويي، محدوديت براي تحصيل در مادران علاقه مند به تحصيل و محدوديتهاي که در پي بارداريهاي ناخواسته براي اشتغال به وجود مي آيد در مادران اين فرزندها گزارش شده است.
اگر مادر با بارداري ناخواسته در طول بارداري مورد حمايت قرار گيرد و اطلاع رساني؛ شناخت؛ آگاهي و مهارتهاي عاطفي به او آموزش داده شود؛ انطباق و سازگاري او با بارداري، هر چند که ناخواسته است افزايش مي يابد و از وضعيت بسيار بهتري برخوردار خواهد بود تا خانمهايي که در راستاي خاتمه دادن به بارداري ناخواسته، خودشان عمل مي کنند. بايد به ياد داشت که پيامدهاي روانشناختي بسيار وخيم و خطرناکي به دنبال سقط جنين عمدي و غير عمدي در زندگي افراد به وجود خواهد آمد.
در نهايت باز هم تأکيد مي کنيم که مسائل روانشناختي در بارداريهاي ناخواسته جدي تر تلقي شده، وضعيت مادر در اولويت قرار گرفته و تا حد ممکن به افراد با بارداريهاي ناخواسته؛ براي وفق دادن شرايط آنها، کمک رساني شود. اين انطباق و رسيدگي بهتر به مادران باعث ايجاد مشکلات کمتر براي مادر؛ فرزند و خانواده او خواهد شد.
منبع:
نشريه پيام پزشک، ش 60
انتشارات صندوق جمعيت ملل متحده و اداره ي تنظيم خانواده و جمعيت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي به مناسبت روز جهاني جمعيت سال 2008
/ع
تحقيقات انجام شده روي مادران جوان در سال 2006 نشان داد که مشکلات به وجود آمده پس از سقط جنين اجباري بارداري ناخواسته براي اين گروه از مادران، در مقايسه با مادراني که با دريافت حمايتها، دوران بارداري ناخواسته را به پايان برده بودند. به ميزان 5 برابر بيشتر آسيب 5 برابر ايجاد کرده است. مادران ياد شده با مشکلات خوابيدن؛ مسائل رفتاري؛ افسردگي شديد؛ مشکلات روانپزشکي و همين طور مشکلاتي که آنها به سمت تفکر انتحاري و خودکشي هدايت کرده است، روبرو بوده اند.
خشم مادر در دوران بارداريهاي ناخوسته، درون ريز بوده و متوجه نوزاد مي شود. رسيدگيهاي مادران پس از تولد نوزاد حاصل بارداريهاي ناخواسته نسبت به مادراني که دوران بارداري خواسته و برنامه ريزي شده خود را با نشاط و خوشحالي سپري کرده بودند کمتر بوده است. همچنين طلاق نيز به عنوان پيامد بارداريهاي ناخواسته، حتي در خانواده هايي که تعداد فرزندان آنها زياد نبوده است؛ گزارش شده است پيامدهاي روحي و رواني مؤثر بر مادر مي تواند تعادل خانواده را به هم زند و آنها را به سوي طلاق سوق دهد.
در موردي که مادر عکس العمل هاي منفي نسبت به نوزاد ناخواسته خود دارد؛ موارد به چند دسته تقسيم مي شود. يکي از اين ابعاد بعد اقتصادي است. بارداريهاي ناخواسته به ويژه وقتي که در طبقات اقتصادي اجتماعي پايين تر اتفاق افتد باعث مي شود که پدر و مادر از مراقبت از نوزاد خود و به عهده گرفتن سرپرستي وي سرباز زنند.
بعد عاطفي: مادر در دوران بارداري بايد رابطه ي معنادار و عاطفي با جنين خود برقرار کند که از نظر روانشناختي، مادران بايستي در دوران بارداري از روحيه ي بالايي برخوردار باشند؛ از آواهاي خوش و کلمات زيبا استفاده کرده و حتي با جنين خود صحبت کند. همچنين مادران بايستي بعد از تولد نوزاد؛ عشق؛ علاقه؛ و عواطف خود را به کودک ابراز نمايند. متأسفانه امروزه شاهديم که بسياري از مادران انگيزه ي نامناسبي دارند که از آنها به عنوان مادر يخچالي نام برده مي شود. يکي از دلايل مادر يخچالي، بارداري ناخواسته است.
تحقيقات نشان مي دهد مادراني که در ابراز عواطف خود ناتوان هستند؛ نمي توانند نگاه مستقيم به کودک خود داشته باشند و تماس چشمي ندارند. نداشتن تماس چشمي از سميتومهايي است که در افراد با مشکلات روحي و رواني مشاهده مي شود.
تحقيقات نشان داده است که فرزندان حاصل از بارداريهاي ناخواسته در مقايسه با فرزندان حاصل از بارداريهاي ناخواسته از اعتماد به نفس پايين تري برخوردار هستند. اضافه بر مسائل اعتماد به نفس پيامدهاي روانشناختي؛ اجتماعي؛ اقتصادي براي فرزندان ناخواسته به وجود مي آيد. همچنين بي ثباتي در زندگي زناشويي، محدوديت براي تحصيل در مادران علاقه مند به تحصيل و محدوديتهاي که در پي بارداريهاي ناخواسته براي اشتغال به وجود مي آيد در مادران اين فرزندها گزارش شده است.
اگر مادر با بارداري ناخواسته در طول بارداري مورد حمايت قرار گيرد و اطلاع رساني؛ شناخت؛ آگاهي و مهارتهاي عاطفي به او آموزش داده شود؛ انطباق و سازگاري او با بارداري، هر چند که ناخواسته است افزايش مي يابد و از وضعيت بسيار بهتري برخوردار خواهد بود تا خانمهايي که در راستاي خاتمه دادن به بارداري ناخواسته، خودشان عمل مي کنند. بايد به ياد داشت که پيامدهاي روانشناختي بسيار وخيم و خطرناکي به دنبال سقط جنين عمدي و غير عمدي در زندگي افراد به وجود خواهد آمد.
در نهايت باز هم تأکيد مي کنيم که مسائل روانشناختي در بارداريهاي ناخواسته جدي تر تلقي شده، وضعيت مادر در اولويت قرار گرفته و تا حد ممکن به افراد با بارداريهاي ناخواسته؛ براي وفق دادن شرايط آنها، کمک رساني شود. اين انطباق و رسيدگي بهتر به مادران باعث ايجاد مشکلات کمتر براي مادر؛ فرزند و خانواده او خواهد شد.
منبع:
نشريه پيام پزشک، ش 60
انتشارات صندوق جمعيت ملل متحده و اداره ي تنظيم خانواده و جمعيت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي به مناسبت روز جهاني جمعيت سال 2008
/ع
