پيشينه ي مبلمان
نويسنده: رژيا غفاري
مصريان بنا به اعتقاد خود به زندگي پس از مرگ، وسايل شخص مرده را با او دفن مي كردند. با كشف مقبره هاي مصريان باستان، وسايل و مبلمان آن دوره نيز كشف شد.
آن ها از روكش طلا و نقره براي روي وسايل چوبي استفاده مي كردند. اين كار باعث محافظت چوب در برابر رطوبت، نيش حشرات و پوسيدگي مي شد.
هنرهاي به دست آمده از مزارهاي مصر باستان، بذرهاي اوليه ي هنر معماري داخلي را در غرب كاشت و سبك هاي امروزي نيز تاريخچه اي از فرهنگ مصر باستان را دربر دارد.
در آن دوران، گاهي از پارچه اي براي اتصال بين قطعات استفاده مي كردند و همچنين استفاده از ميخ هاي چوبي و يا اتصال پازل مانندي به نام دم چلچله اي يا كام و زبانه بسيار رواج داشت. يكي از بهترين و شايع ترين انواع مبلمان اين دوره، چهارپايه ي تاشو با چهارچوب چوبي به شكل ضربدر (X) است. نشيمن گاه منحني آن كه از آبنوس ساخته شده، از بندهاي چوبي ساخته شده است كه با قطعات نامنظم عاج و سر و پنجه ي شير در پايه ها، منبت كاري شده است.
در نشيمن گاه چهارپايه ي چوبي كه پايه هايي به شكل شير دارد، طرح مشبك ريسماني به كار برده شده است. اين چهارپايه در رم باستان با چهارچوب X مانند (ضربدري) كه تاشو نبوده و كف چوبي كه روي آن كوسن مي گذاشتند، در آن زمان نماد قدرت و حكومت بوده است.
نقش هاي مصري در تزئينات داخلي و مبلمان اين دوره استفاده مي شده و گلدان چيني يا سفالي بلند ايستاده اي كه دسته هاي چوبي داشته، روي پايه اي با حلقه ي چوبي يا فلزي در كنار مبلمان قرار مي گرفته است.
در بررسي تاريخچه مبلمان چند زاويه ي ديد وجود دارد:
1-كاربردي
2-طبقاتي و اجتماعي (نقش مبلمان در شكل گيري فاصله ي اجتماعي)
3-فناوري و ظرافت در تكنيك هاي ساخت و استفاده از مواد جديد
4-سليقه و ذهنيت فردي
مبلمان جايگاه بسيار مبهمي در ميان مصنوعات بشري دارد و درواقع براي زندگي انسان ها ضروري نيست، به ويژه در فرهنگ هايي مثل چادر نشيني كه مي توان بدون آن به راحتي زندگي كرد. مبلمان توكار كه امروزه مدرن به شمار مي آيد، قديمي ترين نوع مبلمان بوده است. اين مبلمان متعلق به پيش از تاريخ بوده و از روي مجسمه هاي گلي انسان هاي نشسته روي صندلي يا تصاوير نمادهاي غبارها كشف شده است.
عوامل متعددي از جمله فرهنگ، آداب و رسوم، مكاتب هنري مختلف، مسائل فني و هم چنين تغييرات اجتماعي و اقتصادي، بر طراحي مبلمان تأثير گذار بوده اند و باعث به وجود آمدن سبك هاي مختلف در دوره هاي مختلف شده اند كه شامل دسته بندي زير هستند:
الف)تمدن هاي باستاني
ب)قرون وسطي
ج)كلاسيك
د)نئوكلاسيك
ه)مدرن
حالا به بررسي و نحوه ي پيدايش دوره ها و سبك هاي مختلف و نشانه هاي آن ها مي پردازيم.
الف)تمدن هاي باستاني
2-سبك يونان و رم باستان
3-سبك چين (آسياي شرقي) باستان
دوره ي مصر باستان (از تاريخ 4000 سال پيش از ميلاد تا 31 سال پس از ميلاد)
4-سبك ايران باستان
يادآوري مي شود كه آتش در تمام دوران زندگي بشر مركز توجه بوده كه در تمدن ايراني به كرسي و سپس به شومينه تبديل گرديد و در ضمن خط تقارن يا نقطه ي فوكوس براي دكوراسيون، شومينه يا تلويزيون مي باشد.
مثلاً اگر انسان امروزي قصد تفريح و اسكان موقت در طبيعت را داشته باشد سعي مي كند در همان محل، حريم هايي را بر اساس نوع فعاليت و عملكرد، براي خود و اطرافيانش آماده كند؛ مانند فضاي استراحت، فضايي براي قراردادن وسايل و جايي براي پختن غذا مثل چيدن سنگ به شكل دايره و ... كه تمام اين ها نشانه اي از خلاق بودن انسان و اهميت جداسازي فضاها براساس عملكرد براي اوست.
يكي از نكاتي كه در طراحي فضا بايد در نظر داشت، ايجاد منطقه يا محيط آسايش است كه در هر ساختمان شامل محدوده يا محدوده هايي مي شود كه دمايي متناسب با فعاليت فيزيكي انسان و دماي بدن او داشته باشد.
ديگر عواملي كه در تعريف، تأييد و كيفيت هر فضا مطرح هستند،
عبارتند از:
تناسبات رنگ و جنس ديوارها و لك ها و متن هاي هر فضا و درنهايت مبلمان موجود در آن كه معرف عملكرد و كارايي فضا است.
استفاده ي صحيح و كنار هم قرار گرفتن مناسب اين عوامل، كه در نهايت منجر به ايجاد و خلق فضايي مناسب و جذاب مي شود، طراحي داخلي است.
منبع: نشريه بانو شماره 32
آن ها از روكش طلا و نقره براي روي وسايل چوبي استفاده مي كردند. اين كار باعث محافظت چوب در برابر رطوبت، نيش حشرات و پوسيدگي مي شد.
هنرهاي به دست آمده از مزارهاي مصر باستان، بذرهاي اوليه ي هنر معماري داخلي را در غرب كاشت و سبك هاي امروزي نيز تاريخچه اي از فرهنگ مصر باستان را دربر دارد.
مشخصات مبلمان
در آن دوران، گاهي از پارچه اي براي اتصال بين قطعات استفاده مي كردند و همچنين استفاده از ميخ هاي چوبي و يا اتصال پازل مانندي به نام دم چلچله اي يا كام و زبانه بسيار رواج داشت. يكي از بهترين و شايع ترين انواع مبلمان اين دوره، چهارپايه ي تاشو با چهارچوب چوبي به شكل ضربدر (X) است. نشيمن گاه منحني آن كه از آبنوس ساخته شده، از بندهاي چوبي ساخته شده است كه با قطعات نامنظم عاج و سر و پنجه ي شير در پايه ها، منبت كاري شده است.
در نشيمن گاه چهارپايه ي چوبي كه پايه هايي به شكل شير دارد، طرح مشبك ريسماني به كار برده شده است. اين چهارپايه در رم باستان با چهارچوب X مانند (ضربدري) كه تاشو نبوده و كف چوبي كه روي آن كوسن مي گذاشتند، در آن زمان نماد قدرت و حكومت بوده است.
نقش هاي مصري در تزئينات داخلي و مبلمان اين دوره استفاده مي شده و گلدان چيني يا سفالي بلند ايستاده اي كه دسته هاي چوبي داشته، روي پايه اي با حلقه ي چوبي يا فلزي در كنار مبلمان قرار مي گرفته است.
در بررسي تاريخچه مبلمان چند زاويه ي ديد وجود دارد:
1-كاربردي
2-طبقاتي و اجتماعي (نقش مبلمان در شكل گيري فاصله ي اجتماعي)
3-فناوري و ظرافت در تكنيك هاي ساخت و استفاده از مواد جديد
4-سليقه و ذهنيت فردي
مفهوم مبلمان
مبلمان جايگاه بسيار مبهمي در ميان مصنوعات بشري دارد و درواقع براي زندگي انسان ها ضروري نيست، به ويژه در فرهنگ هايي مثل چادر نشيني كه مي توان بدون آن به راحتي زندگي كرد. مبلمان توكار كه امروزه مدرن به شمار مي آيد، قديمي ترين نوع مبلمان بوده است. اين مبلمان متعلق به پيش از تاريخ بوده و از روي مجسمه هاي گلي انسان هاي نشسته روي صندلي يا تصاوير نمادهاي غبارها كشف شده است.
عوامل متعددي از جمله فرهنگ، آداب و رسوم، مكاتب هنري مختلف، مسائل فني و هم چنين تغييرات اجتماعي و اقتصادي، بر طراحي مبلمان تأثير گذار بوده اند و باعث به وجود آمدن سبك هاي مختلف در دوره هاي مختلف شده اند كه شامل دسته بندي زير هستند:
الف)تمدن هاي باستاني
ب)قرون وسطي
ج)كلاسيك
د)نئوكلاسيك
ه)مدرن
حالا به بررسي و نحوه ي پيدايش دوره ها و سبك هاي مختلف و نشانه هاي آن ها مي پردازيم.
الف)تمدن هاي باستاني
سبك هاي موجود در اين دوره عبارتند از:
2-سبك يونان و رم باستان
3-سبك چين (آسياي شرقي) باستان
دوره ي مصر باستان (از تاريخ 4000 سال پيش از ميلاد تا 31 سال پس از ميلاد)
4-سبك ايران باستان
يادآوري مي شود كه آتش در تمام دوران زندگي بشر مركز توجه بوده كه در تمدن ايراني به كرسي و سپس به شومينه تبديل گرديد و در ضمن خط تقارن يا نقطه ي فوكوس براي دكوراسيون، شومينه يا تلويزيون مي باشد.
معماري داخلي
مثلاً اگر انسان امروزي قصد تفريح و اسكان موقت در طبيعت را داشته باشد سعي مي كند در همان محل، حريم هايي را بر اساس نوع فعاليت و عملكرد، براي خود و اطرافيانش آماده كند؛ مانند فضاي استراحت، فضايي براي قراردادن وسايل و جايي براي پختن غذا مثل چيدن سنگ به شكل دايره و ... كه تمام اين ها نشانه اي از خلاق بودن انسان و اهميت جداسازي فضاها براساس عملكرد براي اوست.
يكي از نكاتي كه در طراحي فضا بايد در نظر داشت، ايجاد منطقه يا محيط آسايش است كه در هر ساختمان شامل محدوده يا محدوده هايي مي شود كه دمايي متناسب با فعاليت فيزيكي انسان و دماي بدن او داشته باشد.
ديگر عواملي كه در تعريف، تأييد و كيفيت هر فضا مطرح هستند،
عبارتند از:
تناسبات رنگ و جنس ديوارها و لك ها و متن هاي هر فضا و درنهايت مبلمان موجود در آن كه معرف عملكرد و كارايي فضا است.
استفاده ي صحيح و كنار هم قرار گرفتن مناسب اين عوامل، كه در نهايت منجر به ايجاد و خلق فضايي مناسب و جذاب مي شود، طراحي داخلي است.
منبع: نشريه بانو شماره 32