جنگ انقلابی امریکا (2)

رشته عملیات ساراتوگا

شاید بهترین چشم انداز برای موفقیت بریتانیایی ها، در رشته عملیات سال 1777 قرار داشت که توسط ژنرال جان برگوین جهت پیشروی سه شاخه ای در آلبانی واقع در ایالات نیویورک پیشنهاد شده بود، قرار بود برگوین از کانادا، از مسیر رودخانه ریشلیو ()11- دریاچه شامپلین به نیویورک هجوم برد، به گونه ای که به قسمت علیای رودخانه هادسن برسد؛ یک نیروی کوچک تر از سپاهیان منظم بریتانیا و سرخپوستان، تحت فرماندهی ژنرال باری سنت لگر (2) قرار بود که از طریق سنت لاورنس (3) به دریاچه اونتاریو برسند و در اوسوگو (4) فرود آیند و از موهاوک (5) پایین آمده و به سمت آلبانی پیشروی کنند؛ و ژنرال جرج کلینتون همراه با بخشی از نیروها که در آن زمان در شهر نیویورک مستقر بودند، از سمت هادسن به طرف بالا حرکت نمایند. در این صورت نیروهای مختلف برگوین، سنت لگر و کلینتون، نیوانگلند را از سایر مستعمرات شورشی مجزا می کردند و مقاومت آمریکاییان در هم شکسته می شد. لرد جرج جرمین (6) وزیر مشاور در امور مستعمرات آمریکا و معمار اصلی استراتژی بریتانیایی، نقش برگوین را مورد تصویب قرار داد؛ اما او نقشه متناقضی را تصویب کرد که به موجب آن لازم بود فیلادلفیا اشغال شود. به خاطر تقسیم عملیات جنگی مذکور تشخیص پیامدهای این امر توسط واشنگتن، رشته عملیات ساراتوگا فاجعه ای برای بریتانیا بود، آغاز شد. سنت لگر مجبور شد که عقب نشینی کند و کلینتون هرگز حرکت خود را در طول رودخانه هادسن (به سمت بالا) آغاز نکرد. برگوین که از کانادا حرکت کرده بود، به خاطر بار اضافی و بیش از حد و ناراحتی های ناشی از تدارکات ضعیف، از میان جنگ های متراکم نیویورک به کندی به حرکت خود ادامه می داد. در نزدیکی ساراتوگا، وی با یک ارتش امریکایی به فرماندهی هوراشیو گیتس روبه رو شد که توسط نیروهایی که از ارتش واشنگتن اعزام شده بودند، تقویت گردیده بود. برگیون که در آنجا ناامید از رسیدن قوای کمکی سنت لگر یا کلینتون، تنها مانده بود، در فریمنز فارم (7) (نوزدهم سپتامبر) و ارتفاعات بمیس (8) (هفدهم اکتبر)، پیش از آن که ارتش 5 هزار نفری خود را به آمریکاییان در هفدهم اکتبر 1777) تسلیم کند، نبرد را واگذار کرد. شکست برگوین نشانه ای دیگر از ناکامی های بریتانیا طی جنگ انقلابی بود. نقشه عملیات جنگی، بسیار پیچیده بود که این امر با توجه به چشم اندازهای ضعیف حمل و نقل و ارتباطات، قابل توجیه می نمود؛ برنامه ریزی و هماهنگی ضعیف بریتانیا نیز به شکست کمک کرد. اخبار پیروزی آمریکاییان در سازاتوگا، تا حدودی باعث تصمیم فرانسه به وارد شدن در جنگ علیه بریتانیا بود.

رشته عملیات جنگی در جنوب

گرچه، استراتژیست های بریتانیایی، امریکای شمالی را صحنه جنگ کم اهمیتی تری نسبت به هند غربی، اروپا و هند می دانستند، رشته عملیات عمده دیگری، برای درهم شکستن شورش آمریکاییان در پیش گرفته شد. بریتانیایی ها از دیرباز اعتقاد داشتند که به دلیل تعداد زیاد نیروهای وفادار در جورجیا و کارولینای شمالی و جنوبی، پیروزی در جنوب، امری قابل حصول است. در سال 1776، به یک لشکرکشی مشترک توسط ارتش و نیروی دریایی برای بهره برداری از احساسات نیروهای وفادار در میان جنوبی ها مبادرت شد، اما بریتانیایی ها پس از شکست نیروهای وفادار در نبرد مورزگریک بریج (9) (27 فوریه 1776)، به آب های کارولینای شمالی رسیدند و پس از آن نتوانستند چارستون را تصرّف کنند.
بریتانیایی ها تلاش های خود را تا اواخر سال 1778، در نقاط دیگر متمرکز ساختند. آنگاه بریتانیایی ها، به درخواست مصرّانه جرج سوم که هنوز اعتقاد داشت که هزاران نیروی وفادار در انتظار فرصت برای خدمت به پادشاه خود هستند، به آسانی ساوانا را تصرف کردند. به دلیل وجود این پایگاه، نظم و آرامش در مناطق کوهستانی و دورافتاده جورجیا برقرار شد و حکومت سلطنتی مجدداً به سرکار آمد. پس از محاصره ای سخت، چارستون در دوازدهم مه 1780 به دست نیروهای بریتانیا افتاد و ژنرال بنجامین لینکلن (10)، 5500 مدافع آمریکایی را تسلیم خود ساخت، این بزرگ ترین ارتشی بود که تا به حال به وسیله یک طرف به اسارت گرفته شده بود. رویدادها در جنوب، صورت شومی برای آمریکاییان پیدا کرده بود. کنگره قاره ای برخلاف اندرزهای واشنگتن، هوراشیو گیتس فاتح ساراتوگا را جهت فرماندهی ارتش جنوبی منصوب کرد، با این دستور که کارولینا را نگه دارد.
بریتانیایی ها، از چارستون به طرف نواحی داخلی و مرکزی حرکت کردند و کورنوایس نیروهای گیتس را در کامدن (11) واقع در کارولینای جنوبی (در شانزدهم اوت 1870) غافلگیر و منهدم نمود. گیتس چون ارتش را فرسوده و بی روحیه یافت، جای خود را به ناثانیل گرین داد. به علاوه، هزاران نفر از توری ها وارد خدمت در ارتش پادشاه شدند. زد و خوردهای فشرده و شدید، مشخصه ی منازعه بین میهن پرستان و توری ها در کارولینا بود. در نبرد کینگز ماونتین (12) (هفتم اکتبر 1780) حدود 1700 میهن پرست از کوهستان ها و ماورای آنها به حدود 900 توری که زمین های مرتفعی را در دست داشتند حمله کردند و نبرد خونینی درگرفت. فرمانده توری ها یعنی ژنرال پاتریک فرگوسن (13) که تنها بریتانیایی شرکت کننده در نبرد بود، کشته شد و تمام نیروهایش یا کشته شدند و یا به اسارت گرفته شدند. پس از آن، به خدمت گرفتن توری ها دشوارتر شد.
یک رشته درگیری های کوچک در 1780 و 1781، در خلال دو نبرد مهم روی داد. گرین ارتش خود را تقسیم کرد و ژنرال دانیل مورگان به امید تهدید جناح و عقبه نیروهای بریتانیایی، به سمت غرب حرکت کرد. او تحت تعقیب سرهنگ باناستر تارلتون (14) در شمال غربی کوپنز در شمال غربی کارولینای جنوبی قرار گرفت. در تاریخ هفدهم ژانویه 1781، در آنجا تارلتون با حدود 1100 نفر (کمی بیش از نفراتی که مورگان در اختیار داشت) به آمریکاییان که رودخانه پُر آب براود (15) را پشت سر گذاشته بودند، حمله کرد. تارلتون که تنظیم مجدد صفوف مورگان را به استفاده از میلیشیاهای بی تجربه به بهترین نحو، شکست حیرت آوری بر بریتانیایی ها وارد کرد. ارتش های اصلی کورنوالیس و گرین، در پانزدهم مارس 1781 در گلیفورد کورت هاوس (16) با هم تلافی کردند که در آن بریتانیایی ها در طی یک درگیری خونین به نوعی پیروزی دست یافتند که با شکست تفاوتی نداشت. در نتیجه، کورنوالیس تصمیم گرفت تا به نیروی دریایی بریتانیا، نخست در ویلمینگتون (17) در کارولینای شمالی و سپس در یورک تاون در ویرجینیا بپیوندد. او نامیدانه در یورک تاون به وسیله ی ناوگان فرانسه، تحت فرماندهی آدمیرال دوگراس (18) و ارتش مختلط فرانسوی - آمریکایی که به لحاظ تعداد نفرات برتر آزاد بودند، به دام افتاد و خود را به ارتش حدود 8 هزار نفری واشنگتن و ژنرال فرانسوی ژان باپتیست (19) یعنی کنت دوروشامبو (20)، در نوزدهم اکتبر 1781 تسلیم کرد. پیروزی در یورک تاون، تقریباً به جنگ پایان داد و جدایی نهایی سیزده مستعمره نشین را از امپراتوری بریتانیا ممکن ساخت.

ارزیابی جنگ انقلابی

مورخان عضو حزب ویگ یعنی جرج اتو ترولیان (21)، سرلوئیس نامیر (22)، ریچارد پیرز(23) و دیگران، چنین استدلال کرده اند که آمریکاییان به عنوان افرادی انگلیسی از حقوق خود در برابر استبداد سلطنتی دفاع می کردند و دولت جرج سوم به طور شرم آوری در تعقیب یک جنگ نامردمی، از خود بی لیاقتی نشان داد. اریک رابسون (24) اعتقاد داشت که از همان آغاز، کفّه ترازو به زبان بریتانیایی ها سنگینی می کرد و این به دلیل فاصله، عوارض دشوار زمین، ارتباطات ضعیف و تعهد بریتانیایی ها به استراتژی و تاکتیک اروپایی بود. بسیاری از محققان از مداخله اروپاییان به عنوان یک عامل حیاتی نام برده اند. ساموئل فلاگ بمیس (25) به طور کلی بیان کرده است که فرانسویان نتیجه جنگ را رقم زده اند. در ادوار واپسین، ریچارد موریس (26) ادعا کرد که میهن پرستان آمریکایی در هر صورت در جنگ استقلال به پیروزی می رسیدند.
شاید، آنگونه که رابرت میدلکاف استدلال کرده است، روحیه و تعهد امریکاییان نسبت به «آرمان شکوهمندانه» آزادی و حقّ تعیین سرنوشت و تعیین نتیجه، از اهمیت زیادی برخوردار بود. بر اساس تجربه جنگ انقلابی آمریکا، به نظر می رسد که یک جنبش شورشی که مورد حمایت اقلیتی مصمم و بسیار پرانگیزه واقع شود که برای نیل به آرمانشان خواهان قربانی ساختن جان خود و فداکردن ثروت خود هستند، ممکن است شکست ناپذیر باشد. چه خوب بود که فرانسوی ها در دوره ناپلئون در اسپانیا، بریتانیایی ها در آفریقای جنوبی، آمریکاییان در ویتنام و روس ها در افغانستان، انقلاب امریکا را مطالعه می کردند و به نفع خود از آن درس می گرفتند.

پی نوشت ها :

1- Richelieu River
2- Barry st.Leger
3- St. Lawrence
4- oswego
5- Mohawk
6- Lord George Germain
7- Freeman s farm
8- Bemis Heights
9- Battle of Moore s Greek Bridge
10- Bejamin Lincoln
11- camden
12- Battle of kingُ s Mountain
13- patrick Ferguson
14- Banastre Tarleton
15- Broad River
16- Guilford courthouse
17- wilmington
18- Admiral de Grass
19- Jean Baptist
20- comte de Rochambeau
21- George otto Trevelyan
22- sir Lewis Namier
23- Richard pares
24- Eric Robson
25- samuel Flagg Bemis
26- Richard Morris

منبع: ترور نویت، دوپویی؛ (1381) تاریخ جنگ ها، پیروز ایزدی، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، دانشکده فرماندهی و ستاد معاونت پژوهش، 1381.