مشخصات فنی ساختمان تکمیلی حرم رسول خدا (صلی الله علیه و‌ آله)

ساخت ساختمان تکمیلی حرم پیامبر (صلی الله علیه و آله) در سال 1408 ق در دوره ملک فهد با تخریب ساختمان های بافت قدیمی شهر مدینه آغاز شد. بستر سُستی از گل و لای و ماسه که در زمین این منطقه وجود داشت، با کار گذاشتن 8500 شمع باروَر در اعماق زمین و ایجاد شبکه ی آلماتوری به طول 12 کیلومتر و بتون ریزی به میزان 100/000 متر مکعب در طول 4 سال مستحکم گردید. بزرگ ترین کارخانه ی تولید سنگ مصنوعی در فاصله 20 کیلومتری حرم ایجاد شد تا بتواند بیش از 500/000 سنگ مصنوعی را که به اندازه بتون مسلح با دوام و استوار است، با تولید 750 قطعه در روز تأمین کند. در این کارخانه، 2312 قطع طاق نما برای نصب در تالارها ساخته شد. 23/000 متر مربع سنگ گرانیت که از صحرای اَلْکسِنی استخراج می شد، برای نمای دیوارها و 160/000 متر مربع نیز برای محوطه ی اطراف به کار رفت. از سنگ قرمز رنگ «نُجْرُف» که از معدن های صحرای عربستان به دست می آید، برای ستون های بیرونی و سنگ ایتالیایی «وِرْدِ چِپِلینو» برای تزیینات دامنه ی دیوارها استفاده شد. حجّاری نوار بالای این تزیینات با نقش های اسلیمی و کتیبه های قرآنی با استفاده از سنگ مَرمَر قهوه ای رنگ «وِرْسای پرتقالی» انجام گرفت. برای ساخت 2104 ستون سنگی در داخل حرم و سنگفرش تالار حرم به مساحت 75/000 متر از سنگ «مَرمَر کورونا» استفاده شد. برای تهویه ی هوای داخل حرم که بزرگ ترین بنای مسقّف یکپارچه جهان به شمار می رود، طرحی به نام گنبدهای متحرک اجرا گردید. در این طرح 26 گنبد متحرک کم ارتفاع با چرخ ها و ریل هایی از فولاد مرغوب و ضد زنگ در آلمان ساخته شد که در هنگام لزوم با نیروی الکتریکی به حرکت درمی آید و فضای بازی را در سقف حرم ایجاد می کند. برای سبُکی پوشش گنبدهای متحرک از چوب روکش «اِپوکْسی» که در مراکش آماده می شد، استفاده گردید و سنگ فیروزه ای رنگ «آنازونای» که از معادن کنیا به دست می آید، برای تزیین آن انتخاب شد. سرگنبدها نیز در سویس با برنز قالب ریزی و زراندود و در محل نصب گردید. 7 گنبد ورودی مسجد با نقوش کاشی که از سبک مملوکی الهام یافته بود، تزیین شد. 1600 تن برنز در مدت یک سال در کارگاهی در جدّه به انواع سرستون ها تبدیل گردید و 240 پنجره با شیشه های رنگی توسط سه استادکار در همین شهر ساخته شد و همزمان 1600 متر چوب برمه ای نیز برای ساخت پنجره ها در آلمان مورد استفاده قرار گرفت. 68 چلچراغ در کارگاهی در شهر کُهْنِ مجارستان که در جهان بی همتاست، ساخته و به مدینه حمل شد. در هر یک از این چلچراغ ها که 2/5 تن وزن و 7 متر قطر دارد، 4200 قطعه بلور به کار رفته و تمام قطعات برنزی آن زراندود شده است. 65 درب ورودی اصلی با چوب های بِرمه ای در بندر بارسِلون اسپانیا ساخته شد. قطعات برنزی این دربها در فرانسه زراندود و برای نصب به بارسلون فرستاده می شد. وزن هر درب معادل 2/5 تن است، اما با فشار یک انگشت باز و بسته می شود. یک ایستگاه سرد کننده برای تأمین 17/000 گالن آب در ساعت در خارج از محدوده ی شهر ساخته شد و در فاصله 7 کیلومتر حرم نیز تجهیزاتی برای پخش 1/000/000 لیتر هوای سرد و مرطوب در ثانیه فراهم گردید. برای پوشش برخی محوطه های باز حرم در ساعات گرمِ روز، چترهای سایبان که به صورت هیدرولیکی باز و بسته شده و هر کدام 300 متر مربع را پوشش می دهند، ساخته شد. طبقه ی همکف مسجد گنجایش 180/000 نمازگزار و پشت بام 90/000 نفر و صحن و حیاط ها نیز ظرفیت 450/000 نمازگزار را دارد و در اوج ازدحام، 1/000/000 نفر می توانند در آن به نماز جماعت بایستند. سیستم صوتی پیچیده و پیشرفته ی حرم نیز بانگ اذان را در تمام شهر به گوش مردم می رساند. سرانجام آخرین سنگ بنای حرم در 5 ذیقعده 1414 ق نهاده شد و پس از 6 سال فعالیّت مستمر پایان طرح اعلام گردید.
پس از مرگ فهد در اوایل سال 1384 و جانشینی فرزندش ملک عبدالله، شاه جدید عربستان به طور رسمی اعلام کرد که طرح جدیدی برای توسعه و تجهیز مسجد النبی اجرا خواهد شد.
منبع: رامین نژاد؛ رامین، (1387)، مزار پیامبران، مشهد: بنیاد پژوهش های اسلامی، چاپ اول.