داستان فوتبال مصر
....مصر را سرزمین عجایب می دانند. از «اهرام ثلاثه» گرفته تا آثار باستانی فراوان و بناهای سنتی، همه چیز در این کشور بوی سنت می دهد. در این میان واژه ای به نام «مدرنیته» خیلی وقت است وارد فرهنگ لغات این کشور عربی شده و آشتی مقوله «سنت» و «مدرنیته» در قالبی رقابتی مانند فوتبال قابل توصیف است؛ جایی که به قول یکی از مربیان الزمالک مصر در اوایل دهه ۹۰ چنانچه پایبندی مردان شمال آفریقا به فرهنگ فوتبالی خاص این منطقه نبود، امکان موفقیت و به بار نشستن تاکتیک های مدرن اخیر وجود نداشت.
با قدمت و صلابت
قدمت چند هزار ساله مصر شانه به شانه تمدن های قدیمی مانند چین، ایران و یونان باستان و می ساید. آنها در فوتبال هم نخستین افتخارات را برای قاره سیاه به ارمغان آوردند. قرن ها پس از فروپاشی امپراطوری فراعنه، این کشور مسلمان نخستین آفریقایی حاضر در جام جهانی نام گرفت. هنوز آتش جنگ جهانی دوم شعله ور نشده بود و بنیتو موسولینی، دیکتاتور فاشیست ایتالیا می توانست بی پرده مانیفست های خود را ارائه کند. در میان آن همه آشنای حاضر در جام جهانی ۱۹۳۴ ایتالیا ( جام موسولینی) غریبه ای با اسامی عجیب و غریب به چشم می خورد. اولین بازی مصر و به طور کلی نخستین حضور فعال آفریقایی ها در جام جهانی مقابل مجارستان شکل گرفت؛ جایی که اندکی قبل از شکل گیری «مجارهای جادویی» شکست ۴ بر ۲ تیم آفریقایی مقابل تیم شرقی حقایق را آشکار کرد. کامرون، نیجریه، غنا، ساحل عاج، الجزایر، مراکش و ... سال های سال رسم باخت به اروپایی ها را به جا آوردند. مصر چه شد؟ صاحب مدال برنز رقابت های فوتبال المپیک ،۱۹۲۸ ۳۶ سال بعد عنوان خود را تکرار کرد اما پس از کسب این افتخار سال های سال در «محاق» روزگار گذراند.اتحاد سوریه و مصر در عرصه سیاست، مهمترین خبر سال های پایانی دهه ۵۰ میلادی محسوب می شد و بحث های موجود در این زمینه آن قدر اهمیت داشت که مردم کشور مسلمان قاره آفریقا را از فکر کردن به فوتبال بازدارد. در چنین شرایطی توپ گرد به بایگانی سپرده شد. هرچند قهرمانی در جام ملت های آفریقای سال ۱۹۵۷ تا حدودی مرگ موقت فوتبال مصر را به تعویق انداخت اما در تغییر استراتژی زعمای این قوم تأثیری نداشت. ۲ سال بعد در اوج اغتشاشات داخلی، بار دیگر جام ملت های آفریقا بالای سر کاپیتان مصر دیده شد. به طور کلی فوتبال مصر تا قهرمانی بعدی در جام ملت های آفریقا ( سال ۱۹۸۶) توفیق چندانی به دست نیاورد اما فوتبال پس از بحران، خیلی دلچسب بود؛ بخصوص در عرصه باشگاهی.
باشگاه های قدرتمند
در شرایطی که بسیاری از هم قاره ای های فقیر مصر اساساً لیگ ندارند، الزمالک و الاهلی سال های سال است به عنوان بزرگترین دشمنان عرصه باشگاهی آفریقا رویاروی هم قرار می گیرند. فلسفه رقابت ۲ تیم چیزی متفاوت از آنچه بین سایر همشهری های فوتبال دنیا وجود دارد، نیست. بزرگترین باشگاه های قاهره که از پرافتخارترین تیم های آفریقا محسوب می شوند، متعلق به قشر خاص جامعه شهر خود هستند. الاهلی مُبلغ مردم است و الزمالک به نوعی ابراز تبلیغ دولت. نبرد دولت و ملت مصر هم از سال ها قبل هواداران زیادی را به ورزشگاه ها کشانده است. تفاوت شیک ترین دربی آفریقا با سایر رقابت ها در نوع تلقی هواداران از فوتبال پدیدار می شود. بزرگترین باشگاه های مصر، هواداران آرامی دارند و فقط طی سالیان اخیر چند مورد آشوب در دربی های باشکوه مصر دیده شده ؛ آنچه تحسین کنفدراسیون فوتبال آفریقا را هم برانگیخته است شاید الاهلی اندکی پرافتخار باشد یا الزمالک بر لیگ داخلی احاطه یابد اما رقابت پاک آنها، تنها موردی است که هیچ گاه تغییر نمی کند. از این نظر هم مصر سرزمین عجایب است؟داستان ۹۰
قهرمانی در جام ملت های آفریقا، تداوم موفقیت های تیم طلایی مصر در اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ را رقم زد. فتح رقابت های قاره ای در سال ۱۹۸۶ و حضور در جام جهانی ۱۹۹۰ از جمله افتخارات به یاد ماندنی مصری ها محسوب می شود. آنها در شرایطی به مصاف هلند، ایرلند جنوبی و انگلستان رفتند که مردم مصر از غوغایی به نام جهانی فقط یک خاطره سیاه و سفید نقل شده از سوی پدربزرگ هایشان داشتند! شکست مقابل آنگلوساکسون ها آن هم با حداقل گل امیدوار کننده بود اما ایرلند جنوبی و هلند به آنها باج ندادند و عاقبت مطابق انتظار، مصر دست از پا درازتر به قاهره بازگشت. محمود الگوهری برای افتخار به تیمش دلایل زیادی داشت و شاید توجیهات او برای راضی کردن مردم نه چندان پرتوقع مصر کافی به نظر می رسید. عرب های آفریقا به مصر دل بسته بودند چون نه تونس را در اوج می دیدند و نه می توانستند انتظار داشته باشند الجزایر همان تیم بزرگ و مظلوم یک دهه پیش باشد! مردان سختکوش شمال ، آنها را نا امید کردند. عملاً تا ۴ سال از مصر خبری نشد. ناکامی در راهیابی به جام جهانی ۱۹۹۴ ضربه مهلکی محسوب می شد؛ نشان به آن نشان که آنها دیگر توان قدرتنمایی در جام ملت های آفریقا را هم نداشتند و میدان رقابت را به نیجریه، کامرون و مراکش واگذار کرده بودند. در چنین شرایطی حضور یک ناجی به نام «محمود الجوهری» هم افاقه نکرد. سراشیبی سقوط با سرعت فراوانی طی می شد و هیچ کس جرأت نداشت بپرسد مصر طلایی کجا است. اوضاع سیاسی کشور که آرام به نظر می رسید و رئیس جمهوری هم تمام تسهیلات لازم را در نظر گرفته بود. چرا موفقیتی به دست نمی آمد؟ جوابی وجود نداشت!عصر جدید
مصر در سال های جاری موفق شده حداقل در رقابت های قاره ای میخ خود را به دیوار اقتدار بکوبد. حضور مربی بزرگی به نام «حسن شحاطا» تحول اساسی در ساختار فوتبال مصر به وجود آورده است. بازیکنان بدون جایگزینی مانند «حسام حسن» و «احمد میدو» قادرند با خیال راحت پای تلویزیون بنشینند چون بازیکنان جوان تیم فعلی می توانند در حد و اندازه های آنها ظاهر شوند! دوره گذشته جام ملت های آفریقا شاهدی بر ادعای فوق بود. تیم جوان شده مصر با اقتدار تا فینال پیش رفت و هرچند در بازی نهایی با زجر فراوان ساحل عاج را از برج عاج پایین انداخت اما به هر حال موفق شد مطابق وعده قبلی، جام را در خانه نگه دارد. داستان رقابت های امسال را هم که می دانید! «مصر شحاطا» یکی یکی بزرگان را از دور رقابت ها خارج کرد و بار دیگر به بازی نهایی رسید. عجیب نبود مربی آنها از تکرار تاریخ بگوید چون مصری ها ۲سال قبل هم در بازی نهایی به مصاف یکی از رقبای خود در مرحله گروهی رفته بودند و این بار کامرون می خواست انتقام آن شکست در باز های ابتدایی جام غنا را بگیرد اما ... اما برای مصر باستان تاریخ همواره به بهترین شکل ممکن تکرار می شود. بازیکنان «شحاطا» از اشتباه کاپیتان کامرون نهایت بهره را برده و ضربه کاری را وارد آوردند. جام بر فراز دستان کاپیتان، ابوتریکه، الحیدری و ... خودنمایی می کرد، بدبین ها سؤالات خاص خود را داشتند؛ حتی زیر نور دوربین های عکاسی/ج
