نویسنده: دکتر عبدالحسین رفعتیان
اگر پدر و مادر متوجه شوند که در تربیت فرزند اشتباه کرده اند، چه باید بکنند؟
به محض آن که متوجه شدند باید اعلام کنند و راجع به آن حرف بزنند. در مسؤلیت پذیری، انتظار بیش از حد از کودک داشتن کار درستی نیست. کودک در دوره ی رشد است و هنوز بالغ و کامل نیست. اولاً مسؤلیتی که از بچه انتظار دارند باید هماهنگ با توانایی او باشد. اگر ناگهان به هر علتی متوجه شدند که بچه مسؤلیت پذیر نیست، باید علت های ناآشکار آن را پیدا کنند. اگر اشتباهی مرتکب شده اند باید به اشتباه خود اعتراف کنند. نباید با او وارد مبارزه ی قدرتی شوند یا به او فشار آورند و لجبازی کنند، در این صورت پدر و مادر هم در دور باطل رفتارهای بچه گانه می افتند.والدین اگر انتظار دارند فرزندشان به تدریج به بلوغ عاطفی برسد، باید ابتدا او را به عنوان آدمی بالغ بشناسند و مخاطب قرار دهند. بگویند که ما تا به حال این طور رفتار کرده ایم و نتیجه ی آن برای تو خوب نبوده و به تو کمکی نکرد، تا بتوانی زندگی مستقلی داشته باشی. ما در حال حاضر در نظام خانواده با این مشکلات روبه رو هستیم و تو حتماً در زندگی اجتماعی آینده ات با مشکل رو به رو خواهی شد. خواسته ها و انتظارات توبرآورده نخواهد شد. این امر باعث می شود در زندگی ات با ناکامی های بیشتری روبه رو شوی. باید به فرزند کمک کنیم تا تصویری درست از خود به دست آورد تا بتواند خود را در شرایط و موقعیت های دیگری ببیند و واکنش دیگری را پیش بینی کند. اگر پدر و مادری اشتباه خود را تصحیح نکنند و یا از عهده اش برنیایند، فرزندان بعد از نوجوانی وقتی به تدریج از خانواده فاصله می گیرند و وارد اجتماع می شوند، از طریق تجربه متوجه می شوند که رفتارهای ناشی از وابستگی به خانواده، در جامعه کارایی ندارد و اگر خود را تغییر ندهند در روابط اجتماعی با مشکل روبه رو می شوند.
به هر حال، فرزندان خواه ناخواه درس زندگی را با پرداخت هزینه ی بیشتر، تجربه ی شکست، احساس ناکامی، غم و تحمل محرومیت، یاد خواهند گرفت. نوجوان در جامعه و در عمل می آموزد که چگونه رفتار کند. مطمئناً خیلی از بچه هایی که پدر و مادرشان از ان ها شکایت دارند که مسؤلیت پذیر نیستند و هیچ کاری نمی توانند بکنند، وقتی از محیط خانواده دور می شوند و در اجتماع قرار می گیرند ( مثل مدرسه ی شبانه روزی و سربازی و...)خیلی خوب می توانند از عهده ی کارهای شان برآیند و ثابت می کنند که توانایی تطبیق با شرایط را دارند.
منبع مقاله:
رفعتیان، عبدالحسین، (1391)، مسؤلیت پذیری، تهران: نشرقطره، چاپ چهارم
/م
