ریاضی دانان سرشناس

در این مقاله، برخی از نخبگان ریاضی را که کمک زیادی به شکل گرفتن ریاضی مدرن کرده‌اند، معرفی خواهیم کرد.
قوانین طبیعت، صرفاً تفکرات ریاضی‌ خداوند هستند. (اقلیدس، پدر هندسه)
فقط فکر کردن در مورد ریاضی هم ممکن است بسیاری از افراد را بترساند، اما عده‌ای معدود را مانند کشیدن پروانه به سمت نور، به سمت خود می‌کشد. از هر منظر به آن نگاه کنیم، ریاضی به طور حتم نظر همه‌ی ما را به خود جلب می‌کند.
انسانها، مدتهای زیاد در مورد رمز و راز ریاضی تفکر کردند و برای رساندن آن به نسل‌های بعدی به مغز خود فشار آوردند. به همان اندازه که فهم این علم به نظرمان مشکل می‌رسد، از اهمیت زیادی در زندگی ما برخوردار است، ممکن است بدون این معمای اغوا کننده (و باید اضافه کنیم، چیزی که از خاطر ما رفته!) یعنی ریاضی، زندگیمان دچار آشوب و به هم‌ ریختگی شود.
اگر چه بسیاری از ما در مورد این که ریاضی چه کمکی به زندگی روزانه‌ی ما می‌کند به قسمتهای مختلفی "تقسیم" می‌شویم و نظرات مختلفی در مورد آن داریم، اگر ترس خود از ریاضی را "کم" کنیم که به نظر می‌رسد در ذهنمان "دو برابر" شده است، خواهیم دید که دقیقاً چه چیزهایی به زندگیمان "اضافه" می‌شود.
از این بازی با کلمات بگذریم، ریاضیات رشته‌ای بسیار عمیق و جذاب می‌باشد که بر زندگی ما حاکم است، طوری که فراتر از درک ماست. در طی قرنها، نخبگان بسیاری زندگی خود را وقف کرده‌اند تا ما به ‌آسانی زندگی کنیم و پی به بسیاری از حقایق وجود چیزهای اطراف ما و دلیل وجود آنها برده‌اند.
اکنون در مورد برخی از بزرگترین نخبگان تمامی ادوار سخن خواهیم گفت و خدمات ارزشمندی که به علم ریاضیات ارزانی داشته‌اند را باز گو خواهیم کرد.

ملیت: یونانی
رشته‌های تخصصی:ریاضی، فیزیک، مهندسی، نجوم
دستاوردهای مهم:روش قضایای مکانیکی تعیین عدد پی،
(ریاضیات)

مسلماً ارشمیدس، بزرگترین ریاضی‌دان همه‌ی ادوار، نقش برجسته‌ای در شکل گرفتن این رشته به خصوص هندسه دارد. کشف‌های مشهور او عبارتند از روشی ساده برای پیدا کردن سطح و حجم جسمهایی مانند کره، استوانه و مخروط، استفاده از اعداد غیر قابل تقسیم و تقریب بسیار دقیقی از مقدار عدد پی. او هم چنین حساب روش غیر عملی و چند عملی یونانیان را که برای نمایش اعداد از علائم متفاوت استفاده می‌کردند کنار گذاشت و پیش خود دستگاه شمارشی اختراع کرد که به کمک آن ممکن بود هر عدد بزرگی را بنویسیم و بخوانیم.

ملیت: هندی
رشته‌های تخصصی: ریاضیات، نجوم
دستاورد‌های مهم (ریاضیات): آریابهاتیا، آریا- سیدهانتا، مفهوم عدد صفر، کار بر روی تقریب عدد پی

آریابهاتا به عنوان یکی از مشهورترین ریاضی دانان هندی همه‌ی ادوار شناخته شده است. تلاش‌های او در زمینه‌ی ریاضیات بی‌نظیر است. او تأثیر بسیار زیادی بر علوم حساب، جبر، مثلثات هواپیما و مثلثات کروی داشته است. او هم چنین در زمینه‌ی تقریب عدد پی کار کرده است. علم نجوم در هند، قسمت اعظم پیش رفت‌های خود را مدیون نظریات این دانشمند از جمله در موضوع شکل‌گیری منظومه شمسی با اشکال کروی و ارائه الگوهای عددی و ریاضی است.

ملیت: آلمانی
رشته‌های تخصصی: ریاضیات
دستاوردهای مهم (ریاضیات): نظریه‌ی ریمان، انتگرال ریمان، هندسه‌ی بیضوی

برنهارت ریمان ریاضی دانی بسیار موفق در قرن 19 بود. مشهورترین اثر او، فرضیه‌ی ریمان بود که در مورد توزیع اعداد اول بود. او نقش بسیار مهمی در زمینه‌ی آنالیز، نظریه‌ی اعداد و هندسه دیفرانسیل داشت و کارهایش در این زمینه‌ها پایه‌ی ریاضی نظریه‌ی نسبیت عام شد. همچنین مهمترین فرضیه‌ی وی این بود که از یک نقطه فرضی نمی‌توان خطی به موازات خط دیگر رسم کرد. این فرضیه اساس هندسه نااقلیدسی را بیان نهاد.

ملیت: فرانسوی
رشته‌های تخصصی: ریاضیات، الهیات، فلسفه، فیزیک
دستاوردهای مهم (ریاضیات): مثلث پاسکال، نظریه‌ی پاسکال، اثر او به نام "در باب مفهوم هندسه"

بلز پاسکال با ساخت اولین ماشین حساب مکانیکی در قرن 17 که ماشین حساب پاسکال نام گرفت مشهور شد. او مقاله‌ای در مورد مقاطع مخروطی با استفاده از روش جرارد دسارگوس منتشر کرد. پاسکال از اولین دانشمندانی بود که نظریه‌ی احتمالات را به مرحله‌ عمل درآورد. پاسکال بعدها از استدلال‌های احتمالی استفاده می‌کرد تا ایمان و اعتقاد به خدا و زندگی زاهدانه را توجیه کند.

ملیت: آلمانی
رشته‌های تخصصی: ریاضیات و فیزیک
دستاوردهای مهم (ریاضیات): مقاله‌های حساب، روش کمترین مجذورات

کارل فردریش گاوس ریاضی دان بزرگ آلمانی است و نقش عمده‌ای در تشکیل ریاضیات مدرن داشته است. به دلیل تحقیقات و دستاوردهای بی‌مانند و بی‌شمار گاوس به او لقب شاهزاده‌ی ریاضیات را داده‌اند. اثر مشهور وی کتاب مقاله‌های حساب می‌باشد که کتاب مهمی در زمینه‌ی ریاضی محض می‌باشد. او تلاش‌های زیادی در زمینه‌ی نظریه ‌اعداد، و پیش ‌بینی مدار ستارگان و نظریه‌ی حرکت اجرام آسمانی انجام داد. او بسیاری از اعداد نظریه‌ها را ثابت کرد و به پیش رفت زیادی در این زمینه دست یافت.

ملیت: آلمانی
رشته‌های تخصصی: ریاضی، فلسفه
دستاوردهای مهم (ریاضیات): قضیه‌ی اصلی هیلبرت، اصل موضوع هیلبرت (هندسه‌ی ‌اصل موضوعی)، مسائل هیلبرت

دیوید هیلبرت به عنوان یکی از تأثیرگذارترین ریاضی دانان قرن 19 شناخته شده است. او نقش مهمی در ایجاد نظریه‌ی برهان و منطق ریاضی دارد. هم چنان او یکی از معدود افراد برگزیده در دوران خود بود که توانسته بود به تفاوت بین ریاضیات و فرا ریاضیات پی ببرد. او هم چنین تلاشهای زیادی در زمینه‌ی هندسه‌ی اصل موضوعی و تئوری پایاها انجام داد.

ملیت: یونانی
رشته‌های تخصصی: ریاضیات
دستاوردهای مهم (ریاضیات): هندسه‌ی اقلیدس، اصول اقلیدس، تقسیم اعداد

اقلیدس، ریاضی دان یونانی، پدر هندسه نامیده می‌شود. او نویسنده‌ی موفق‌ترین کتاب تاریخ، اصول (elements) است که شامل 13 مقاله بود و به مدت دو هزار سال شالوده‌ی تمام آموزش هندسه در غرب بود. هندسه‌ی اقلیدسی بر چند اصل ساده و بدیهی استوار است و تمام قضایای هندسی از آنها نتیجه گرفته می‌شود. آثار دیگر او عبارتند از نظریه‌ی اعداد، هندسه‌ی فضایی، مقاطع مخروطی و ژرفا نمایی

ملیت: آلمانی
رشته‌های تخصصی: ریاضی، فیزیک، فلسفه
دستاوردهای مهم (ریاضیات): حساب بی‌نهایت کوچک‌ها، مثلث توافقی لایبنیتس، قانون انتگرال لایبنیتس

لایبنیتس از ریاضی دانان برجسته در تمام ادوار می‌باشد. او دستگاه علائم مخصوصی برای محاسبه ایجاد کرد که مقادیر کوچک را نشان می‌دهد. او هم چنین به طور مستقلی به محاسبه‌ی اعداد ناچیز پرداخت و ماشین حسابی را اختراع کرد که می‌توانست تمام اعمال اصلی ریاضی را به انجام برساند. وی سیستم اعداد دو دویی را اصلاح کرد.

ملیت: فرانسوی
رشته‌های تخصصی: ریاضیات و فیزیک
دستاوردهای مهم (ریاضیات): نگاشت پوانکاره، توپولوژی، نظریه‌ی آشوب یا بی‌نظمی، قضیه‌ی پوانکاره-هوپف

هنری پوانکاره یکی از بزرگترین ریاضی دانان فرانسوی در تمام ادوار می‌باشد. او نقش مهمی در شکل‌گیری ریاضی محض و کار بردی داشت. او نگاشت پوانکاره را تنظیم کرد و شالوده‌ی توپولوژی را ریخت. او هم چنین نظریه‌ی مدرن آشوب را تشکیل داد.

ملیت: انگلیسی
رشته‌های تخصصی: ریاضی، فیزیک، نجوم، فلسفه، کیمیاگری، الهیات
دستاوردهای مهم (ریاضیات): اصول ریاضی فلسفه طبیعی (پرینسیپیا)، روش فلوکسیون (اجزای حساب فاصله)

سِر اسحاق نیوتن یکی از بزرگترین متفکران در تمام ادوار می‌باشد که در علم ریاضیات، بسیار تأثیرگذار بوده است. آثار او عبارتند از پرینسیپیا که یکی از مهمترین کتاب‌های علمی بوده است که تا کنون نوشته شده است و روش فلاکسیون که اصول حساب دیفرانسیل را با تمام جزئیات توضیح می‌دهد.

ملیت: فرانسوی
رشته‌های تخصصی: ریاضیات، فیزیک ریاضی
دستاوردهای مهم (ریاضیات): قضیه‌ی لاگرانژ، آنالیز ریاضی، نظریه‌ی اعداد

لاگرانژ از نخستین ریاضی دانی بود که رشته‌ی حساب دیفرانسیل را پایه ‌گذاری کرد. او به همراه اویلر بر روی ساده سازی معادلات حساب دیفرانسیل کار کردند. تلاش او در زمینه‌ی اعداد نیز در خور توجه است.

ملیت: ایتالیایی
رشته‌های تخصصی: ریاضیات
دستاوردهای مهم (ریاضیات): اعداد فیبوناچی، کتاب Liber Abaci، اتحاد برهما گوپتا- فیبوناچی

بیگولو که یکی از بزرگترین نخبگان قرن 12 می‌باشد به نام فیبوناچی معروف است. کتاب او به نام Liber Abaci، از مشهورترین کتاب‌هایی است که تا کنون در مورد علم حساب نوشته شده است. اعداد فیبوناچی از بزرگترین اقدامات او در زمینه‌ی ریاضی می‌باشد. اعداد فیبوناچی دنباله‌ای که بعد از دنباله‌ی اعداد صحیح می‌آید را ساده می‌کند. مقدار خاصی که بستگی نزدیکی به دنباله فیبوناچی دارد، نسبت طلایی نامیده می‌شود.

ملیت: سوئیس
رشته‌های تخصصی: ریاضی و فیزیک
دستاوردهای مهم (ریاضیات): زوایای اویلر، معادله‌ی اویلر- لاگرانژ، فرمول اویلر

لئونارد اویلر، ریاضی دان سوئیسی، یکی از مهم‌ترین ریاضی‌دانان قرن 18 بود. او نقش مهمی در علوم هندسه، محاسبه‌ اعداد ناچیز، مثلثات، جبر و نظریه‌ی اعداد دارد. او نظریه‌ی گراف را اختراع کرد و در شکل‌ گیری مثلثات مدرن نقش مهمی دارد.

ملیت: فرانسوی
رشته‌های تخصصی: ریاضیات، حقوق
دستاوردهای مهم (ریاضیات): اصل فرما، قضیه‌ی آخر فرما، روش تجزیه‌ی عاملی فرما

فرما، ریاضی دان برجسته‌ی قرن 17، در پارلمان محلی شهر تولوز به عنوان وکیل کار می‌کرد. او از اولین افرادی بود که از توان توابع اعداد صحیح استفاده کرد. او هم چنین در مورد مقادیر کوچک و بزرگ کار کرد.

ملیت: یونانی
رشته‌های تخصصی: ریاضیات، سیاست، موسیقی
دستاوردهای مهم (ریاضیات): قضیه‌ی فیثاغورث، نسبت طلایی، رابطه‌ی بین موسیقی و ریاضیات

فیثاغورث، فیلسوف و ریاضی دان یونان باستان بود. نام او مترادف نام هندسه می‌باشد. او آثار بسیاری در زمینه‌ی ریاضیات دارد. او در بین آثار زیادش در این رشته، فرمول فیثاغورث و قضیه‌ی فیثاغورث را تدوین کرده است.