ترجمه و تألیف: حمید وثیق زاده انصاری
منبع:راسخون
منبع:راسخون
ماه با تصویری پایدار در هزاران شعر عاشقانه، نسبت به آن چیزی که شاعران همیشه می توانستند تصور کنند، مکان بسیار جالبتری به حساب می آید. بله، قطعاً ماه از پنیر ساخته نشده است. در این جا برخی از حقایق جالب در مورد تنها همراه سیارهی ما در سفرش از میان جهان هستی ارائه می گردد.
ماه، تنها قمر سیاره ی زمین یعنی سومین سیاره از خورشید میباشد و یک شاهد ساکت برای هر چیزی که در سیارهی ما از دیر باز رخ داده است، به شمار میرود. در حال حاضر زمین و ماه، رقص "تانگوی گرانشی" را برای بیش از 5ر4 میلیارد سال به نمایش گذاشته اند. امروزه ابراز علاقه به کشف این قمر مجدداً از سر گرفته شده است به سبب آن که ذخایر معدنی موجود بر روی ماه، توجه جهان را به خود جلب نموده است.
ماه دارای ذخایر عظیمی از تیتانیوم بر روی سطح خود می باشد که توجه بسیاری را در دهه های اخیر به خود جلب نموده است. به علاوه، طرحهایی نیز برای ساخت یک ایستگاه دائمی در آن جا وجود دارد. در نهایت، مهاجرت نمودن به تنها قمر سیاره ی زمین و سیارات دیگر مانند مریخ، قریب الوقوع و اجتناب ناپذیر میباشد، به دلیل آن که انسان می خواهد حصار زمین را ترک نماید و فراتر از محدودهی آن گسترش یابد.
• فاصلهی ماه از زمین، 384403 کیلومتر میباشد که حدود 30 برابر قطر زمین است. 28ر1 ثانیه طول میکشد تا نور این فاصله را طی کند.
• قطر ماه برابر با 3474 کیلومتر است که حدود یک چهارم شعاع کرهی زمین میباشد.
• مساحت سطح ماه کمتر از یک دهم مساحت کل سطح زمین میباشد.
• سطح مدار ماه به اندازهی زاویهی 145ر5 درجه نسبت به سطح خط مرکزی خورشید کج شده است. شایان ذکر است که خط مرکزی خورشید، دایره البروج نیز نامیده می شود.
• شتاب ناشی از نیروی گرانشی بر روی این قمر برابر با یک ششم شتاب در سطح زمین میباشد. البته جرم شما، یک سان باقی می ماند اما وزنتان که مقیاسی تحت تأثیر نیروی جاذبه می باشد، بر روی سطح ماه تغییر خواهد نمود. از این رو، اگر وزن شما بر روی زمین 72 کیلوگرم باشد، آن گاه وزنتان در ماه برابر با 12 کیلوگرم است.
• سرعت چرخش ماه حول محور خود مشابه با سرعت چرخش آن به دور زمین میباشد. این مورد، چرخش هم زمان نامیده می شود. نتیجهی این نوع حرکت آن است که همیشه یک طرف ماه رو به زمین قرار میگیرد در حالی که سمت دیگر آن همواره از دید افراد پنهان باقی میماند.
• بیستم ماه جولای سال 1969، جهش بزرگی در تاریخ بشریت را نشان میدهد، به سبب آن که نیل آرمسترانگ و ادوین آلدرین، نخستین انسانهایی بودند که به واسطه ی مأموریت فضایی آپولو 11، بر روی ماه قدم گذاشتند.
• سطح ماه، با میلیون ها گودال پوشیده شده است که به واسطه ی برخورد سیارکهای بزرگ ایجاد گشتهاند. بزرگ ترین گودال ایجاد شده به واسطهی برخورد سیارکها، 2240 کیلومتر قطر و 13 کیلومتر عمق دارد.
• ماه تقریباً هیچ اتمسفری ندارد. این مورد به سبب گرانش سطحی کمِ ماه میباشد.
• روز در ماه به مدت یک ماه طول می کشد و شب نیز به همین ترتیب یک ماه طول میکشد. در طول روز، درجهی حرارت به 107 درجهی سانتی گراد میرسد و در طول شب، دما تا حدود منفی 153 درجهی سانتی گراد افت میکند.
• جزر و مد دریا در کرهی زمین به واسطه ی اثر نیروی جاذبهی ماه بر اقیانوسها ایجاد می شود.
• به طور معمول، 12 "ماه کامل" در یک سال وجود دارد. با این حال، به دلیل کنار هم قرار گرفتن حدود 11 روز اضافی در هر سال، سیزدهمین ماه کامل دیگری نیز پس از دو یا سه سال رخ می دهد که "ماه آبی" نامیده میشود.
• خورشید گرفتگی یا کسوف هنگامی اتفاق می افتد که ماه به "شکل ماه نو" باشد در حالی که ماه گرفتگی یا خسوف در "قرص کامل ماه" رخ می دهد. ماه گرفتگی به واسطهی قرار گرفتن کامل ماه در سایه ی زمین ایجاد می شود و این پدیده هنگامی رخ میدهد که هر دوی آن ها یعنی ماه و زمین کاملاً با خورشید در یک راستا قرار گرفته باشند.
• در واقع مجموع تعداد خورشید گرفتگیها، روی دادهای بسیار نادری محسوب می گردند و کسوف ها زمانی اتفاق میافتند که ماه دقیقاً بین خورشید و زمین قرار میگیرد تا سایهاش را بر روی این سیاره بیفکند.
• پیش بینی هر یک از خورشید گرفتگیها و ماه گرفتگیهای آینده با استفاده از یک الگوی چرخه ای شناخته شدهی دارای تکرار به نام چرخهی ساروس انجام می شود.
امیدواریم که شما همان قدر از خواندن این حقایق جالب لذت برده باشید که ما از جمع آوری آنها برای شما لذت برده ایم.
ماه دارای ذخایر عظیمی از تیتانیوم بر روی سطح خود می باشد که توجه بسیاری را در دهه های اخیر به خود جلب نموده است. به علاوه، طرحهایی نیز برای ساخت یک ایستگاه دائمی در آن جا وجود دارد. در نهایت، مهاجرت نمودن به تنها قمر سیاره ی زمین و سیارات دیگر مانند مریخ، قریب الوقوع و اجتناب ناپذیر میباشد، به دلیل آن که انسان می خواهد حصار زمین را ترک نماید و فراتر از محدودهی آن گسترش یابد.
حقایق جالب توجه
• از 173 قمر طبیعی در منظومهی شمسی ما، ماه، پنجمین قمر در میان بزرگترین قمرها از لحاظ اندازه میباشد. شایان ذکر است که سن ماه 5ر4 میلیارد سال تخمین زده میشود.• فاصلهی ماه از زمین، 384403 کیلومتر میباشد که حدود 30 برابر قطر زمین است. 28ر1 ثانیه طول میکشد تا نور این فاصله را طی کند.
• قطر ماه برابر با 3474 کیلومتر است که حدود یک چهارم شعاع کرهی زمین میباشد.
• مساحت سطح ماه کمتر از یک دهم مساحت کل سطح زمین میباشد.
• سطح مدار ماه به اندازهی زاویهی 145ر5 درجه نسبت به سطح خط مرکزی خورشید کج شده است. شایان ذکر است که خط مرکزی خورشید، دایره البروج نیز نامیده می شود.
• شتاب ناشی از نیروی گرانشی بر روی این قمر برابر با یک ششم شتاب در سطح زمین میباشد. البته جرم شما، یک سان باقی می ماند اما وزنتان که مقیاسی تحت تأثیر نیروی جاذبه می باشد، بر روی سطح ماه تغییر خواهد نمود. از این رو، اگر وزن شما بر روی زمین 72 کیلوگرم باشد، آن گاه وزنتان در ماه برابر با 12 کیلوگرم است.
• سرعت چرخش ماه حول محور خود مشابه با سرعت چرخش آن به دور زمین میباشد. این مورد، چرخش هم زمان نامیده می شود. نتیجهی این نوع حرکت آن است که همیشه یک طرف ماه رو به زمین قرار میگیرد در حالی که سمت دیگر آن همواره از دید افراد پنهان باقی میماند.
• بیستم ماه جولای سال 1969، جهش بزرگی در تاریخ بشریت را نشان میدهد، به سبب آن که نیل آرمسترانگ و ادوین آلدرین، نخستین انسانهایی بودند که به واسطه ی مأموریت فضایی آپولو 11، بر روی ماه قدم گذاشتند.
• سطح ماه، با میلیون ها گودال پوشیده شده است که به واسطه ی برخورد سیارکهای بزرگ ایجاد گشتهاند. بزرگ ترین گودال ایجاد شده به واسطهی برخورد سیارکها، 2240 کیلومتر قطر و 13 کیلومتر عمق دارد.
• ماه تقریباً هیچ اتمسفری ندارد. این مورد به سبب گرانش سطحی کمِ ماه میباشد.
• روز در ماه به مدت یک ماه طول می کشد و شب نیز به همین ترتیب یک ماه طول میکشد. در طول روز، درجهی حرارت به 107 درجهی سانتی گراد میرسد و در طول شب، دما تا حدود منفی 153 درجهی سانتی گراد افت میکند.
• جزر و مد دریا در کرهی زمین به واسطه ی اثر نیروی جاذبهی ماه بر اقیانوسها ایجاد می شود.
• به طور معمول، 12 "ماه کامل" در یک سال وجود دارد. با این حال، به دلیل کنار هم قرار گرفتن حدود 11 روز اضافی در هر سال، سیزدهمین ماه کامل دیگری نیز پس از دو یا سه سال رخ می دهد که "ماه آبی" نامیده میشود.
• خورشید گرفتگی یا کسوف هنگامی اتفاق می افتد که ماه به "شکل ماه نو" باشد در حالی که ماه گرفتگی یا خسوف در "قرص کامل ماه" رخ می دهد. ماه گرفتگی به واسطهی قرار گرفتن کامل ماه در سایه ی زمین ایجاد می شود و این پدیده هنگامی رخ میدهد که هر دوی آن ها یعنی ماه و زمین کاملاً با خورشید در یک راستا قرار گرفته باشند.
• در واقع مجموع تعداد خورشید گرفتگیها، روی دادهای بسیار نادری محسوب می گردند و کسوف ها زمانی اتفاق میافتند که ماه دقیقاً بین خورشید و زمین قرار میگیرد تا سایهاش را بر روی این سیاره بیفکند.
• پیش بینی هر یک از خورشید گرفتگیها و ماه گرفتگیهای آینده با استفاده از یک الگوی چرخه ای شناخته شدهی دارای تکرار به نام چرخهی ساروس انجام می شود.
امیدواریم که شما همان قدر از خواندن این حقایق جالب لذت برده باشید که ما از جمع آوری آنها برای شما لذت برده ایم.