نويسنده: دکتر هرمزديار کيانمهر
آسپاراگوس (Asparagus) شويدي متعلق به خانواده ي سوسنيان (1) است. تعداد 300 گونه از گياهان زينتي آسپاراگوس به صورت گياهان چند ساله بالارونده نسبتاً مقاوم با ريشه هاي غده اي و پياز مانند وجود دارد. برخي از گونه ها بومي آفريقاي جنوبي مي باشند. يکي از گونه هاي معروف که به عنوان گياه زينتي پاسيو و يا به صورت آويزان در سبد کشت مي شود گونه ي A. sprengeri مي باشد. گياه به ارتفاع 30- 25 سانتي متر رشد نموده ولي با ابعاد بيشتري پخش مي شود. آن را مي توان در سبد به صورت آويزان در سايه و يا سايه آفتاب نگاهداري نمود. همچنين گياه ايده آلي براي پاسيو مي باشد. در گلدان يا پاسيو به صورت نيمه برافراشته و هلالي رشد مي نمايد و پخش مي شود. ساقه ها نسبتاً نازک ولي سيمي و سفت مي باشند و خارهاي قلاب مانندي ايجاد مي نمايند. برگ ها سبز متوسط متمايل به زرد و به صورت خطي و يا تخم مرغي کشيده، بسيار فراوان ايجاد شده و منظره زيبايي را نمايان مي نمايند. برگ ها درحقيقت فيلوکلاد بوده يعني ساقه هاي توسعه يافته اي مي باشند. آنها را براي زيبايي برگ ها و انبوه بودن آن ها کشت مي کنند. گياهان بالغ گل هايي نسبتاً نامشخص و سفيدي را توليد مي کنند که ستاره اي شکل مي باشند. گل ها در مجموعه هايي در انشعابات جانبي در ماه هاي خرداد و تير ظاهر مي شوند. پس از گلدهي بسياري از گل ها تبديل به ميوه هاي کوچک سته مانندي به رنگ قرمز مي شوند که بر زيبايي گياه مي افزايد.
تکثير گياه معمولاً از طريق تقسيم گياه ( ريشه غده اي آن ) در ماه هاي فروردين و ارديبهشت صورت مي گيرد. گياه را همچنين مي توان از طريق کاشت بذور بالغ (ميوه هاي سته مانند) تکثير نمود. بذور را بايستي در ماه ارديبهشت در گلدان و يا جعبه هاي مخصوص حاوي کمپوست و شن کاشت و در دماي 16 درجه سانتي گراد نگاهداري نمود. هنگامي که گياهچه ها رشد نمودند آنها را مي توان به گلدان هايي انفرادي انتقال داد.
گياهاني که در گلدان و يا در سبد آويزان کاشته مي شوند بايستي در تابستان آبياري منظمي داشته باشند. ليکن در زمستان آبياري بسيار محدود شود تا خاک آنها مرطوب بماند. لذا از آبياري زياد در پاييز و زمستان باستي خودداري شود. در زمستان گياه در دماي حدود 7 درجه سانتيگيرادنگاهداري شود. در پاسيو گياهان را بايستي به کمک تکيه گاه و چوب به سمت بالا هدايت نمود. گياهان بايستي در نور کافي ولي نه آفتاب مستقيم نگاهداري شوند.
آسپاراگوس در پاسيو و گلخانه ممکن است به وسيله حشرات کوچک و عنکبوت ها صدمه ببيند، ليکن عاري از بيماري هاي گياهي مي باشد.
يکي ديگر از گونه هاي زينتي و معروف آسپاراگوس گونه ي A. plumosus است که به نام گردي معروف است . اين گياه استفاده زيادي در گلفروشي ها براي تزئين دسته گل هاي شاخه بريده دارد. گياه گردي را در گلدان و هم در پاسيو مي توان کاشت. گياه گلداني تا جوان است به صورت نسبتاً کوتاه و پخش رشد مي نمايد.
يکي از واريته هاي آن به نام "Compactus" به صورت کوتاه و پخش رشد نموده و بالارونده نيست و تا نيم متر ارتفاع رشد مي نمايد. شاخه هايي از گردي که براي تزئين دسته گل ها در گلفروشي ها ارائه مي شوند پس از چندي خشک شده و برگ هاي آنها ريزش مي نمايند. چون برگ هاي آنها بسيار کوچک و ظريف هستند به اطراف گلدان ها ريخته و ايجاد مزاحمت مي نمايند.
برخي آفات به صورت حشرات ريز ممکن است براي گياه گردي مزاحمت ايجاد نمايند. ليکن آنها نسبت به آلودگي و بيماري هاي قارچي غالباً مقاوم مي باشند.
پي نوشت ها :
1. Lilliaceae
2. Phylloclades
کيانمهر، هرمزديار، (1388)، گل هاي آپارتماني و سبزيکاري، تهران: آييژ، چاپ اول
