کاریر محترم : از حسن اعتمادتان به مشاوره راسخون، تشکر می‌کنیم از اینکه نام چند تن از فرزندان علی(ع): ابوبکر، عمر یا عثمان بود نمی‌توان به دست آورد که علی (ع) به خاطر عشق و دوستی به آن سه نفر فرزندانش را به این نام‌ها نامیده است. در مورد علت این‌گونه نام‌گذاری‌ها واین‌که چرا حضرت علی (ع) نام فرزندانش را ابوبکر، عمر و عثمان گذاشته باید به این چند نکته توجه داشت: 1. نام‌های ابوبکر، عمر، عثمان و امثال این‌ها، در آن زمان فراوان بوده و بسیاری از مردم نام فرزندانشان را این‌گونه انتخاب می‌کردند. فرهنگ و ادبیات مردم آن عصر چنین بود (همانگونه که در برهه‌ای نام چنگیز توسط برخی ایرانیان بر فرزاندشان گذاشته می‌شد که هم اکنون نیز دیده می‌شود). علی(ع) هم به عنوان یکی از افراد آن جامعه، از این اسامی برای نامگذاری فرزندان خود استفاده کرد و در آن عصر اگر کسی نام فرزند خود را یزید می‌گذاشت نه به این خاطر بود که از پسر معاویه خوشش می‌آید بلکه این نام، نام متعارف آن عصر بود و دوست و دشمن همه از آن استفاده می‌کردند. 2. غالب مردم آن عصر (و نه همه آنان) نسبت به خلیفه اول، دوم، و سوم (از روی جهل، نادانی و عدم معرفت نسبت به امام زمان خود) احترام قائل بودند. برای همین نام آنها منفور نبود و نامگداری فرزندان به نام آنها هیچ‌گونه حساسیتی ایجاد نمی‌کرد. اما در زمان معاویه به سبب تبلیغات و اهانت‌های بسیار وی و کارگزارانش نسبت به علی(ع)، نام ایشان در میان مردم منفور شد و مردم آن عصر نام علی (ع) را برای فرزندان خود انتخاب نمی‌کردند. 3. در آن عصر، صف شیعه و سنی از هم جدا نبود. مسلمانان از یکدیگر متنفر نبودند، اما با گذشت زمان و ایجاد درگیری، اختلاف و کشتار میان مسلمانان هر گروه پیرو کسی شد و نسبت به اسامی طرف مقابل حساسیت‌هایی به وجود آمد. 4. توجه داشته باشیم که نام ابوبکر، عمر، عثمان و …نامی عمومی و همگانی است و نه نام اختصاصی. چنین نیست که نام ابوبکر متعلق به ابوبکر و مختص او باشد بلکه این نام یک نام عربی است و مردم عرب آن را همانند دیگر اسامی برای فرزندانشان انتخاب می‌کردند. هزران نفر قبل از وی به این نام نامیده شده بودند. پس از وی هم هزاران نفر دیگر به این نام نامیده شدند و نامیده خواهند شد. فرض کنید که نام پدر یکی از دشمنان ما حسین است (مانند صدام (حسین)، آیا می‌توانیم بگوییم که چون صدام دشمن ما بود، پس ما نام حسین را برای فرزندانمان انتخاب نمی‌کنیم؟! نمی‌توانیم چنین کنیم چون نام حسین یک نام عربی زیبا است و مربوط به همه است و هر کس خواست می‌تواند آن را برای فرزندش انتخاب کند. گرچه صدام دشمن ماست ولی این اسم مال او نیست بلکه اسمی همگانی است. کلمه ابوبکر، عمر، عثمان و... هم این‌چنین است. بله اگر اسمی در یک زمان میان مردم منفور شد در این صورت به طور متعارف مردم از آن دوری می‌کنند. 5. از اصحاب پیامبر اسلام عثمان بن مظعون است. عثمان بن مظعون محبوب دل پیامبر بود. این عثمان کسی است که پیامبر خدا پس از مرگ او بدن او را بوسید و این نشانگر محبت بسیار زیاد پیامبر نسبت به اوست. حضرت امام صادق (ع) فرمود: ان رسول الله قَبَّلَ عثمان بن مظعون بعد موته،( وسائل الشیعه،20 جلدی، اسلامیه، ج 2، ص 934، کتاب الطهاره، ابواب غسل المیت باب 5، حدیث اول، باب جواز، تقبیل المیت( « پیامبر خدا عثمان بن مظعون را بعد از وفاتش بوسید». این حدیث، سندش صحیح است. در زمان پیامبر و پس از آن حضرت، برخی به خاطر این عثمان، فرزندانشان را عثمان می‌نامیدند. ابوبکر بن علی ابوبکر کنیه است و نام نیست و همین دلیل کافی است که نشان دهد این نامگذاری دلیلی بر روابط دوستانه بین خلیفه اول و امیرمومنان علی (ع)‌ نیست. زیرا در میان عرب دلایل متعددی برای انتخاب کنیه یک فرد وجود دارد برای مثال رایج بودن همراهی یک کنیه با یک اسم در یک مقطع خاص زمانی و یا مطلوب بودن این همراهی در نظر اطرافیان آن فرد. از این رو شناسایی «نامِ» ابوبکر بن علی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در حقیقت در اینکه نام اصلی ابوبکر بن علی چه بوده است بین مورخین اختلاف نظر است، برخی مانند احمد خوارزمی می‌گویند نامش «عبدالله» می‌باشد، برخی دیگر مانند مسعودی می‌گویند نامش «محمد» می‌باشد،‌ گروهی دیگر مانند مقریزی می‌گویند نامش «عبدالرحمان» می‌باشد و دسته‌ای هم مانند ابوالفرج اصفهانی بر این باورند که نام او نامشخص است. اما به قرائنی که ما به دلیل طولانی نشدن مطلب، از ذکر آنها خودداری می کنیم، دیدگاه اول درست بوده و «نامِ» ابوبکر بن علی «عبدالله» می‌باشد. همانطور که ذکر شد یکی از رایج ترین دلایل انتخاب یک کنیه، همراهی عرفی آن با یک اسم معین و یا مطلوبیت این همراهی نزد مردمان یک عصر خاص می باشد. پس می توان گفت که نام عبدالله نیز پس از به خلافت رسیدن خلیفه اول (نام خلیفه اول عبدالله بن عثمان می‌باشد) ، با کنیه ابوبکر قرین گردیده و به همین دلیل این کنیه از سوی اطرافیانی که این همراهی مورد پسندشان بوده بر فرزند امیرمومنان علی (ع) اطلاق گردیده است. ذکر این نکته حائز اهمیت است که انتخاب کنیه برای فرزند در میان عرب در انحصار پدر نمی‌باشد و دیگران می‌توانند برای یک فرد کنیه انتخاب کنند. پس نمی‌توان به طور قاطع گفت که امیرمومنان علی (ع) کنیه ابوبکر را برای فرزند خویش انتخاب کرده‌اند. جهت شناخت اطرافیان امیرمومنان علی (ع) که کنیه فرزند ایشان را ابوبکر نهادند در ابتدا باید سال تولد ابوبکر بن علی را بدانیم و سپاس با رفتار اطرافیان امیرمومنان علی (ع) در آن زمان آشنا شویم. طبق اسناد تاریخی که سن ابوبکر بن علی را بیست و پنج سال ذکر کرده‌اند و اینکه وی در واقعه عاشورا به شهادت رسیده است می‌توان نتیجه گرفت او در سال سی و پنج هجری یعنی اولین سال خلافت ظاهری امیر مومنان علی ‌(ع) به دنیا آمده است. اما برای رفتارشناسی اطرافیان امیرمومنان علی (ع) در آن زمان (ولادت ابوبکر بن علی) به ذکر دو نمونه اکتفا می‌کنیم: 1) «چون خوارج از کوفه بیرون رفتند یاران علی به نزدش آمدند و با او بیعت کردند و گفتند ما دوستان دوست تو و دشمنان دشمن تو هستیم. حضرت شرط کرد که با آنان بر سنت رسول خدا عمل کند ربیعه بن ابی شداد خثعمی که در جنگ‌ها جمل و صفین در رکابش جنگیده و پرچمدار قبیله خثعم بود نزد حضرت آمد حضرت به او گفت براساس کتاب خدا و سنت رسول خدا بیعت کن. ربیعه گفت : براساس سنت ابوبکر و عمر . حضرت به او فرمود: وای بر تو اگر ابوبکر و عمر بر خلاف کتاب خدا و سنت رسول خدا عمل کرده باشند از حق به دور بوده‌اند . سپس ربیعه با حضرت بیعت کرد.» (الامامه و السیاسه ج 1 ص 146) 2) «اشعث بن قیس در انتخاب ابوموسی اشعری برای حکمیت به امیرمومنان علی (ع) گفت: این ابوموسی است فرستاده مردم یمن به نزد رسول خدا و متولی غنایم ابوبکر و کارگزار عمر بن خطاب.» (الامامه و السیاسه ج 1 ص 130) اسناد تاریخی مذکور به روشنی بیانگر گرایش و علاقه جمع کثیری از اطرافیان امیرمومنان علی (ع) به خلیفه اول و دوم است. همین برخوردها را می‌توان مانعی بر سر راه اعتراض حضرت به دخالت اطرافیانش، در مورد انتخاب کنیه برای فرزندش، به شمار آورد. عثمان بن علی اسناد و مدارک معتبر تاریخی دلیل این نامگذاری را برای ما بیان می‌کند و نشان می‌دهد هیچ رابطه‌ای میان نام خلیفه سوم (عثمان بن عَفّان) و نامگذاری فرزند امیرمومنان علی (ع) به نام «عثمان» وجود ندارد. در تهذیب الانساب درباره مجاهدین جنگ بدر آمده است: «از جمله آنان عثمان بن مظعون می‌باشد همان کسی که امیرمومنان علی بن ابیطالب (ع) فرزندش را به اسم او نامگذاری نمود.» (تهذیب الانساب ص 27) ابوالفرج اصفهانی از قول امیرمومنان علی (ع) نقل می‌کند: «همانا او را به اسم برادرم عثمان بن مظعون نامگذاری نمودم.» (مقاتل الطالبین ص 55 و بحار الانوار ج 45 ص 38)