تکبیرات زیارت جامعه کبیره

معانی متعددی از بیان تکبیرات در آغاز زیارت بیان شده است که برخی از آن موارد عبارتند از:

۱ – اعتراف به عظمت خداوند و برتر شمردن خداوند از هر وصف و ثنا و بعد از این اعتراف، ثناگویی و شمارش کمالات اهل بیت(علیهم السلام)[۱]
مرحوم مجلسی اول می گوید: تکبیرهای صدگانه برای تفهیم این نکته است که عظمت و کبریایی تنها از آن خداست.[۲] زیرا معنای اللّه  اکبر به فرموده امام صادق(علیه السلام) این است که خداوند بزرگ تر از آن است که توصیف شود[۳] و تکرار تکبیرات موجب می شود از افراط و غلو جلوگیری شود.
 
۲ – اظهار تعظیم در برابر حق تعالی است که چنین امامان بزرگوار و حقایق وجودیه ای را از خود صادر نموده و ما را به توجه و توسل به ایشان مفتخر نموده است. به عبارت دیگر، این تکبیرات، جهت احترام به امامان و تعظیم شعائر است که امامان هر چه دارند از خداوند دارند.
 
۳ – با توجه به معنای اللّه  اکبر و امر به توقف و سپس نزدیک قبر مطهر شدن و تکبیر گفتن، شاید بخواهند ما را متوجه این حقیقت کنند که توصیف امامان بالاتر از عهده افراد عادی است و ایشان باید خود را توصیف کرده و ما تنها وظیفه داریم توصیف ایشان را درباره خودشان بازگو کرده و به آن معتقد شده و درک کنیم.
۴ – شاید امر به تکرار تکبیرات برای تقاضای کنار رفتن پرده های بین خود و حقیقت امام و مقام ولایه اللّه باشد.[۴]
 
۵ – از آنجا که اوصاف و ویژگی های امامان(علیهم السلام) مظهر و تجلّی صفات و اسمای الهی است با تکرار تکبیر شناخت مقامات امامان آسان تر می گردد و باور داشتن این مقامات برای امامان به اذن خداوند امکان پذیر خواهد شد.
 
پی نوشت ها:
[۱] – ادب فناى مقربان، جوادى آملى، ج ۱، ص ۸۳
[۲] – روضه المتقین، ج ۵، ص ۴۵۳
[۳] – توحید، صدوق، ص ۳۱۲، روایت اول و دوم.
[۴] – جلوه هاى لاهوتى، تحریرى، ج ۱، ص ۴۰

منبع: آداب و احکام زیارت، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، گروه اخلاق و عرفان دفتر نشر معارف، 1394.