دلسوزی، روح حاکم بر تربیت

پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیتی کودک و نوجوان):

به نظر می‌آید جدیّت هم خیلی مواقع زیر مجموعه‌ی دلسوزی است؛ یعنی ما دلسوزانه برای تربیت فرزندان خود جدیّت به خرج می‌دهیم. یک ویژگی که باید در تربیت حاکمیّت داشته باشد این است که ما دلسوزانه تربیت کنیم و دلسوزانه جدیّت به خرج دهیم. گاهی دلسوزانه تشویق کنیم و گاهی اوقات دلسوزانه تنبیه‌های مجاز را انجام ‌دهیم؛ لذا روح حاکم بر تربیت باید دلسوزی باشد.

معنای دلسوزی
دلسوزی، یک نگرانی است؛ نگرانی از اینکه بچّه‌های ما دچار آسیب نشوند و برای آنها اتّفاقی نیفتد که آسیبی ببیند؛ چه از لحاظ جسمی و چه از لحاظ روحی. این‌جا است که ما باید از آن شیوه‌های تربیتی بر اساس همان الگویی که داریم استفاده کنیم.

معنای جدّیت
جدیّت به معنای اخم ‌کردن نیست. گاهی اوقات فکر می‌کنیم که وقتی می‌گوییم مادری جدّی باشد، یعنی باید اخمی کند و ژست خاصّی بگیرد. اگر قرار است کاری مفید به عنوان یک اصل تربیتی در محیط خانه اتّفاق بیفتد، پیگیری ما برای این‌که این اصل تربیتی و این ویژگی تربیتی اتّفاق بیفتد، جدّیت نام دارد.

ممکن است گاهی اوقات حتّی این جدیّت با بوسیدن فرزند یا با بغل‌کردن او همراه باشد. گاهی نیز با تشویق او می‌شود تا ما به نتیجه‌ی مدّ نظر خود برسیم. مثلاً اگر فرزند ما بد غذا است، آیا منظور از جدیّت این است که به بچّه اخم کنیم و بگویم غذای خود را بخور؟ خیر، این درست نیست. جدّیت در اینجا به این معنی است که پیگیری کنم چرا او غذا نمی‌خورد؟ آیا به این دلیل است که من خیلی او را به خود وابسته کردم و آن‌قدر لقمه در دهان او گذاشته‌ام که دیگر خودش نمی‌خورد یا ممکن است به این دلیل باشد که در فضای خانه ریزه‌‌خواری حاکم است؟ پس جدیّت یعنی به دنبال دلیل باشیم و برای حلّ مشکل تلاش کنیم.

بنابراین، جدیّت به معنای پیگیری، باید وجود داشته باشد و با دلسوزی نیز باید همراه شود. به معنای این‌که ما باید همیشه نگرانی داشته باشیم که خدایی نکرده فرزندان ما دچار آسیب‌های جسمی و روحی نشوند.