توجه به ابزار تربیتی در تربیت بچه‌ها
پرسش :
آیا تربیت بچّه‌های دو قلو نسبت به بچّه‌های یک قلو سخت تر است؟
پاسخ :
پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیتی کودک و نوجوان):
ما نمی‌توانیم بگوییم که تربیت کدام گروه از بچّه‌ها سخت تر و کدام گروه آسان‌تر است. تنها چیزی که ما می‌توانیم بگوییم این است که اگر کار تربیتی با ابزار مناسب صورت گیرد، فضای آن برای مربّی یک فضاء شیرینی خواهد بود. خیلی از کارشناسان تربیتی معتقد هستند که کار مربّیان در عین حالی که دشواری دارد، ولی دارای لذّت عجیبی است که هرکس آن را درک کند سخت است در فضاهای دیگر بتواند قرار بگیرد.
توجّه به چند نکته در تربیت فرزندان دو قلو:
کسی نمی‌تواند بگوید که تربیت کدام گروه از کودکان سخت تر است؛ امّا والدین در تربیت دو قلوها باید به چند نکته توجّه داشته باشند:
الف. عدم مقایسه
پدر و مادرها نباید فرزندان دوقلوی خود را با یکدیگر مقایسه کنند و باعث حسادت آن‌ها شوند؛ حتّی توصیه‌ی ما این است که وقتی آن‌ها به مدرسه می‌روند، کلاس‌هایشان از همدیگر جدا باشد؛ چراکه ممکن است در معرض مقایسه‌ی دیگران قرار بگیرند. البتّه معلّمان مدارس متوجّه هستند و دقّت‌های لازم را در این زمینه دارند؛ ولی یک موقع ممکن است این اتّفاق بین خود دانش‌آموزان صورت گیرد.
ب. عدم یکسان سازی وسایل فرزندان
یکی از آسیب‌هایی که امروزه در تربیت دوقلوها وجود دارد این است که پدر و مادرها می‌خواهند تمام وسایل این دو بچّه یکسان باشد؛ حتّی اسم آن‌ها را آن قدر شبیه یک دیگر انتخاب می‌کنند که برای برخی از افراد سخت است که اسم آن‌ها را تشخیص دهند. اگر والدین از همان ابتدا فرزندانشان را طوری عادت دهند که با یکدیگر متمایز باشند، در آینده راحت‌تر می‌توانند با آن‌ها کنار بیایند.
ج. توجّه به وجه تمایز فرزندان
در تربیت دوقلوها توجّه به تفاوت‌های فردی هر کدام خیلی حائز اهمّیّت است. ما به پدر و مادرهایی که فرزندان دوقلو دارند توصیه می‌کنیم دفترچه‌ای در اختیار داشته باشند و ویژگی‌ها و اخلاق هر کدام از فرزندانشان را جدا یادداشت کند؛ مثلاً اگر یکی از بچّه‌ها آرام و دیگری پر شور است؛ آن را یادداشت کنند و برای هریک از کودکان به صورت جداگانه برنامه ریزی کنند. ما با این روش در یک زمان دو تربیت متفاوت را محقق می‌کنیم.
خیلی از کارشناسان معتقدند که حتّی دوقلوهای هَمگِن نیز از نظر روحیّات و اخلاقیات تفاوت‌هایی با همدیگر دارند؛ مثلاً ممکن است از لحاظ رفتار و تیپ شخصیّتی با همدیگر متفاوت باشند یا بچّه‌ای باهوش باشد و دیگری دارای هوش متوسطی باشد.
د. مراجعه به یک کارشناس
نکته‌ی آخر این است پدر و مادرهایی که فرزندان دوقلو دارند حتماً باید از نزدیک با یک کارشناس در حوزه‌ی مسائل کودک و نوجوان ارتباط برقرار کنند و از نظرات او در رابطه با تربیت فرزندانشان بهره بگیرند.
محاسن تربیت بچّه‌های دو قلو
البته در تربیت فرزندان دو قلو محاسنی نیز وجود دارد که از جلمه‌ی آن این است که والدین دیگر نیازی ندارند به دنبال همبازی برای فرزند خود باشند یا کودکان دوقلو از لحاظ رفتاری بهتر رشد می‌کنند؛ چراکه آن‌ها درخانه بجزء پدر و مادر در کنار شخص هم سن و سال خود هستند.
ما نمی‌توانیم بگوییم که تربیت کدام گروه از بچّه‌ها سخت تر و کدام گروه آسان‌تر است. تنها چیزی که ما می‌توانیم بگوییم این است که اگر کار تربیتی با ابزار مناسب صورت گیرد، فضای آن برای مربّی یک فضاء شیرینی خواهد بود. خیلی از کارشناسان تربیتی معتقد هستند که کار مربّیان در عین حالی که دشواری دارد، ولی دارای لذّت عجیبی است که هرکس آن را درک کند سخت است در فضاهای دیگر بتواند قرار بگیرد.
توجّه به چند نکته در تربیت فرزندان دو قلو:
کسی نمی‌تواند بگوید که تربیت کدام گروه از کودکان سخت تر است؛ امّا والدین در تربیت دو قلوها باید به چند نکته توجّه داشته باشند:
الف. عدم مقایسه
پدر و مادرها نباید فرزندان دوقلوی خود را با یکدیگر مقایسه کنند و باعث حسادت آن‌ها شوند؛ حتّی توصیه‌ی ما این است که وقتی آن‌ها به مدرسه می‌روند، کلاس‌هایشان از همدیگر جدا باشد؛ چراکه ممکن است در معرض مقایسه‌ی دیگران قرار بگیرند. البتّه معلّمان مدارس متوجّه هستند و دقّت‌های لازم را در این زمینه دارند؛ ولی یک موقع ممکن است این اتّفاق بین خود دانش‌آموزان صورت گیرد.
ب. عدم یکسان سازی وسایل فرزندان
یکی از آسیب‌هایی که امروزه در تربیت دوقلوها وجود دارد این است که پدر و مادرها می‌خواهند تمام وسایل این دو بچّه یکسان باشد؛ حتّی اسم آن‌ها را آن قدر شبیه یک دیگر انتخاب می‌کنند که برای برخی از افراد سخت است که اسم آن‌ها را تشخیص دهند. اگر والدین از همان ابتدا فرزندانشان را طوری عادت دهند که با یکدیگر متمایز باشند، در آینده راحت‌تر می‌توانند با آن‌ها کنار بیایند.
ج. توجّه به وجه تمایز فرزندان
در تربیت دوقلوها توجّه به تفاوت‌های فردی هر کدام خیلی حائز اهمّیّت است. ما به پدر و مادرهایی که فرزندان دوقلو دارند توصیه می‌کنیم دفترچه‌ای در اختیار داشته باشند و ویژگی‌ها و اخلاق هر کدام از فرزندانشان را جدا یادداشت کند؛ مثلاً اگر یکی از بچّه‌ها آرام و دیگری پر شور است؛ آن را یادداشت کنند و برای هریک از کودکان به صورت جداگانه برنامه ریزی کنند. ما با این روش در یک زمان دو تربیت متفاوت را محقق می‌کنیم.
خیلی از کارشناسان معتقدند که حتّی دوقلوهای هَمگِن نیز از نظر روحیّات و اخلاقیات تفاوت‌هایی با همدیگر دارند؛ مثلاً ممکن است از لحاظ رفتار و تیپ شخصیّتی با همدیگر متفاوت باشند یا بچّه‌ای باهوش باشد و دیگری دارای هوش متوسطی باشد.
د. مراجعه به یک کارشناس
نکته‌ی آخر این است پدر و مادرهایی که فرزندان دوقلو دارند حتماً باید از نزدیک با یک کارشناس در حوزه‌ی مسائل کودک و نوجوان ارتباط برقرار کنند و از نظرات او در رابطه با تربیت فرزندانشان بهره بگیرند.
محاسن تربیت بچّه‌های دو قلو
البته در تربیت فرزندان دو قلو محاسنی نیز وجود دارد که از جلمه‌ی آن این است که والدین دیگر نیازی ندارند به دنبال همبازی برای فرزند خود باشند یا کودکان دوقلو از لحاظ رفتاری بهتر رشد می‌کنند؛ چراکه آن‌ها درخانه بجزء پدر و مادر در کنار شخص هم سن و سال خود هستند.
