لزوم پرداخت دیون قبل از تقسیم ترکه | استفتاء سه

پرسش :

شخصی در حین مرض موت تقریباً شصت هزار تومان مقروض بوده و زمینش در گرو همین پول بوده و مقدار سی هزار تومان دیگر به‏ طور غصبی داشته که در حقیقت به مردم بدهکار بوده و نمی‏دانسته است و بعض افراد که از مسایل شرعی آگاه نبوده‌‏اند، به فرد مذکور گفته‌‏اند که تو از قیمت زمین خودت مستطیع هستی و لذا وصیت نموده که ثلث زمینم را بفروشید و از جانب من به حج بروید (او دو پسر صغیر و یک دختر صغیره نیز دارد) تکلیف وصی و اقارب در این باره چیست؟ آیا زمین و پول غصبی را به صاحبانش مسترد کنند و یا این‌که حج بروند؛ در حالی که ثلث زمینش حقوق مردم و خرجی مکه را نمی‌‏تواند ادا نماید، لطفاً بفرمایید کدام‌شان مقدم است؟

پاسخ :
آنچه غصب شده جزو ترکه نیست باید به صاحبانش برگردد و آنچه که از ترکه محسوب ‏است* ثلث آن صرف وصیت و دو ثلث دیگر بین ورثه تقسیم می‌‏شود.

* یعنی آن‌چه پس از اداء ‌دیون متوفّی از اموال او باقی می‌ماند.

منبع: ره توشه قضایی (استفتائات قضایی از محضر امام خمینی رحمه ‌الله)، نشر قضا، 1390.