شمول نفقه بر هزینه های تحصیلی متعارف اولاد
پرسش :
1. آیا هزینه تحصیلی دانشگاه اولاد جزء نفقه می‌باشد؟ 2. حد متعارف تحصیل برای اولاد کبیر که ولیّ مکلف به انفاق است چه مقدار است؟ 3. آیا مطلقه شدن دختر و یا عدم اشتغال به کار پسر پس از تحصیل موجبی برای تکلیف به تأدیه نفقه توسط ولیّ می‌باشد یا خیر؟
پاسخ :
آیت الله العظمی جعفر سبحانی
« 1. جزء تحصیلی دانشگاه جزء نفقه واجب نیست ولی اگر انفاق کرد چه بهتر والله العالم.
2. در شرایط کنونی حد تحصیل لازم شش کلاس ابتدایی است و در روایات آمده است یکی از حقوق اولاد بر پدر «أن یعلمه الکتابة» یعنی خواندن و نوشتن را بیاموزد والله العالم.
3. هرگاه پس از طلاق قادر بر اداره زندگی نیست نفقه آن بر پدر است و پسر هم همین حکم را دارد والله العالم. 1391/7/2»
آیت الله العظمی سید علی سیستانی
«نفقه اولاد که حفظ حیات ایشان موقوف، بر آن است بر عهده پدر است والله العالم. 10 رمضان‌المبارک 1433 ه.ق»
آیت الله العظمی لطف الله صافی گلپایگانی
«1 و 2. هزینه تحصیل دانشگاه جزء نفقه واجب فرزند نیست، هر مقدار که کمک کند احسان به فرزندان است.
3. تا زمانی که دختر و پسر مالی نداشته باشند نفقه آنها بر پدر واجب است والله العالم. 7 رمضان المبارک 1433 ه.ق»
آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازی
«1 و 2. به مقداری که در عرف محل جزء ضروریات زندگی اولاد محسوب شود بر پدر واجب است.
3. در صورتی که واقعاً نیازمند باشد و راهی برای رفع نیاز او جز از طریق نفقه پدر نباشد باید نفقه او را بدهد. 1391/5/9»
آیت الله العظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی
«1 و 2. به حسب شرایط و خصوصیات و مقتضیات زمان و مکان و شئون افراد فرق می‌کند.
3. اجمالاً پدر و فرزند هر چند کبیر باشد، نسبت به یکدیگر واجب النفقه هستند، به این معنا که هر کدام غنی باشد و بتواند به دیگری برای خرجی کمک کند و دیگری برای خرجی نیاز به کمک داشته باشد، واجب است غنی نفقه‌ی نیازمند را بدهد، تفصیل حکم در رساله ذکر شده است. 1391/5/11»
آیت الله العظمی حسین نوری همدانی
«1. بلی.
2. در حدّ شأن اولاد.
3. چنانچه اولاد اهل کار و کوشش است ولی فعلاً شغل و درآمدی ندارد و مالی هم ندارد نفقه بر ولیّ واجب است که اگر برای ولیّ ممکن باشد باید نفقه را بدهد و در این جهت فرقی نیست که فرزند، پسر باشد و یا دختر. 1391/5/28»
منبع: مرکز تحقیقات فقهی حقوقی قوه قضاییه
« 1. جزء تحصیلی دانشگاه جزء نفقه واجب نیست ولی اگر انفاق کرد چه بهتر والله العالم.
2. در شرایط کنونی حد تحصیل لازم شش کلاس ابتدایی است و در روایات آمده است یکی از حقوق اولاد بر پدر «أن یعلمه الکتابة» یعنی خواندن و نوشتن را بیاموزد والله العالم.
3. هرگاه پس از طلاق قادر بر اداره زندگی نیست نفقه آن بر پدر است و پسر هم همین حکم را دارد والله العالم. 1391/7/2»
آیت الله العظمی سید علی سیستانی
«نفقه اولاد که حفظ حیات ایشان موقوف، بر آن است بر عهده پدر است والله العالم. 10 رمضان‌المبارک 1433 ه.ق»
آیت الله العظمی لطف الله صافی گلپایگانی
«1 و 2. هزینه تحصیل دانشگاه جزء نفقه واجب فرزند نیست، هر مقدار که کمک کند احسان به فرزندان است.
3. تا زمانی که دختر و پسر مالی نداشته باشند نفقه آنها بر پدر واجب است والله العالم. 7 رمضان المبارک 1433 ه.ق»
آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازی
«1 و 2. به مقداری که در عرف محل جزء ضروریات زندگی اولاد محسوب شود بر پدر واجب است.
3. در صورتی که واقعاً نیازمند باشد و راهی برای رفع نیاز او جز از طریق نفقه پدر نباشد باید نفقه او را بدهد. 1391/5/9»
آیت الله العظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی
«1 و 2. به حسب شرایط و خصوصیات و مقتضیات زمان و مکان و شئون افراد فرق می‌کند.
3. اجمالاً پدر و فرزند هر چند کبیر باشد، نسبت به یکدیگر واجب النفقه هستند، به این معنا که هر کدام غنی باشد و بتواند به دیگری برای خرجی کمک کند و دیگری برای خرجی نیاز به کمک داشته باشد، واجب است غنی نفقه‌ی نیازمند را بدهد، تفصیل حکم در رساله ذکر شده است. 1391/5/11»
آیت الله العظمی حسین نوری همدانی
«1. بلی.
2. در حدّ شأن اولاد.
3. چنانچه اولاد اهل کار و کوشش است ولی فعلاً شغل و درآمدی ندارد و مالی هم ندارد نفقه بر ولیّ واجب است که اگر برای ولیّ ممکن باشد باید نفقه را بدهد و در این جهت فرقی نیست که فرزند، پسر باشد و یا دختر. 1391/5/28»
منبع: مرکز تحقیقات فقهی حقوقی قوه قضاییه
.jpg "چشم زخم و طلسم")
