احکام حج | فیش حج متوفى: سوال یک

پرسش :

در سال ١٣۶٣ که از طرف دولت جمهورى اسلامى جهت انجام فریضه حج از متقاضیان ثبت‌نام آغاز شد پدرم ملکى داشت که قرار شد این ملک را به شوهر خواهرم بدهد و او در عوض عمل ثبت‌نام حج را براى ایشان انجام بدهد و او این کار ار انجام داد. ولى پس از مدتى پدرم از ثبت‌نام منصرف شد و گفت بنده مستطیع نمى‌باشم و ملک را نمى‌دهم و پدرم بر این شد که فیش را بفروشد و پول او را بدهد که شوهر خواهرم گفت فیش مال خودش باشد و پدرم نیز قبول کرد ولى کار انتقال این فیش از طریق دفاتر اسناد رسمى در آن زمان انجام نشد و پدرم در سال ١٣۶۵ دار فانى را وداع گفت اکنون دو سال از قرعه بنام او مى‌گذرد و سازمان حج و زیارت حق تشرف را به وراث قانونى او مى‌دهد و مى‌گوید مسئله تشرف شوهر خواهرتان فقط از طریق فروش فیش به او قابل حل است از آنجا که اختلافات شخصى یکى از وراث نیز موجب ممنوع المعامله شدن آن شده است و سال آینده آخرین سال اعزام این دسته از متقاضیان نیز مى‌باشد، چند سؤال است که از حضرتعالى استدعا دارم. ١- آیا با توجه به اوصاف مذکور پدرم حج واجب و یا دینى بر ذمّه دارد یا خیر؟ ٢-نهایتاً مالک اصلى این فیش چه کسى است آیا شوهر خواهرم که در سال ۶٣ پول فیش را داده است یا وراث.

پاسخ :
١- در استطاعت مالى به حج شرط این است که شخص به مقدارى دارائى داشته باشد که اگر آنرا در حج صرف نماید زندگى معاش او مختل نشود، در این صورت اگر راه هم باز بوده و حج نرفته باشد باید از ترکه‌اش حج براى او استیجار نمایند و حج میقاتى کافى است و اگر خود او مى‌گفته مستطیع نیستم و ورثه هم شک در استطاعت او داشته باشند تکلیفى ندارند.

٢- ظاهراً این فیش ملک کسى است که سازمان حج نام او را اعلام مى‌کند و به ورثۀ او مى‌رسد ولى در این مورد کسى که پول براى ثبت‌نام او داده مبلغى را که داده طلبکار است.

​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​منبع: استفتائات حج، آیت الله العظمی لطف ‌الله صافی، قم، انتشارات حضرت معصومه (علیها السلام)، 1380.