وظیفه والدین برای نماز خواندن فرزندان
پرسش :
والدین چگونه می توانند فرزندان خود را برای خواندن نماز آماده کنند؟
پاسخ :
شیوه های تربیتی والدین، در شکوفایی شخصیت دینی فرزندان تأثیر تعیین کننده ای دارد. در کنار نمازگزار بودن والدین، شیوه جذب و تربیت آنها نیز مؤثر است. والدین افزون بر اینکه در تربیت الگویی فرزندانشان مؤثر هستند، می توانند با به کارگیری شیوه های تربیتی مناسب، در تعمیق نمازگزاری آنها نیز اثر بگذارند.
بنابراین، والدین برای انجام رسالت خویش در مورد تربیت دینی فرزندانشان در امر نماز، باید در گام نخست، خودشان نمازگزار باشند. در قدم دوم، از شیوه های تربیتی آگاه شوند. همچنین با معارف، احکام و اسرار نماز به شناخت درست برسند. والدین در اِعمال شیوه های تربیتی خود در مورد نماز فرزندان، لازم است به نکات زیر توجه کنند:
1. از ابتدا فطرت دینی فرزندانشان را شکوفا سازند و آنها را به خداوند و ایمان به او، با زبانی ساده آشنا کنند تا احساس مسئولیت در مقابل خدا را بفهمند و با درک درست بپذیرند.
2. هنگام دعوت کودک به نماز باید آمادگی «جسمانی»، «عاطفی»، «روانی» و «عقیدتی» او را در کنار آمادگی محیط خانه برای نماز، در نظر بگیرند.
3. بر فرض آمادگی کودک، چگونگی عمل و دعوت والدین برای نماز بسیار مهم است.
4. کودکان روحیات حساس و لطیفی دارند و در دنیای عجیب خود وقایع را تجزیه و تحلیل می کنند. پدر و مادر باید به تنوع روحیات و احساسات کودک خود توجه و راهکارهای تربیتی را بر اساس آن تنظیم کنند.
5. تشویق و تنبیه مناسب و به موقع، یکی از اهرم های تربیتی است که در موضوع نمازخوان کردن فرزند نیز کارساز است، ولی برای به کارگیری آن باید حساسیت خاصی را روا داشت.
6. پس از گذر از مرحله احساس و قرار گرفتن کودک در محیط نماز، آرام آرام باید آموزش را آغاز کرد.
7. آگاهی از محیط تحصیل و دوستان فرزند، برای کنترل رفتارهای تربیتی او بسیار ضروری است.
8. رفتن دسته جمعی اعضای خانواده به نماز جماعت یا نماز جمعه، افزون بر ایجاد شور و نشاط در کودک، نماز را به خوبی در ذهن فرزندان نهادینه می کند.
9. برپایی جشن تکلیف و خرید لباس مخصوص نماز برای فرزندان، شوق فراوانی را در آنان ایجاد خواهد کرد که مقدمه خوبی برای کسب معرفت نسبت به نماز است.
10. در همه این موارد، ایجاد فضای معنوی در خانه یا اقامه نماز دسته جمعی در خانه، بسیار اثرگذار است.
منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، قم: انتشارات مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما، 1389.
شیوه های تربیتی والدین، در شکوفایی شخصیت دینی فرزندان تأثیر تعیین کننده ای دارد. در کنار نمازگزار بودن والدین، شیوه جذب و تربیت آنها نیز مؤثر است. والدین افزون بر اینکه در تربیت الگویی فرزندانشان مؤثر هستند، می توانند با به کارگیری شیوه های تربیتی مناسب، در تعمیق نمازگزاری آنها نیز اثر بگذارند.
بنابراین، والدین برای انجام رسالت خویش در مورد تربیت دینی فرزندانشان در امر نماز، باید در گام نخست، خودشان نمازگزار باشند. در قدم دوم، از شیوه های تربیتی آگاه شوند. همچنین با معارف، احکام و اسرار نماز به شناخت درست برسند. والدین در اِعمال شیوه های تربیتی خود در مورد نماز فرزندان، لازم است به نکات زیر توجه کنند:
1. از ابتدا فطرت دینی فرزندانشان را شکوفا سازند و آنها را به خداوند و ایمان به او، با زبانی ساده آشنا کنند تا احساس مسئولیت در مقابل خدا را بفهمند و با درک درست بپذیرند.
2. هنگام دعوت کودک به نماز باید آمادگی «جسمانی»، «عاطفی»، «روانی» و «عقیدتی» او را در کنار آمادگی محیط خانه برای نماز، در نظر بگیرند.
3. بر فرض آمادگی کودک، چگونگی عمل و دعوت والدین برای نماز بسیار مهم است.
4. کودکان روحیات حساس و لطیفی دارند و در دنیای عجیب خود وقایع را تجزیه و تحلیل می کنند. پدر و مادر باید به تنوع روحیات و احساسات کودک خود توجه و راهکارهای تربیتی را بر اساس آن تنظیم کنند.
5. تشویق و تنبیه مناسب و به موقع، یکی از اهرم های تربیتی است که در موضوع نمازخوان کردن فرزند نیز کارساز است، ولی برای به کارگیری آن باید حساسیت خاصی را روا داشت.
6. پس از گذر از مرحله احساس و قرار گرفتن کودک در محیط نماز، آرام آرام باید آموزش را آغاز کرد.
7. آگاهی از محیط تحصیل و دوستان فرزند، برای کنترل رفتارهای تربیتی او بسیار ضروری است.
8. رفتن دسته جمعی اعضای خانواده به نماز جماعت یا نماز جمعه، افزون بر ایجاد شور و نشاط در کودک، نماز را به خوبی در ذهن فرزندان نهادینه می کند.
9. برپایی جشن تکلیف و خرید لباس مخصوص نماز برای فرزندان، شوق فراوانی را در آنان ایجاد خواهد کرد که مقدمه خوبی برای کسب معرفت نسبت به نماز است.
10. در همه این موارد، ایجاد فضای معنوی در خانه یا اقامه نماز دسته جمعی در خانه، بسیار اثرگذار است.
منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، قم: انتشارات مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما، 1389.