منظور از کتاب مقدس

پرسش :

منظور از کتاب مقدس چیست؟

پاسخ :
"کتاب مقدّس" عنوان مجموعه نوشته هایی است که مسیحیان آنها را مقدس می شمارند. باید یادآوری کرد که در بیشتر زبانهای اروپائی برای نامگذاری کتاب مقدس از واژه هایی برگرفته از واژه یونانی biblia به معنای «کتابها» استفاده می شود. این کلمه در انگلیسی و فرانسوی Bible، در آلمانی Bibel، در هلندی Bijbel، در ایتالیایی Bibbia، و در سایر زبانهای اروپائی به گونه ای مشابه آنها نوشته می شود. مسیحیان عرب زبان با افزودن صفت «مقدّس»، آن را «الکتاب المقدس» می خوانند. زبانهایی که تحت تأثیر عربی واقع شده اند، مانند فارسی، اردو، مالایی و ... نیز از همین تعبیر استفاده می کنند. همچنین مسیحیان از اصطلات دیگری مانند: کتاب، کتب، متون یا نوشته های کتابی، سود می جویند.

کتاب مقدس به دو بخش نامساوی تقسیم می شود: "عهد عتیق" و "عهد جدید". عهد عتیق را می توان کتاب مقدس یهودیان نیز محسوب کرد و دارای 46 کتاب است (در نسخه های یهودی و پروتستانی تنها 39 کتاب یافت می شود). عهد جدید به مسیحیان اختصاص دارد و دارای 27 کتاب است.

کتاب مقدس با قرآن مجید کاملاً متفاوت است. قرآن یک کتاب واحد است که آن را یک شخص (پیامبر اسلام (ص)) فقط به یک زبان، ظرف 23 سال به مردم گزارش داده است. در صورتی که کتاب مقدس مجموعه 73 کتاب است که به زبانهای گوناگون و در طول 1500 سال تألیف و گردآوری شده است و شمار بزرگی از مؤلفان آن که تاریخ نام بسیاری از آنها را فراموش کرده، برای تهیه آن به عملیات پیچیده ای پرداخته اند. از اینجاست که این نوشته ها در روشهای تاریخی و شیوه های ادبی خود از تنوع برخوردار است.

برخی از این نوشته ها با گذشت زمان تحول آرام و کندی را تجربه کرده اند و صورت نهایی آنها را نویسندگانی که برای ما ناشناخته اند، پدید آورده اند؛ همان طور که در مورد تورات موسی (ع) مشاهده می شود. برخی از آنها را اشخاص معروف در شرایطی ویژه نوشته اند، مانند رساله های پولُس. گونه های ادبی کتاب مقدس شامل موارد زیر است:
- تاریخ ملی (تورات)
- پیشگوئی (کتابهای اِشَعیا، اِرمیا و ... )
- حکمت (کتاب ایوب، امثال سلیمان نبی، کتاب جامعه و ... )
- اعلام ایمان (اناجیل)
- پیام آموزشی (رساله های پولُس، پطرس، یوحنّا، یعقوب و ... )
- دعا و سرود (مزامیر یا زبور داوود)
- مکاشفه (کتاب دانیال و مکاشفه یوحنّا).

منبع: کلام مسیحی، توماس میشل، ترجمه ی حسن توفیقی، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، قم، 1377‏، ص 23.