ثواب زیارت از راه دور ائمه (علیهم السلام)
پرسش :
آیا زیارت از راه دور ائمه معصومین (علیهم السلام) همان ثواب زیارت از نزدیک را دارد؟
پاسخ :
به جای خواندن زیارات مخصوص داخل حرم که با اذن دخول و آداب خاصی انجام می گیرد می توان زیارات مخصوص راه دور و یا زیاراتی را خواند که در روایات تصریح شده است که این زیارت را می توان از راه دور و نزدیک خواند. به چند نمونه توجه فرمایید.
۱- برای پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) و ائمه معصومین (علیهم السلام) افزون بر زیاراتی که مخصوص حرم مطهر آنان است زیاراتی نقل شده که زائر می تواند آن زیارت را از راه نزدیک و در حرمش یا از راه دور در شهر خود بخواند و به ثواب زیارت نایل گردد.
به چند نمونه زیر توجه شود :
اول - به روایت صحیح از امام رضا (علیه السلام) (۱) زیارتی برای پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) نقل شده که بعد از هر نماز از دور و نزدیک خوانده می شود. و یا برای آن حضرت زیارت مخصوص از راه دور وارد شده که در مفاتیح ذکر شده است.
دوم - برای هر روز هفته زیارتی برای یک یا چند نفر از چهارده معصوم (علیهم السلام) نقل شده است چنان که برای هر یک از چهارده معصوم (علیهم السلام) در اواخر مفاتیح الجنان صلواتی ذکر شده است که این صلوات ها را هر روز و در هر جا می توان به عنوان زیارت آن ارواح مقدسه خواند.
سوم - شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان به نقل از کتاب مصباح شیخ طوسی و جمال الاسبوع سید بن طاوس می نویسد: از امام صادق (علیه السلام) روایت شده هر که می خواهد قبر رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) و قبور امیر المؤمنین و فاطمه و حسن و حسین و قبور سایر ائمه علیهم صلوات الله را در شهر خودش زیارت کند، در روز جمعه غسل کند و دو جامه پاکیزه (همانند زایران خانه خدا) بپوشد و به پشت بام و یا هر مکان بلندی در خانه خود قرار گیرد و یا به صحرا رود، چهار رکعت نماز بگذارد (هر دو رکعت یک سلام مثل نماز صبح)، پس از تشهد و سلام برخیزد و رو به قبله بایستد و بگوید:
السَّلَامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا النَّبِیُّ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ السَّلَامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا النَّبِیُّ الْمُرْسَلُ وَ الْوَصِیُّ الْمُرْتَضَى وَ السَّیِّدَةُ الْکُبْرَى وَ السَّیِّدَةُ الزَّهْرَاءُ وَ السِّبْطَانِ الْمُنْتَجَبَانِ وَ الْأَوْلَادُ وَ الْأَعْلَامُ وَ الْأُمَنَاءُ الْمُسْتَخْزَنُونَ جِئْتُ انْقِطَاعاً إِلَیْکُمْ وَ إِلَى آبَائِکُمْ وَ وَلَدِکُمُ الْخَلَفِ عَلَى بَرَکَةِ الْحَقِّ فَقَلْبِی لَکُمْ سِلْمٌ وَ نُصْرَتِی لَکُمْ مُعَدَّةٌ حَتَّى یَحْکُمَ اللَّهُ بِدِینِهِ فَمَعَکُمْ مَعَکُمْ لَا مَعَ عَدُوِّکُمْ إِنِّی لَمِنَ الْقَائِلِینَ بِفَضْلِکُمْ مُقِرٌّ بِرَجْعَتِکُمْ لَا أُنْکِرُ لِلَّهِ قُدْرَةً وَ لَا أَزْعُمُ إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ سُبْحَانَ اللَّهِ ذِی الْمُلْکِ وَ الْمَلَکُوتِ یُسَبِّحُ اللَّهَ بِأَسْمَائِهِ جَمِیعُ خَلْقِهِ وَ السَّلَامُ عَلَى أَرْوَاحِکُمْ وَ أَجْسَادِکُمْ وَ السَّلَامُ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ.
چهارم - در روایات زیادی آمده است که ملکی موکل است برآن که هر مؤمنی بگوید: صلّی الله علیه و آله آن ملک نخست به او جواب می دهد و می گوید «و علیک» پس از آن خدمت پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) عرض می کند فلان شخص برای شما سلام رسانده است. حضرت می فرماید: و همین مضون برای زیارت و سلام دادن به همه چهارده معصوم (علیهم السلام) نیز وارد شده است.(۳)
۲- چند نمونه از زیاراتی که در روایات تصریح شده که از راه دور و نزدیک می توان خواند:
اول: زیارت امین الله را به قصد هریک از امامان (علیهم السلام) از راه دور و نزدیک و در هر زمان می توان خواند. (۴)
دوم: زیارت عاشورا را هر روزه از راه دور و نزدیک می توان خواند. چنان که از امام باقر و امام صادق علیهما السلام روایت شده هر کسی در هر کجا از شهرها باشد و نتواند به زیارت اباعبدالله در حرم مطهرش مشرف شود، به پشت بام و یا هر مکان بلندی در خانه خود قرار گیرد و یا به صحرا رود، ابتدا دو رکعت نماز بخواند و بعد زیارت عاشورا بخواند و در عزا و مصیبت آن حضرت گریه کند و بر قاتلینش لعن و نفرین کند من ضامنم همه آن ثواب ها را خدا به او برساند. (۵)
سوم: خواندن زیارات جامعه در هر زمان و مکان برای هر یک از ائمه (ع).(۶)
چهارم: شیخ عباس قمی پس از ذکر سه زیارت مخصوص امیر المؤمنین (علیه السلام) در روز عید غدیر می نویسد: ما در کتاب هدیه الزائرین اشاره کردیم که این زیارات را هر روز از راه نزدیک و دور می شود خواند. و یا برای روز ۱۷ ربیع که روز میلاد پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) است، زیارت مخصوصی برای امیر المؤمنین (علیه السلام) ذکر شده و بعد آمده است که این زیارت به روز معینی اختصاص ندارد.
پنجم: اگر کسی در شب های جمعه برود پشت بام و یا مکان بلندی و رو به قبله بایستد ، سپس نگاهی به سمت راست و چپ کند و قلب خود را ببرد به حرم ابی عبدالله علیه السلام و بگوید: السلام علیک یا ابا عبدالله السلام علیک و رحمه الله و برکاته، ثواب زیارت آن حضرت در نامه عملش نوشته می شود.
۳- البته طبعا نباید انتظار داشت ثواب زیارت کسی که رنج و خطرات سفر را تحمل می کند و روزهایی جان و مال و وقت خود را فدای راه و آرمان های آن ارواح مقدسه علیهم السلام می کند و به این وسیله مکتب آنان و شعایر الهی و توحید را زنده می کند با فردی که در خانه خود نشسته است نه رنج و خطری را تحمل کرده و نه پول و مالی خرج کرده است و نه از زندگی و وقت خود چیزی گذاشته است، ثوابی همانند و یکسان داشته باشند. چنان که همه کسانی که به زیارتش در حرم مطهرشان مشرف می شوند ثوابی برابر نیست. زیرا معرفت و اخلاص ها یکسان نیست. یا رنج و زحمتی که همه افراد در این راه متحمل می شوند مثل هم نیست . ثواب افراد ضعیف یا پیر با جوان و قوی یکسان نیست. ثواب کسی که پیاده می رود با کسی که سواره می رود برابر نیست. ثواب کسی که آداب زیارت را رعایت می کند و با قصد خالص فقط برای زیارت می رود با کسی که قصد ش زیارت و سیاحت و خرید و تجارت است یکسان نیست. خداوند همه ما را از پیروان واقعی مکتب چهارده معصوم (علیهم السلام) قرار دهد و به زیارت شان با اخلاص و معرفت کامل نایل گرداند.
پی‌نوشت‌ها:
۱. مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی، زیارت حضرت رسول (صلّی الله علیه و آله) در روز شنبه.
۲. وسایل الشیعه، ۲۹ جلدی، ج ۱۴، ص ۵۹۷، شیخ حر عاملی، چاپ مؤسسه آل البیت، قم ، سال انتشار ۱۴۰۹ق.
۳. مفاتیح الجنان، ذیل زیارت حجج طاهره در روز جمعه.
۴. همان، در اعمال شب و روز عید غدیر.
۵. همان، در توضیح ثواب زیارت عاشورا.
۶. در مفاتیح چند زیارت به عنوان زیارت جامعه ذکر شده که دومی آن زیارت جامعه کبیره است.
منبع: www.soalcity.ir
به جای خواندن زیارات مخصوص داخل حرم که با اذن دخول و آداب خاصی انجام می گیرد می توان زیارات مخصوص راه دور و یا زیاراتی را خواند که در روایات تصریح شده است که این زیارت را می توان از راه دور و نزدیک خواند. به چند نمونه توجه فرمایید.
۱- برای پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) و ائمه معصومین (علیهم السلام) افزون بر زیاراتی که مخصوص حرم مطهر آنان است زیاراتی نقل شده که زائر می تواند آن زیارت را از راه نزدیک و در حرمش یا از راه دور در شهر خود بخواند و به ثواب زیارت نایل گردد.
به چند نمونه زیر توجه شود :
اول - به روایت صحیح از امام رضا (علیه السلام) (۱) زیارتی برای پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) نقل شده که بعد از هر نماز از دور و نزدیک خوانده می شود. و یا برای آن حضرت زیارت مخصوص از راه دور وارد شده که در مفاتیح ذکر شده است.
دوم - برای هر روز هفته زیارتی برای یک یا چند نفر از چهارده معصوم (علیهم السلام) نقل شده است چنان که برای هر یک از چهارده معصوم (علیهم السلام) در اواخر مفاتیح الجنان صلواتی ذکر شده است که این صلوات ها را هر روز و در هر جا می توان به عنوان زیارت آن ارواح مقدسه خواند.
سوم - شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان به نقل از کتاب مصباح شیخ طوسی و جمال الاسبوع سید بن طاوس می نویسد: از امام صادق (علیه السلام) روایت شده هر که می خواهد قبر رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) و قبور امیر المؤمنین و فاطمه و حسن و حسین و قبور سایر ائمه علیهم صلوات الله را در شهر خودش زیارت کند، در روز جمعه غسل کند و دو جامه پاکیزه (همانند زایران خانه خدا) بپوشد و به پشت بام و یا هر مکان بلندی در خانه خود قرار گیرد و یا به صحرا رود، چهار رکعت نماز بگذارد (هر دو رکعت یک سلام مثل نماز صبح)، پس از تشهد و سلام برخیزد و رو به قبله بایستد و بگوید:
السَّلَامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا النَّبِیُّ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ السَّلَامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا النَّبِیُّ الْمُرْسَلُ وَ الْوَصِیُّ الْمُرْتَضَى وَ السَّیِّدَةُ الْکُبْرَى وَ السَّیِّدَةُ الزَّهْرَاءُ وَ السِّبْطَانِ الْمُنْتَجَبَانِ وَ الْأَوْلَادُ وَ الْأَعْلَامُ وَ الْأُمَنَاءُ الْمُسْتَخْزَنُونَ جِئْتُ انْقِطَاعاً إِلَیْکُمْ وَ إِلَى آبَائِکُمْ وَ وَلَدِکُمُ الْخَلَفِ عَلَى بَرَکَةِ الْحَقِّ فَقَلْبِی لَکُمْ سِلْمٌ وَ نُصْرَتِی لَکُمْ مُعَدَّةٌ حَتَّى یَحْکُمَ اللَّهُ بِدِینِهِ فَمَعَکُمْ مَعَکُمْ لَا مَعَ عَدُوِّکُمْ إِنِّی لَمِنَ الْقَائِلِینَ بِفَضْلِکُمْ مُقِرٌّ بِرَجْعَتِکُمْ لَا أُنْکِرُ لِلَّهِ قُدْرَةً وَ لَا أَزْعُمُ إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ سُبْحَانَ اللَّهِ ذِی الْمُلْکِ وَ الْمَلَکُوتِ یُسَبِّحُ اللَّهَ بِأَسْمَائِهِ جَمِیعُ خَلْقِهِ وَ السَّلَامُ عَلَى أَرْوَاحِکُمْ وَ أَجْسَادِکُمْ وَ السَّلَامُ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ.
چهارم - در روایات زیادی آمده است که ملکی موکل است برآن که هر مؤمنی بگوید: صلّی الله علیه و آله آن ملک نخست به او جواب می دهد و می گوید «و علیک» پس از آن خدمت پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) عرض می کند فلان شخص برای شما سلام رسانده است. حضرت می فرماید: و همین مضون برای زیارت و سلام دادن به همه چهارده معصوم (علیهم السلام) نیز وارد شده است.(۳)
۲- چند نمونه از زیاراتی که در روایات تصریح شده که از راه دور و نزدیک می توان خواند:
اول: زیارت امین الله را به قصد هریک از امامان (علیهم السلام) از راه دور و نزدیک و در هر زمان می توان خواند. (۴)
دوم: زیارت عاشورا را هر روزه از راه دور و نزدیک می توان خواند. چنان که از امام باقر و امام صادق علیهما السلام روایت شده هر کسی در هر کجا از شهرها باشد و نتواند به زیارت اباعبدالله در حرم مطهرش مشرف شود، به پشت بام و یا هر مکان بلندی در خانه خود قرار گیرد و یا به صحرا رود، ابتدا دو رکعت نماز بخواند و بعد زیارت عاشورا بخواند و در عزا و مصیبت آن حضرت گریه کند و بر قاتلینش لعن و نفرین کند من ضامنم همه آن ثواب ها را خدا به او برساند. (۵)
سوم: خواندن زیارات جامعه در هر زمان و مکان برای هر یک از ائمه (ع).(۶)
چهارم: شیخ عباس قمی پس از ذکر سه زیارت مخصوص امیر المؤمنین (علیه السلام) در روز عید غدیر می نویسد: ما در کتاب هدیه الزائرین اشاره کردیم که این زیارات را هر روز از راه نزدیک و دور می شود خواند. و یا برای روز ۱۷ ربیع که روز میلاد پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) است، زیارت مخصوصی برای امیر المؤمنین (علیه السلام) ذکر شده و بعد آمده است که این زیارت به روز معینی اختصاص ندارد.
پنجم: اگر کسی در شب های جمعه برود پشت بام و یا مکان بلندی و رو به قبله بایستد ، سپس نگاهی به سمت راست و چپ کند و قلب خود را ببرد به حرم ابی عبدالله علیه السلام و بگوید: السلام علیک یا ابا عبدالله السلام علیک و رحمه الله و برکاته، ثواب زیارت آن حضرت در نامه عملش نوشته می شود.
۳- البته طبعا نباید انتظار داشت ثواب زیارت کسی که رنج و خطرات سفر را تحمل می کند و روزهایی جان و مال و وقت خود را فدای راه و آرمان های آن ارواح مقدسه علیهم السلام می کند و به این وسیله مکتب آنان و شعایر الهی و توحید را زنده می کند با فردی که در خانه خود نشسته است نه رنج و خطری را تحمل کرده و نه پول و مالی خرج کرده است و نه از زندگی و وقت خود چیزی گذاشته است، ثوابی همانند و یکسان داشته باشند. چنان که همه کسانی که به زیارتش در حرم مطهرشان مشرف می شوند ثوابی برابر نیست. زیرا معرفت و اخلاص ها یکسان نیست. یا رنج و زحمتی که همه افراد در این راه متحمل می شوند مثل هم نیست . ثواب افراد ضعیف یا پیر با جوان و قوی یکسان نیست. ثواب کسی که پیاده می رود با کسی که سواره می رود برابر نیست. ثواب کسی که آداب زیارت را رعایت می کند و با قصد خالص فقط برای زیارت می رود با کسی که قصد ش زیارت و سیاحت و خرید و تجارت است یکسان نیست. خداوند همه ما را از پیروان واقعی مکتب چهارده معصوم (علیهم السلام) قرار دهد و به زیارت شان با اخلاص و معرفت کامل نایل گرداند.
پی‌نوشت‌ها:
۱. مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی، زیارت حضرت رسول (صلّی الله علیه و آله) در روز شنبه.
۲. وسایل الشیعه، ۲۹ جلدی، ج ۱۴، ص ۵۹۷، شیخ حر عاملی، چاپ مؤسسه آل البیت، قم ، سال انتشار ۱۴۰۹ق.
۳. مفاتیح الجنان، ذیل زیارت حجج طاهره در روز جمعه.
۴. همان، در اعمال شب و روز عید غدیر.
۵. همان، در توضیح ثواب زیارت عاشورا.
۶. در مفاتیح چند زیارت به عنوان زیارت جامعه ذکر شده که دومی آن زیارت جامعه کبیره است.
منبع: www.soalcity.ir
.jpg "5 ابزار ضروری برای زنده ماندن در صعودهای زمستانی")
