ثواب زیارت اربعین هنگام ازدحام جمعیت
پرسش :
در روز اربعین حسینی، کربلا مملو از جمعیت است. اگر زائری زودتر به آنجا رسیده، زیارت کند و برگردد، آیا پاداش زیارت اربعین را خواهد داشت؟
شرح پرسش :
شنیده‌ام بعضی مراجع عراق برای آسایش زائران اربعین گفته‌اند زائران اگر یک یا دو روز زودتر هم به کربلا رسیدند، زیارت کنند و بروند، اجر زیارت اربعین را می‌برند و لازم نیست تا خود اربعین در کربلا ماند که به این ترتیب مقداری از ازدحام کم می‌شود و در یکی دو روز آخر می‌بینیم جمعیت خروجی از کربلا تقریباً با ورودی برابر می‌شود حال من در سال‌های گذشته طبق این شنیده اگر زودتر می‌رسیدم تا اربعین صبر نمی‌کردم. خواستم بدانم حکم چیست؟
شنیده‌ام بعضی مراجع عراق برای آسایش زائران اربعین گفته‌اند زائران اگر یک یا دو روز زودتر هم به کربلا رسیدند، زیارت کنند و بروند، اجر زیارت اربعین را می‌برند و لازم نیست تا خود اربعین در کربلا ماند که به این ترتیب مقداری از ازدحام کم می‌شود و در یکی دو روز آخر می‌بینیم جمعیت خروجی از کربلا تقریباً با ورودی برابر می‌شود حال من در سال‌های گذشته طبق این شنیده اگر زودتر می‌رسیدم تا اربعین صبر نمی‌کردم. خواستم بدانم حکم چیست؟
پاسخ :
در مواردی که انسان می‌تواند با اختیار، اعمال را کاملاً منطبق با آنچه در منابع و آموزه‌های دینی بیان شده، انجام دهد، لازم است همان‌گونه عمل شود و در صورت امکان با نیت و اختیار آن را تغییر ندهد. اما در مواردی که توصیه به کاری شده است و ما نیّتمان این است که آن عمل را همان‌گونه انجام دهیم، اما به دلایلی (مانند ازدحام جمعیت و نظائر آن) موفق به انجام دقیق آن نشویم، و ممنوعیتی از انجام غیر دقیق آن هم در منابع وجود نداشته باشد، خداوند پاداش همان عمل را به ما خواهد داد.
در مورد پرسش، با توجه به این‌که فرد واقعاً در اعماق دل خود نیّت دارد که اربعین را در کربلا بماند و تنها به دلیل مصلحت اهم آن‌را ترک کرده، پاداش زیارت اربعین برای او منظور خواهد شد. مشابه این موضوع را در سایر جاهایی که ازدحام بیش از حد در آنجا وجود دارد می‌توان مشاهده کرد:
امام صادق(ع) می‌فرماید: «من در حال طواف بودم و سفیان ثورى، فقیه کوفه، در فاصله کمى نزدیک من طواف می‌کرد. سفیان ثورى از من پرسید که پیامبر خدا(ص) نسبت به حجرالاسود چه برخوردی داشت؟! گفتم: پیامبر(ص) در همه طوافها، چه واجب و چه مستحب، حجرالاسود را لمس می‌نمود. سفیان کناری ایستاد. هنگامی که من به حجرالاسود رسیدم، بدون آنکه آن را لمس کنم به طواف خود ادامه دادم! سفیان ، خود را به من رساند و گفت: مگر شما نگفتید که پیامبر(ص) در همه طوافها حجرالاسود را استلام می‌کرد؟! پاسخ دادم: بله! سفیان گفت: اما دیدم که شما از حجرالاسود گذشتید و استلام نکردید! گفتم: مردم به پیامبر(ص) احترامی می‌گذاشتند که به من نمی‌گذارند. هنگامی که پیامبر(ص) به حجرالاسود می‌رسید، مردم کناره می‌گرفتند تا حضرتشان استلام کند(اما برای من کناره نمی‌گیرند)، و من ازدحام (بیش از اندازه) را خوش ندارم».[1]
به هر حال؛ آنچه در ایام ازدحام بیشتر اهمیت دارد، اصل زیارت امام حسین(ع) هست، که آثار و ثواب‌های زیادی برای آن در نظر گرفته شده است،[2] مخصوصاً اگر این زیارت با پای پیاده باشد، از آن جهت که «بهترین اعمال، سخت‌ترین آنها است».
پی‌نوشت‌ها:
[1]. کلینى، محمد بن یعقوب، کافی، ج 4، ص 404، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[2]. نک: ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، ص 132 – 135، نجف اشرف، دار المرتضویة، چاپ اول، 1356ش.
منبع: اسلام کوئست
در مواردی که انسان می‌تواند با اختیار، اعمال را کاملاً منطبق با آنچه در منابع و آموزه‌های دینی بیان شده، انجام دهد، لازم است همان‌گونه عمل شود و در صورت امکان با نیت و اختیار آن را تغییر ندهد. اما در مواردی که توصیه به کاری شده است و ما نیّتمان این است که آن عمل را همان‌گونه انجام دهیم، اما به دلایلی (مانند ازدحام جمعیت و نظائر آن) موفق به انجام دقیق آن نشویم، و ممنوعیتی از انجام غیر دقیق آن هم در منابع وجود نداشته باشد، خداوند پاداش همان عمل را به ما خواهد داد.
در مورد پرسش، با توجه به این‌که فرد واقعاً در اعماق دل خود نیّت دارد که اربعین را در کربلا بماند و تنها به دلیل مصلحت اهم آن‌را ترک کرده، پاداش زیارت اربعین برای او منظور خواهد شد. مشابه این موضوع را در سایر جاهایی که ازدحام بیش از حد در آنجا وجود دارد می‌توان مشاهده کرد:
امام صادق(ع) می‌فرماید: «من در حال طواف بودم و سفیان ثورى، فقیه کوفه، در فاصله کمى نزدیک من طواف می‌کرد. سفیان ثورى از من پرسید که پیامبر خدا(ص) نسبت به حجرالاسود چه برخوردی داشت؟! گفتم: پیامبر(ص) در همه طوافها، چه واجب و چه مستحب، حجرالاسود را لمس می‌نمود. سفیان کناری ایستاد. هنگامی که من به حجرالاسود رسیدم، بدون آنکه آن را لمس کنم به طواف خود ادامه دادم! سفیان ، خود را به من رساند و گفت: مگر شما نگفتید که پیامبر(ص) در همه طوافها حجرالاسود را استلام می‌کرد؟! پاسخ دادم: بله! سفیان گفت: اما دیدم که شما از حجرالاسود گذشتید و استلام نکردید! گفتم: مردم به پیامبر(ص) احترامی می‌گذاشتند که به من نمی‌گذارند. هنگامی که پیامبر(ص) به حجرالاسود می‌رسید، مردم کناره می‌گرفتند تا حضرتشان استلام کند(اما برای من کناره نمی‌گیرند)، و من ازدحام (بیش از اندازه) را خوش ندارم».[1]
به هر حال؛ آنچه در ایام ازدحام بیشتر اهمیت دارد، اصل زیارت امام حسین(ع) هست، که آثار و ثواب‌های زیادی برای آن در نظر گرفته شده است،[2] مخصوصاً اگر این زیارت با پای پیاده باشد، از آن جهت که «بهترین اعمال، سخت‌ترین آنها است».
پی‌نوشت‌ها:
[1]. کلینى، محمد بن یعقوب، کافی، ج 4، ص 404، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[2]. نک: ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، ص 132 – 135، نجف اشرف، دار المرتضویة، چاپ اول، 1356ش.
منبع: اسلام کوئست
