پرسش :

آیا خداوند را می توان دید؟ چگونه؟

پاسخ :
اگر منظور از دیدن، دیدن ظاهری و با چشم باشد خیر، خدا را نمی شود دید، هم به حکم عقل و هم به بیان شرع.
اما به حکم عقل؛ عملیات دیدن و رؤیت از طریق مواجهه ی شیء خارجی با چشم و ارتعاشات نوری ارسال و انعکاس امواج نوری صورت می پذیرد؛ یعنی اولاً: باید جسم خارجی ای باشد؛ ثانیاً: مواجهه و هم جهتی جسم خارجی با چشم. فلذا چشم ما اشیای پشت سر را نمی بیند، در حالی که خداوند نه جسم است و نه دارای ویژگی ها و خصوصیات جسم (همانند مواجهه). لذا هرگز با چشم سر دیده نخواهد شد.
اما به حکم شرع: قرآن و روایات صریحاً دیدن خدا را غیر ممکن می دانند.
الف- قرآن: 1. قال: «لن ترانی»، ای موسی هرگز نمی توانی مرا ببینی.[1]
2. «لاتدرکه الأبصار»، چشم ها او را نمی بیند.[2]
ب- روایات: «وامتنع علی عین البصیر»؛ یعنی خداوند هرگز برابر چشم بینندگان ظاهر نمی گردد.[3]
«لم ترک العیون»، چشم ها تو را ندیده اند.[4]
«لاتدرکه العیون بمشاهدة العیان»، دیده ها هرگز او را آشکار نمی بینند.[5]
ولی اگر منظور از دیدن، دیدن باطنی و علم و معرفت و شهود اسما و صفات حق تعالی باشد، البته به مقدار ظرفیت و استعداد و توان انسان ها، قابل دیدن باطنی است. چنان که امیرالمؤمنین (ع) می فرمایند: «لکن تدرکه القلوب»، قلوب و دل ها او را درک می کنند.[6] و در حدیث دیگر است که حضرت امیر (ع) به ذعلب فرمود: و ای بر تو چشم ها او را نمی بینند، لکن دل ها او را می بینند.[7]
پی نوشتها:
[1]. اعراف، 143.
[2]. انعام، 103.
[3]. نهج البلاغه، خ 49.
[4]. نهج البلاغه، خ 109.
[5]. نهج البلاغه، خ 179.
[6]. نهج البلاغه، خ 179
[7]. میزان الحکمة، ج6، ص190، ح 12095.

منبع: http://farsi.islamquest.net