آئین دوست یابی
امام علی علیه السلام فرمودند:
اَعجَزَ النّاسِ مَن عَجَزَ عَنِ اِکتِسابِ الاِخوانِ وَ اَعجَزُ مِنهُ مَن ضَیِّعُ مَن ظَفِرَ بِه مِنهُم.
ناتوان ترین مردم کسی است که در دوست یابی ناتوان است و از او ناتوان تر کسی است که دوستی را که به دست آورد و بعد او را ضایع کند و نتواند او را نگه دارد.
نهج البلاغه، حکمت 11
شرح حدیث:
امام علیه السلام به دو نقطه ضعف در آئین دوست یابی اشاره فرمود یکی ضعف در پیدا کردن دوست و دیگری ضعف در حفظ دوستی واز دست دادن دوست. هر دو از آن حالت انسان سرچشمه می گیرد که از طرح رفاقت و صمیمیت با مردم ناتوانیم حالا یا به علت بداخلاقی هایمان و یا به خاطر خودخواهی و از خود راضی بودنمان. پیداست مردم از آدم بداخلاق و بد زبان فراری هستند کسی حاضر نیست با آنها هم صحبت شود مسافرت برود و رفت و آمد داشته باشد و همین طور با آدم های متکبر و از خود راضی.
همان بزرگوار فرمود:
من لا صَدِیقَ لَه و لا ذُخرَ لَهُ (1)
کسی که دوستی ندارد اندوخته ای ندارد و نیز فرمود:
الصَّدیقُ اَقرَبُ الاَقارِب (2)
دوست نزدیکترین خویشاوند است.
گاهی خویشاوندان در گرفتاری ها و مشکلات زندگی انسان را فراموش میکنند ولی یک دوست خوب بهترین پشتوانه و مددکار ما میشود.
برای دوست یابی بهترین روش را قرآن و عرت برای ما بیان فرموده اند که اگر به آموزه های آنها عمل کنیم بدون دوست نمی مانیم.
اِنَّ الَّذینَ آمَنوا و عَمِلوا الصّالِحاتِ سَیَجعَلُ لَهُمُ الرَّحمانُ وُدّاً (3)
آنان که ایمان آورده و کارهای پسندیده می کنند به زودی خدای رحمان آنها را محبوب دل ها خواهد کرد. پس عامل محبوب شدن و برقراری دوستی ایمان و عمل صالح است. چنان که مولایمان علی علیه السلام تواضع و فروتنی را عامل حکومت بر دلها می شمرد.
مَن لانَت عَریکَتُهُ وَ جَبَت مَحَبَّتُهُ مَن کانَ عُودُهُ کَثُفَت اَغصانُهُ (4)
هر که نرم خو و فروتن باشد محبتش بر دلها لازم آید و هر که چوبش نرم باشد شاخه هایش انبوه شود کنایه از اینکه هر که ملایم و خوشرفتار باشد دوستانش زیاد شوند.
برای آن که دوستی ها پایدار بماند و دوستان چندین ساله را از دست ندهیم لازم است به نکات ذیل توجه کنیم:
1-احترام متقابل یادمان نرود و مواظب باشیم که حرمت شکنی نکنیم.
2-دوست خود را خجالت زده ننماییم.
3-شوخی های آزاردهنده نسبت به دوست شکننده دوستی است
4-دعوا و کینه به دل گرفتن
5-گوش دادن به حرف سخن چین و کسی که پشت سر دوست ما غیبت می کند.
6-حسادت به آنچه را دوست دارد.
اینها عوامل گسستن پیوند دوستی هاست.
پی نوشت:
1- غرر الحکم 1669 و 674
2- غرر الحکم 1669 و 674
3- مریم-96
4- غرر الحکم-8125
منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت،1390.
همان بزرگوار فرمود:
من لا صَدِیقَ لَه و لا ذُخرَ لَهُ (1)
کسی که دوستی ندارد اندوخته ای ندارد و نیز فرمود:
الصَّدیقُ اَقرَبُ الاَقارِب (2)
دوست نزدیکترین خویشاوند است.
گاهی خویشاوندان در گرفتاری ها و مشکلات زندگی انسان را فراموش میکنند ولی یک دوست خوب بهترین پشتوانه و مددکار ما میشود.
برای دوست یابی بهترین روش را قرآن و عرت برای ما بیان فرموده اند که اگر به آموزه های آنها عمل کنیم بدون دوست نمی مانیم.
اِنَّ الَّذینَ آمَنوا و عَمِلوا الصّالِحاتِ سَیَجعَلُ لَهُمُ الرَّحمانُ وُدّاً (3)
آنان که ایمان آورده و کارهای پسندیده می کنند به زودی خدای رحمان آنها را محبوب دل ها خواهد کرد. پس عامل محبوب شدن و برقراری دوستی ایمان و عمل صالح است. چنان که مولایمان علی علیه السلام تواضع و فروتنی را عامل حکومت بر دلها می شمرد.
مَن لانَت عَریکَتُهُ وَ جَبَت مَحَبَّتُهُ مَن کانَ عُودُهُ کَثُفَت اَغصانُهُ (4)
هر که نرم خو و فروتن باشد محبتش بر دلها لازم آید و هر که چوبش نرم باشد شاخه هایش انبوه شود کنایه از اینکه هر که ملایم و خوشرفتار باشد دوستانش زیاد شوند.
برای آن که دوستی ها پایدار بماند و دوستان چندین ساله را از دست ندهیم لازم است به نکات ذیل توجه کنیم:
1-احترام متقابل یادمان نرود و مواظب باشیم که حرمت شکنی نکنیم.
2-دوست خود را خجالت زده ننماییم.
3-شوخی های آزاردهنده نسبت به دوست شکننده دوستی است
4-دعوا و کینه به دل گرفتن
5-گوش دادن به حرف سخن چین و کسی که پشت سر دوست ما غیبت می کند.
6-حسادت به آنچه را دوست دارد.
اینها عوامل گسستن پیوند دوستی هاست.
پی نوشت:
1- غرر الحکم 1669 و 674
2- غرر الحکم 1669 و 674
3- مریم-96
4- غرر الحکم-8125
منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت،1390.