مرتبه یقین امام علی علیه السلام

امام علی علیه‌ السلام فرمودند:

مَا شَکَکْتُ فِی الْحَقِّ مُذْ أُرِیتُهُ.

از آن زمان که حق را به من نشان دادند درباره آن گرفتار شک و تردید نشدم.

نهج البلاغه: حکمت 175

مولایمان امیرالمومنین علیه السلام در مرتبه ای از یقین قرار داشت که از بعضی انبیای الهی سبقت گرفته بود. مثلا ابراهیم علیه السلام با اینکه قهرمان توحید و یکتاپرستی است اما وقتی به مسأله معاد جسمانی می رسد عرض می کند که:

رَبِّ أَرِنِی کَیْفَ تُحْیِی الْمَوْتَی قَالَ أَوَلَمْ تُؤْمِنْ قَالَ بَلَی وَلَکِنْ لِیَطْمَئِنَّ قَلْبِی؛
پروردگارا به من نشان ده که چگونه مردگان را زنده می کنی. فرمود آیا ایمان نیاورده ای؟ گفت: چرا ولیکن برای اطمینان قلبم می خواهم.(1)

امام علی علیه السلام می فرمایند:
لَو کُشِفَ الغِطامَا ازدَدتُ یَقیناً؛
اگر همه حجاب ها و پرده ها کنار رود چیزی بر یقین من افزوده نمی شود.(2)

بر ماست که هر عملی را که انجام می دهیم براساس یقین و اعتقاد راسخ باشد و با پیروی از مولایمان شک و تردید را در آن دخالت ندهیم.

امام صادق علیه السلام فرمودند:
اِنَّ العَمَلَ الدّائِمَ القَلیلَ عَلَی الیَقینَ اَفضَلُ عِندَ اللهِ مِنَ العَمَلِ الکثَیرِ عَلی غَیرِ یَقینٍ؛
عمل پیوسته و اندک که با یقین همراه باشد نزد خداوند برتر از عمل بسیار است که با یقین توام نباشد.(3)

شرح ابن میثم
کسى که زمینه دریافت و درک حق را دارد، همچون على (علیه السلام) و استادى چون پیامبر خدا (صلّی الله علیه و آله) در آماده سازى و تربیت او، با مدّت طولانى همراهى وى با چنین استادى که امام (علیه السلام) داشت، محال است در امرى که برهان آن را به چشم مى بیند تردید کند و از حق محروم بماند.(4)

پی‌نوشت‌ها:
1- سوره بقره 260
2- بحارالانوار: ج 87، ص 304
3- کافی: ج 2، ص 57
4- ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5 ص 575 و 576

منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت،1390.