خواص آلوئه ورا

آلوئه ورا از خواص آنتی اکسیدانی و آنتی باکتریالی برخوردار است.
 

چکیده : آلوئه ورا گیاهی ضخیم با ساقه‌های کوتاه است که قادر به ذخیره‌ی آب در برگ هایش می‌باشد .آلوئه ورا حاوی ترکیبات بافت زنده است که می‌تواند به بهبودی سلامتی کمک شایانی نماید.

تعداد کلمات 2026 / تخمین زمان مطالعه 10 دقیقه

 این دارو در طب سنتی کشور هند برای درمان یبوست، عفونت‌ها و بیماری‌های پوستی استفاده می‌شود. در طب چینی، اغلب برای درمان بیماری‌های قارچی پیشنهاد می‌شود و در دنیای غرب به طور گسترده‌ای از این گیاه در صنایع آرایشی، دارویی و مواد غذایی استفاده می‌شود. در حقیقت، عصاره آلوئه ورا یکی از بزرگترین صنایع گیاهی در جهان است.
آلوئه ورا (آلوورا) یا صبر زرد گیاهی است علفی و چند ساله با برگ‌های ضخیم، گوشتی و درازاست. حاشیه برگ‌های آن کمی پیچ و خم‌دار و دارای تیغ است. گل‌های آن به صورت خوشه‌ای زیبا در انتهای محور ساقه گل دار و به رنگ سبز مایل به زرد قرار دارند.
آلوورا با برگ‌های ضخیم، مستقیم،سبز و فربه خود به خوبی قابل تشخیص است و طول آن عموما به ۳۰ تا ۵۰ سانت می‌رسد.
هر برگ از آلوورا حاوی بافت‌های لزجی است که آب را در خود ذخیره می‌کند و همین امر موجب ضخامت برگ‌هاست. این بافت‌های لزج و پرآب نوعی ژل است که ما آن را به فرآورده‌های آن منسوب می‌دانیم.
در واقع این ژل بیشترین ترکیبات بافت زنده شامل ویتامین‌ها، مواد معدنی، اسیدهای آمینه و آنتی‌اکسیدان‌ها را در خود جای می‌دهد.

از آلوورا دو ماده تولید می‌شود که در پزشکی کاربرد زیادی دارند: یکی ژل که از سلول‌های مرکزی برگ آن بدست می‌آید و دیگری لاتکس است که از سلول‌های زیرین برگ آلوئه ورا بدست می‌آید. 
اکثر مردم از ژل آلوئه ورا جهت بهبود شرایط پوست مانند سوختگی، سوختگی حاصل از آفتاب، سرمازدگی، پسوریازیس و زخم‌های سرد و بسیاری موارد دیگر استفاده می‌کنند. این درحالی است که ژل آلوئه ورا برای درمان استئوآرتریت، بیماری‌های روده، تب و خارش و التهاب نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین از این ژل به عنوان یک درمان طبیعی برای اختلالاتی مانند آسم، زخم معده، دیابت و عوارض جانبی حاصل از تابش اشعه خورشید نیز استفاده می‌شود. لاتکس آلوئه ورا برای درمان افسردگی، یبوست، آسم و دیابت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آلوئه ورا به علت داشتن خواص ضد میکروبی در درمان بسیاری از زخم‌ها و جراحت‌ها و سوختگی‌ها - اگزما – تاول – گزیدگی زنبور و نیش حشرات - بریدگی – کوفتگی – آفتاب سوختگی و آکنه موثر است؛ بنابراین استفاده از این گیاه نه تنها در کرم‌های موضعی بلکه در کنترل بسیاری از بیماری‌ها و اختلالات پوستی سودمند می‌باشد.

برگ‌های آلوئه ورا نیزه‌ای شکل و گوشتی با لبه‌های دانه دار و به رنگ سبز خاکستری هستند. داخل برگ‌ها ژل سفید رنگ شفافی قرار دارد و در بین لایه بیرونی و این ژل ماده زرد رنگی قرار دارد که این دو مواد ژل و ماده زرد رنگ خواص کاملا متفاوت دارند. شیره (ماده زرد رنگ) کمی سمی و مسهل هست مصرف این ماده زرد رنگ (شیره) می‌تواند یبوست را درمان و حتی سبب اسهال شدید گردد.

باید گفت در کمال شگفتی ۹۶ درصد ساختمان ژل آلوئه ورا از آب تشکیل شده است. مابقى شامل چربى هاى ضرورى آمینواسیدها، ویتامین ها، املاح، آنزیم وگلیکوپروتئین است!
۴ درصد باقی مانده اما حاوی مواد فراوانی است که ۷۵ نوع آن شناخته شده اند.ترکیباتی که در ژل آلوئه یافت شده اند از پلی ساکاریدها هستند که قادر به کاهش و ترمیم التهاب هستند.این ترکیب همچنین دارای ویژگی آنتی باکتریال و ضدمیکروب است. کلسیم و آلوئین نیز در آلوئه ورا موجود هستند، آلوئین ملینی بسیار قوی است.
این گیاه حداقل داراى ۳ اسید چرب با خاصیت ضدالتهابى است که براى معده ، روده کوچک و روده بزرگ مفید است.

ترکیبات مهم دیگر آلوئه شامل قند‌ها از جمله: گلوکز، مانوز و سلولز، آنزیم‌ها از جمله: اکسیداز، آمیلاز و کاتالاز، هچنین ویتامین‌هایی نظیر: B۱، B۲، B۶، C.، E. و اسیدفولیک و مواد معدنی مانند: کلسیم، سدیم، منیزیم، روی، مس و کروم می‌باشند. صبر زرد موادی نظیر آلوئین فامودین، آنتراکینون، ایزوباربالوئین و مقدار آن در حدود ۱۲ ٪ می‌باشد. 

آلوئه ورا حاوی مقادیر زیادی از ویتامین‌ها و مواد معدنی حیاتی است که برای حفظ سلامت و تقویت عملکرد همه سیستم‌های بدن مفید است.

در این بخش به تعدادی از خواص این گیاه شگفت انگیز اشاره شده است:

• آلوئه ورا حاوی ویتامین‌های نظیر A.، E. و C. به همراه ویتامین B۱۲، اسید فولیک و کولین است.

• این ماده شامل هشت آنزیم از جمله آلیائیز، آلکالن فسفاتاز، آمیلاز، برادیکیناز، کربوکسی پپتیداز، کاتالاز، سلولاز، لیپاز و پراکسیداز می‌باشد. 

• مواد معدنی موجود در آلوئه ورا شامل کلسیم، مس، سلنیوم، کروم، منگنز، منیزیم، پتاسیم، سدیم و روی می‌باشد.

• این ماده غذایی شامل ۱۲ آنتراکوئین است که به عنوان ملین‌ها شناخته می‌شوند. در میان آن‌ها آلوئین و امودین هستند که به عنوان ضد درد، ضد باکتری و ضد ویروسی عمل می‌کنند.

• چهار اسید چرب از جمله کلسترول، کمپسترل، بتا سیستستولول و لوپئول – که تمام نتایج ضد التهابی را فراهم می‌کنند در آلوئه ورا موجود است.

• هورمون‌ها به نام اکسین و gibberellins در این ماده غذایی وجود دارد، این مواد به بهبود زخم‌ها و خواص ضد التهابی کمک می‌کنند.

• آلوئه ورا قند‌هایی مانند مونوساکارید (گلوکز و فروکتوز) و پلی ساکارد‌ها را فراهم می‌کند.

۱ – تسکین دهنده ناراحتی‌های پوستی
بیماری‌های پوستی از جمله، پسوریازیس، درماتیت، زخم‌های جراحی و سوختگی

۲ – درمان سوختگی
در درمان سوختگی اثر معجزه آسایی دارد و درد ناشی از سوختگی را کاهش می‌دهد همچنین ناحیه سوختگی درجه ۲ و ۳ مانند آفتاب زدگی و یا سوختگی ناشی از اشعه را ترمیم می‌کند شایان ذکر است که گیاه آلوئه ورا پوست‌هایی که در اثر تابش آفتاب سوختگی پیدا کرده اند را ترمیم می‌کند. خاصیت ترمیمی ژل این گیاه به صورتی است که به دلیل داشتن آب فراوان و روغن موجود در خود از خشک شدن پوست جلوگیری می‌کند، در نتیجه ترمیم ناحیه سوختگی را حاصل می‌سازد. 

۳ - درمان تبخال (زخم سرد)
روزی چند بار می‌توانید ژل آلوئه ورا را بر روی تبخال بمالید. پس از انجام این عمل احساس بهتری خواهید داشت و تبخال شما زودتر درمان می‌شود. خوردن آلوئه ورا مانعی ندارد پس دیگر نیازی نیست که نگران خورده شدن آن هنگام استعمال آن بر روی لب هایتان باشید. خاصیت ضد التهابی و ضد ویروسی آلوئه ورا سبب تسریع بخشیدن به روند بهبود زخم‌ها می‌شود.
اسید‌های آمینه، ویتامین‌های B۱، B۲، B۶ و ویتامین C. موجود در آلوئه ورا در درمان تبخال‌ها موثر می‌باشند.

۴ – مرطوب کننده مو و پوست سر
آلوئه ورا به عنوان درمانگری طبیعی برای خارش سر و پوست سر به شمار می‌رود. این گیاه حاوی مواد مغذی، ویتامین‌ها و مواد معدنی است که همگی باعث تقویت مو‌های سر می‌شوند. آلوئه ورا به دلیل خواص ضد باکتری و ضد قارچی که دارد به روند کاهش شوره‌های سر کمک می‌کند. آنزیم‌های موجود در ژل آلوئه ورا برای رویش مجدد مو‌ها بسیار مفید است.
همچنین ژل این گیاه از خارش‌های ناشی از خشکی پوست سر جلوگیری می‌کند. اضافه کردن ژل آلوئه ورا به شامپو‌ها راهی مناسب برای از بین بردن باکتری‌ها و کاهش ناراحتی‌های پوست سر است.

۵ – درمان یبوست
شیره آلوئه ورا برای بار‌ها به عنوان یک ملین مورد آزمایش قرار گرفته است. آنتراکینون‌های موجود در شیره آن می‌تواند از یبوست جلوگیری کند. این ماده با افزایش آب روده و ترشح مخاط، سبب افزایش حرکات روده‌ای می‌شود. 

۶ – تقویت دستگاه گوارش
به دلیل وجود ترکیبات ضد التهابی و ضد یبوست، آلوئه ورا به گوارش و هضم غذا کمک می‌کند. مصرف آن به هضم غذا، تنظیم اسید، تقویت باکتری‌های مفید و تنظیم حرکات روده‌ای کمک می‌کند.

۷ – تقویت دستگاه ایمنی
آنزیم‌های موجود در آلوئه ورا موجب شکسته شدن پروتئین‌ها می‌شود و در نهایت آن‌ها را به اسید‌های آمینه تبدیل می‌کند و در اختیار سلول‌ها قرار می‌دهد. 
عنصر روی یکی از عناصر حیاتی برای عملکرد مناسب دستگاه ایمنی می‌باشد. مصرف آلوئه ورا می‌تواند کمبود روی را در بدن جبران کند و سبب تقویت دستگاه ایمنی شود. عنصر روی به بهبود بیماری‌ها، نابودی باکتری‌ها کمک می‌کند. روی بخشی از ساختمان گیرنده‌های هورمونی و پروتئینی را تشکیل می‌دهد که در سلامتی، تنظیم حالات روحی و عملکرد دستگاه ایمنی نقش دارند.

۸ – خواص آنتی اکسیدانی و کاهش التهابات
همانطور که می‌دانید ، التهابات دلیل اصلی بروز بسیاری از بیماری‌ها است. آلوئه ورا با داشتن ویتامین‌ها C، A و E و مواد معدنی مختلف به کاهش التهاب و مبارزه با آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد کمک می‌کند. 
ویتامین A. در حفظ سلامت بینایی، دستگاه عصبی و پوست موثر است و این تنها به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی آن می‌باشد که به مبارزه با التهابات می‌پردازد. ویتامین C. بدن را در مقابل بیماری‌های قلبی و عروقی، اختلالات سلامتی قبل از تولد، بیماری‌های چشم و چین و چروک‌ها محافظت می‌کند. ویتامین E. با خواص آنتی اکسیدانی آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد و روند پیری را کاهش می‌دهد. 

خواص آنتی اکسیدانی آلوئه ورا در کاهش مضرات دود سیگار و پرتو UV موثر است. علاوه بر تمامی موارد گفته شده، به محافظت از پوست در مقابل سرطان و التهابات ناشی از آفتاب سوختگی کمک می‌کند. آلوئه ورا یک داروی طبیعی برای درمان آکنه و اگزما محسوب می‌شود.
 
۹ – درمان دیابت
برخی شواهد نشان می‌دهند که آلوئه ورا می‌تواند هایپرگلیسمی مزمن و مشکلات ناشی از چربی بالا را که در بیماران مبتلا به دیابت کاهش دهد. این اختلالات در بیماران دیابتی رایج بوده و یکی از موارد اصلی بروز مشکلات قلبی هستند، بنابر این می‌توان گفت: یک داروی طبیعی برای درمان دیابت می‌باشد.

به طور کلی خواص دارویی "آلوئه‌ورا" که در ایران به آن "صبر زرد" می گویند شامل موارد زیر است:
1- درمان HIV
2- درمان BS
3- درمان Hemorroid
4- درمان Ms
5- درمان دیابت نوع 2
6- خاصیت آنتی تومری
7- خاصیت ضد اسیدانی
8- درمان عفونتهای میکروبی مجاری روده‌ای و معده‌ای
9- درمان سنگ کلیه
10-درمان زخمها و سوختگیها
11-درمان اسهال خونی
12-تصفیه خون
13-اثر ضد درد
14-درمان صرع
15-رفع سوء هاضمه
16-رفع ریزش مو
17-درمان اگزما
18-کنترل قند خون
19-بهترین مرطوب کننده
 

•    عوارض جانبی – آلوئه ورای موضعی ممکن است باعث التهاب شود. آلوئه ورای خوراکی که خواص ملین مانند دارد، می تواند باعث اسهال و گرفتگی شکم شود. همچنین تا یکماه قبل از آزمایش کولونوسکوپی نمی بایست از نوع خوراکی آلوئه ورا استفاده نمود.
•    خطرات – از آلوئه ورای موضعی برای زخم های عمیق و یا سوختگی های شدید استفاده ننمایید. افراد آلرژیک به سیر و پیاز شانس حساسیت به این گیاه نیز در آنها وجود دارد. مقدایر زیاد آلوئه ورای خوراکی می تواند خطرناک باشد. مصرف طولانی مدت آلوئه ورا می تواند خطر سرطان کولون را افزایش دهد. اگر دچار مشکلات روده ای، بیماری های قلبی، هموروئید، مشکلات کلیه، دیبات و عدم تعادل الکترولیت از قرص های خوراکی آلوئه ورا استفاده ننمایید. زنان باردار یا شیرده نباید این ماده را مصرف کنند زیرا ممکن است سبب انقباض های رحمی گردیده و باعث سقط جنین شود. مصرف مسهل آلوئه برای درمان بیماری های معده ای-روده ای، انسداد روده ای، آپاندیسیت یا دردمعده مبهم تجویز می شود. این ماده ممکن است سبب تشدید اولسرها، بواسیر، دیورتیکولوز، التهاب دیورتیکول، کولیت یا سندرم روده تحریک پذیر(IBS) گردد. این ماده ممکن است سبب تغییر رنگ ادرار به رنگ قرمز بی ضرر گردد. کودکان زیر ۱۲ سال نباید گیاه آلوئه مصرف کنند. مصرف طولانی و مزمن شیره آلوئه می تواند سبب کمبود پتاسیم گردد که می تواند با پاره ای معالجات قلبی تداخل کند. احتمال کمبود پتاسیم در بدن در صورتی که شیره آلوئه را با ادرارآورهای (مدرهای) تیازید، شیرین بیان یا کوتیکواستروئید مصرف کنید، بیشتر است. آلوئه ورا اگر به اندازه مصرف شود، خطری ندارد ولی مقدار زیاد آن باعث اسهال خونی می شود. – ضمناٌ زنان شیرده نباید از آن استفاه کنند زیرا صبر زرد از طریق شیر وارد بدن طفل می شود و ایجاد اسهال می کند. این گیاه برای زنان حامله خوب نیست زیرا ممکن است باعث سقط جنین شود.
•    تداخلات – اگر بطور منظم هر داروی خاصی را استفاده می نمایید، قبل از مصرف مکمل های آلوئه ورا با پزشکتان مشورت نمایید. ممکن است این مکمل ها با دارو ها و مکمل های مصرفی شما در تداخل باشند.

دوز توصیه شده آلوئه ورا
دوز توصیه شده آلوئه ورا بر اساس تحقیقات انجام شده، در زیر بیان شده است. در صورت مشاهده عوارض جانبی پس از مصرف، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.


منبع : برگرفته از سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه