اعتماد به نفس در کودکان و پدیده ­ای به نام تلویزیون

 آموزش کنترل کردن تماشای تلویزیون به کودکان، موجب افزایش اعتماد به نفس آن­ها می­ شود.
 

چکیده: استفادۀ مناسب از تلویزیون هنری است که به بچه‌ها کمک می‌کند، بیشترین چیزها را از آن یاد بگیرند. استفاده کاملا آزادانه یا در مقابل محرومیت مطلق از آن، برای کودکان صحیح نیست. در این مقاله تمرین­هایی مطرح شده است که به بچه‌ها کمک می‌کند تا با احاطه به محیط و کنترل آن _ تلویزیون _ اعتماد به نفس خود را بالا ببرند.

تعداد کلمات 1083 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

دربارۀ تلویزیون فکر کنید. کودک ابتدا یاد می‌گیرد که آن را روشن کند. در مرحلۀ بعدی می‌داند چه برنامه‌هایی را تماشا کند. وقتی بچه‌ها خودشان تلویزیون را خاموش می‌کنند، این کار برایشان در حکم امتحان اعتماد به نفس است. مسئله‌ای که در اکثر خانواده‌ها مطرح می‌شود این است که بچه‌ها باید کمتر تلویزیون تماشا کنند. امروزه بچه‌ها تماشاگران اصلی تلویزیون هستند و به صورت روزمره برای یادگیری و سرگرمی پای تلویزیون می‌نشینند.
استفادۀ مناسب از تلویزیون هنری است که به بچه‌ها کمک می‌کند، بیشترین چیزها را از آن یاد بگیرند، بدون اینکه مانند بعضی نوجوانان شش ساعت در روز پای تلویزیون بنشینند و یا مانند بعضی والدین که آن را ـ از ترس معتاد شدن بچه‌هایشان به تلویزیون ـ در خانه ممنوع می‌کنند.
کمتر خانه‌ای وجود دارد که در آن «تلویزیون مطلقاً ممنوع» باشد؛ اما اگر مواردی هم باشد، به این علت است که والدین در این باره به خودشان اطمینان ندارند و می‌ترسند اگر تلویزیون را روشن کنند، نتوانند آن را خاموش کنند. نه درست است که تلویزیون را آزادانه در اختیار کودکان قرار دهیم و نه آنکه آنها را به کلی از تماشای تلویزیون محروم کنیم.
یکی از بهترین کارهایی که می‌توان انجام داد، این است که مدت زمان تماشای تلویزیون را کم کنیم. در اینجا تمرینهایی مطرح شده است که به بچه‌ها کمک می‌کند تا با احاطه به محیط و کنترل آن، اعتماد به نفس خود را بالا ببرند.
 

  خواندن
  تجزیه و تحلیل اطلاعات
  ایجاد مهارتهای گفتگو
در این فعالیت، تمام اعضای خانواده مشارکت می‌کنند تا برنامه‌های تلویزیون را انتخاب کنند. برای این کار، نیاز به یک ذهن متفکر، یک جدول زمانی برنامه‌های تلویزیون و یک ماژیک دارید.
به صورت خانوادگی تصمیم بگیرید که هر یک از شما چند ساعت تلویزیون تماشا کنید. جدول زمانی برنامه‌های تلویزیون را همراه با فرزندتان با صدای بلند بخوانید. از افراد بپرسید که هر کس چه برنامه‌ای را می‌خواهد تماشا کند. دربارۀ برنامه‌هایی که دوست دارید، نظرات دیگران را نیز بپرسید. دور برنامه‌هایی که انتخاب کرده‌اید، خط بکشید. بچه‌ها نیاز دارند نظر شما را بدانند. این کار به آنها کمک می‌کند مهارتهای نگرش منتقدانۀ خود را افزایش دهند.
با یکدیگر یک برنامۀ زمانی تلویزیون تهیه کنید. اگر بچه‌هایتان در حال حاضر روزی چهار ساعت تلویزیون تماشا می‌کنند، هفتۀ اول آن را به هفته‌ای سه ساعت کاهش دهید و هفتۀ دوم به دو ساعت در روز و به همین ترتیب ادامه دهید. بچه‌ها می‌توانند دربارۀ زمان‌بندی تماشای تلویزیون برای خود تصمیم بگیرند. هر خانواده‌ای برای خود برنامۀ خاصی دارد.
در اینجا نمونه‌ای از برنامۀ یک خانواده را آورده‌ایم. والدین حداکثر زمان تماشای روزانۀ تلویزیون را تعیین می‌کنند: یک تا دو ساعت در روز (برنامه‌های خاص آموزشی که والدین فرزندانشان را به تماشای آنها تشویق می‌کنند، می‌تواند مستثنا باشد). بچه‌ها هر برنامه‌ای را که منطبق با آن مدت زمان باشد، تا ساعت هشت شب انتخاب می‌کنند.
اگر این برنامۀ زمانی تمام هدف مورد نظر ما را تأمین نکند، دست کم بخشی از آن را به دست می‌آوریم. بدین ترتیب متوجه می‌شویم خانواده‌مان چه مدتی را جلوی تلویزیون سپری می‌کند. همین که از این میزان (که معمولاً بیش از حد تصور ماست) آگاه شویم، قدری از عادات تماشای تلویزیون خود را تغییر می‌دهیم.
 

  نوشتن
  به خاطر آوردن جزئیات
این فعالیت، در واقع باعث می‌شود کودکان در جریان برنامۀ تماشای تلویزیون اعضای خانواده قرار گیرند. برای این کار به یک تلویزیون، برنامۀ زمانی تلویزیون، مداد، کاغذ و خط‌کش نیاز دارید. ابتدا با یکدیگر برنامۀ زمان‌بندی تلویزیون را بخوانید. به تنهایی یا با همدیگر برنامه‌هایی را برای تماشا کردن انتخاب کنید. بعد جدول ساده‌ای مانند نمونۀ زیر بکشید و چند کپی از آن تهیه کنید.

 
هر شخصی، تاریخ و زمان برنامۀ انتخابی‌اش را که تماشا کرده، در جدول می‌نویسد. بچه‌هایی که هنوز نوشتن نمی‌دانند، می‌توانند انتخابهای خود را به شما دیکته کنند. این برنامه را در جای مخصوصی نزدیک تلویزیون بچسبانید. نزدیک آن یک مداد ـ که به نخی وصل شده است ـ قرار دهید. پس از آنکه برنامه‌ای را تماشا کردید، قسمت «چه کسی تماشا کرد؟» را پر کنید. بدین ترتیب به راحتی در جریان قرار می‌گیرید که چه برنامه‌هایی انتخاب شده و چه برنامه‌هایی را افراد تماشا کرده‌اند.
همراه با فرزندتان جایزه‌ای برای پیگیری منظم این برنامه، دست کم به مدت سه روز تعیین کنید. این جایزه می‌تواند یک پیک‌نیک خانوادگی، یا شرکت در برنامه‌های مختلف ورزشی باشد.
 

  نوشتن
  نظرات مورد بحث
  ایجاد یک برنامه
این فعالیت به خانواده‌ها کمک می‌کند که همچنان تماشای تلویزیون را کنترل کنند. برای این کار نیاز به یک برنامۀ زمان‌بندی تلویزیون و چند ماژیک دارید.
دربارۀ علائق و سرگرمیهای همۀ اعضای خانواده صحبت کنید. اسکیت کردن، جمع‌آوری تمبر، آشپزی. اول هفته برنامۀ زمان‌بندی تلویزیون را برای هر برنامه‌ای که ممکن است با این موضوعات مرتبط باشد، چک کنید. با یکدیگر دور برنامه‌هایی که افراد خانواده می‌خواهند تماشا کنند با یک ماژیک رنگی خط بکشید.
اگر شخصی پس از تماشای یک برنامۀ تلویزیونی، به موضوع جدیدی علاقه‌مند شد، سعی کنید اطلاعات بیشتری دربارۀ آن موضوع پیدا کنید. مثلاً اگر برنامه در مورد رایانه است، در روزنامه‌ها یا مجلات دنبال مطالبی دربارۀ رایانه بگردید. تلویزیون الزاماً دیوی نیست که از آن بترسیم یا از آن اجتناب کنیم. در چنین فعالیتهایی تلویزیون همان‌طور که باید، فقط به عنوان یک منبع به کار می‌رود.

تهیه و تنظیم: خانم حدیثه اسفندیار
منبع: دروتی، ریچ؛ (1393)، کلیدهای پرورش مهارت­های اساسی زندگی در کودکان و نوجوانان، مترجم اکرم قیطاسی، انتشارات صابرین