مراقبت در بوسیدن فرزندان توسط نامحرمان، در پیشرفت تربیت جنسی وی تاثیر به سزایی خواهد داشت.
چکیده : پدر و مادر در بحث تربیت جنسی کودک، در خط مقدّم قرار دارند. در بخش اول این مقاله به دو مورد از مهمترین راه های پیشگیری از بلوغ زودرس کودکان اشاره کردیم. در ادامه به سومین راه اشاره می کنیم. همچنین به مهمترین روشهای پیشگیری از انحراف جنسی در کودکان می پردازیم. با ما همراه باشید.
تعداد کلمات 1589 / تخمین زمان مطالعه 8 دقیقه
تعداد کلمات 1589 / تخمین زمان مطالعه 8 دقیقه
راههای پیشگیری از بلوغ زودرس چیست؟
3. مراقبت در بوسه کردن از فرزندان: اصل سوم در تربیت جنسی، بوسیدن و نوازش فرزند است؛ اهمیت بوسیدن فرزند به قدری است که رسول اکرم صلی الله علیه و آله میفرماید: فرزندان خود را زیاد ببوسید؛ زیرا با هر بوسهای برای شما مقام و مرتبهای در بهشت فراهم میشود که فاصلۀ میان هر مقامی پانصد سال است.[1] در این گونه روایات، امر بوسیدن فرزند خردسال توسط والدین مورد تأکید است؛ زیرا موجب نشاط روحی شده و خلأ عاطفی را جبران میکند. این در حالی است که باید توجه کرد تا قبل از هفت سالگی حتی میتوان پسر را در آغوش گرفت؛ زیرا هنوز غریزۀ جنسی آغاز نشده است. اما از بوسیدن دختر توسط جنس مخالف و نامحرم و پسر، توسط زنان دیگر در احادیث مختلفی نهی شده که عمل کردن به آنها در پیشرفت تربیت جنسی اثر بهسزایی خواهد داشت.
امام صادق علیه السّلام فرمود: دختر شش ساله را پسر بچه نبوسد و زنها از بوسیدن پسر بچّه که سنش از هفت سال تجاوز کرده خودداری کنند.[2] در حدیثی دیگر از امام رضا علیه السّلام آمده است: وقتی دختر، شش ساله شد مرد نامحرم حق ندارد او را ببوسد و همچنین نمیتواند او را در آغوش بگیرد.[3] در این باره حکایتی از زندگی آن حضرت آوردهاند که: حضرت امام رضا علیه السّلام در مجلسی بودند، دختری را به مجلس آوردند. مردم میبوسیدند و در دامن خود مینشاندند و چون نوبت به حضرت رسید، پرسید که چند سال دارد؟ گفتند: پنج سال. حضرت او را نبوسید و به دامن ننشانید.[4] این عملکرد امام و روایات بیان شده در این باره چنان قاطعیت و جدیّتی دارد که حساسیت این مسئله را دو چندان میکند.
علاوه بر اصول بیان شده، در مورد اجرای بهترین شیوهها در تربیت جنسی، نکتههایی قابل بررسی است که توجه به آنها، هر چند که امر ناچیزی به نظر برسد، اما میتواند تأثیر خوبی داشته باشد؛ از آنجایی که پدر و مادر در بحث تربیت جنسی، در خط مقدّم قرار دارند، با در نظر گرفتن مسائل ذیل، صبر، مقاومت و موقعیتشناسی میتوانند به موفقیت دست پیدا کنند؛
در ادامه به این نکات که از مهمترین روشهای پیشگیری از انحراف جنسی در کودکان است اشاره میشود:[5]
4. پاک ساختن لقمه از حرام و شبهه: با پرداختن خمس، زکات و دوری از ربا، رشوه، کمفروشی، گرانفروشی و... به کار بردن نام خدا در هنگام انعقاد نطفه و پناه بردن از شرّ شیطان به پروردگار، تا شیطان در آن شریک نشود. امام صادق علیه السّلام برای جلوگیری از شریک شدن شیطان در نطفۀ انسان فرمودهاند: هرگاه ارادۀ جماع داشتی بگو: بسم الله و پناه ببرید به خدا از شرّ شیطان.[6] ایجاد محیطی آرام با پخش به موقع قرآن و اذان در فضای خانه، نمایش فیلمهایی مربوط به امور دینی و اخلاقی و بیان آثار حیا و عفتورزی در قالب فیلم، شعر و داستان.
5. آموزش و قرائت سورۀ نور: امام صادق علیه السّلام در این باره میفرمایند: با تلاوت سوره نور، اموال خود را از تلف و دامان خود را از ننگ بیعفتی حفظ کنید و زنانتان را در پرتو دستورهایش از انحرافات مصون نگه دارید که هر کس قرائت این سوره را در هر شبانهروز ادامه دهد، هیچ یک از خانواده او هرگز تا پایان عمر گرفتار عمل منافی عفت نخواهد شد.[7]
6. رفتن به سفرهای زیارتی و آشناسازی کودک با محیطهای معنوی.
7. تفریح سالم با خانوادههای سالم و عدم رفت و آمد با اشخاص بیمبالات.
8. استفاده نکردن از ابزاری مثل ماهواره یا قفل کردن شبکههای ناسالم آن. علاوه بر این از وجود سیدیهای مبتذل در خانه مطمئن شوید و فیلمها و کارتونهای کودک را کنترل کنید؛ زیرا گاه او به خاطر دیدن آنها، با روابط عاشقانه، فرار از خانه و گرایش به پوشش مخالف و... آشنا میشود.[8] از عکسهای نیمه برهنه برای تزیین خانه استفاده نکنید و به جای گوش دادن به آهنگهای مبتذل، از موسیقیهای سنتی و مداحیها در مناسبتهای ولادت یا شهادت ائمه اطهار علیهم السّلام بهره بگیرید.
9. بازی نکردن با آلت جنسی فرزند کوچکتر در حضور فرزند بزرگتر.
10. دستمالی کردن سینۀ دختر یا ران و کپل هر دو جنس، چه به شوخی و چه جدّی.
11. دوری از حرفهای سکسی حتی به اشاره.
12. پدر در مقابل دختر هفتسالهاش و مادر در برابر پسرانش نباید عریان یا نیمه عریان حاضر شود یا لباسهای بدننما و تنگ بپوشد، زیرا فرزندان، تحریک شده و غریزۀ جنسی آنها قبل از بلوغ بیدار میشود که با استمناء یا همجنسبازی خود را ارضا خواهند کرد. هدایت کودک به دستشویی قبل از خواب، عادت دادن او برای خوابیدن به پشت و پهلو و جلوگیری از بیدار ماندن و تنها و بیکار ماندنش در اتاق بسته از دیگر راههای پیشگیری از انحراف جنسی است، همچنین وقتی به اندازه کافی خوابیده و به این پهلو و آن پهلو میغلتد، او را از رختخواب جدا کنید. البته اگر متوجه شدید هنگام خستگی، استحمام و بیحوصلگی، یا به جهت کنجکاوی با آلت تناسلی خود بازی میکند، باید دانست که این گونه رفتارها تا حدود هشت سالگی جنبۀ شناختی دارد نه حسی و اخلاقی.
استفاده نکردن از ابزاری مثل ماهواره یا قفل کردن شبکههای ناسالم آن . علاوه بر این از وجود سیدیهای مبتذل در خانه مطمئن شوید و فیلمها و کارتونهای کودک را کنترل کنید؛ زیرا گاه او به خاطر دیدن آنها ، با روابط عاشقانه ، فرار از خانه و گرایش به پوشش مخالف و... آشنا میشود.
لذا در صورت مواجهه با این پدیده، با بیانی آرام در موقعیتهای عاطفی به او بگویید که کار درستی انجام نداده و سعی نمایید نظرش را به موضوع دیگری جلب کنید و علتی را که باعث این عادت شده از بین ببرید؛ مثل لباس تنگ، حساسیت پوستی، بیکاری و... همچنین میتوانید با نرمی به او بگویید: «مثل این که دربارۀ بدن خود کنجکاو شدهای، این نشانۀ مرد بودن توست ، اگر کنجکاویت تمام شده دیگر به بدن خود دست نزن». این نهی کردن از آن جهت است که استمرار این عمل با احساس لذت همراه خواهد بود و ممکن است در آینده به خودارضایی و انحراف جنسی دچار شود؛ اگر فایده نداشت در مرحلۀ پایانی، تذکر شما همراه با تهدید باشد؛ اما در نظر داشته باشید، برخورد خشن و توبیخ شدید کودک در این باره موجب میگردد، فرزندتان حساس شده، در نتیجه این عمل را تکرار کند.[9] بنابراین اگر باز اصرار داشت با یک متخصص کودک در میان بگذارید.
13. برخورد مناسب در هنگام مشاهدۀ دکتربازیِ اطفال با یکدیگر: همانطور که بیان شد کودک میل به کاوش بدن دارد و یاد میگیرد که در مورد دستگاه تناسلی خویش نیز، چنین عملی را در پیش گیرد؛ با این رفتار، به مرور احساس لذت از تماس ملایم حاصل شده و کودک علاقۀ فرایندهای به دستگاه تناسلی دیگران، والدین، کودکان و حتی حیوانات پیدا میکند؛ لذا وقتی همبازی پیدا کرد، کنجکاوی در مورد خود و دیگران، محرّکی برای عورتنمایی یا تفتیش ناحیۀ تناسلی میگردد. کودک در سن چهار سالگی فقط بچۀ کنجکاوی است که دوست دارد دربارۀ تفاوتهای جسمی بین پسرها و دخترها بداند؛ این در حالی است که در سن پنج سالگی برای پی بردن به شکل اندامهای جنسی مخالف یا مقایسۀ خود با همجنسان، دکتربازی میکند.
والدین نباید در این مورد، واکنشِ افراطی نشان دهند؛ بلکه با خونسردی سعی کنند بازی را به سوی فعالیت مناسبتری سوق دهد و خیلی عادی به آنها بگویند: «بهتر است لباسهای خود را بپوشید، مگر نمیدونید بدن هر کس برای خودش خصوصیه». وقتی به آنها کمک کردید لباسها را پوشیدند بگویید: «کنجکاوی کردن دربارۀ بدن یکدیگر کافیه. ما اجازه نداریم به اندامهای خصوصی هم، دست بزنیم» و دیگر ادامه ندهید. بعدها وقتی با فرزند خود تنها شدید، بهتر است دربارۀ تفاوت دختر و پسر با هم صحبت کرده و تأکید نمایید که بعضی اعضای بدن عمومیاند و اشکالی ندارد دیگران آن را ببینند، برخی دیگر خصوصیاند و دیگران نباید ببینند. برای پیشگیری از چنین اتفاقی، مهم است که هنگام حضور مهمان، دَر اتاق را باز نگه دارید، هر چند وقت یکبار به آنها سر بزنید و برایشان محدودیت قائل شوید؛ مثلاً «حالا وقت آن رسیده که یه بازی دیگه انجام بدید؛ بازی اتل متل چطوره؟» البته، وقتی بچهها مشغول بازی قایمباشک یا کولی سواریاند بیشتر حواستان به آنها باشد.
14. پاسخ مناسب و به جا در برابر سؤالهای جنسی کودک: اگر فرزندتان نزد شما آمد و دربارۀ تفاوت آلت دختر و پسر از شما سؤال کرد، به حرفهایش نخندید یا افکارش را بیاهمیت جلوه ندهید؛ زیرا اینها بخشی از نگرانیهای او محسوب میشوند، در عوض برایش شرح دهید که دخترها و پسرها از نظر جسمی با یکدیگر تفاوت دارند.[10]
منابع:
1. آقا میری؛ فاطمه سادات (1395)، عطیه الهی، انتشارات بوستان کتاب، قم، چاپ اول.
امام صادق علیه السّلام فرمود: دختر شش ساله را پسر بچه نبوسد و زنها از بوسیدن پسر بچّه که سنش از هفت سال تجاوز کرده خودداری کنند.[2] در حدیثی دیگر از امام رضا علیه السّلام آمده است: وقتی دختر، شش ساله شد مرد نامحرم حق ندارد او را ببوسد و همچنین نمیتواند او را در آغوش بگیرد.[3] در این باره حکایتی از زندگی آن حضرت آوردهاند که: حضرت امام رضا علیه السّلام در مجلسی بودند، دختری را به مجلس آوردند. مردم میبوسیدند و در دامن خود مینشاندند و چون نوبت به حضرت رسید، پرسید که چند سال دارد؟ گفتند: پنج سال. حضرت او را نبوسید و به دامن ننشانید.[4] این عملکرد امام و روایات بیان شده در این باره چنان قاطعیت و جدیّتی دارد که حساسیت این مسئله را دو چندان میکند.
علاوه بر اصول بیان شده، در مورد اجرای بهترین شیوهها در تربیت جنسی، نکتههایی قابل بررسی است که توجه به آنها، هر چند که امر ناچیزی به نظر برسد، اما میتواند تأثیر خوبی داشته باشد؛ از آنجایی که پدر و مادر در بحث تربیت جنسی، در خط مقدّم قرار دارند، با در نظر گرفتن مسائل ذیل، صبر، مقاومت و موقعیتشناسی میتوانند به موفقیت دست پیدا کنند؛
در ادامه به این نکات که از مهمترین روشهای پیشگیری از انحراف جنسی در کودکان است اشاره میشود:[5]
4. پاک ساختن لقمه از حرام و شبهه: با پرداختن خمس، زکات و دوری از ربا، رشوه، کمفروشی، گرانفروشی و... به کار بردن نام خدا در هنگام انعقاد نطفه و پناه بردن از شرّ شیطان به پروردگار، تا شیطان در آن شریک نشود. امام صادق علیه السّلام برای جلوگیری از شریک شدن شیطان در نطفۀ انسان فرمودهاند: هرگاه ارادۀ جماع داشتی بگو: بسم الله و پناه ببرید به خدا از شرّ شیطان.[6] ایجاد محیطی آرام با پخش به موقع قرآن و اذان در فضای خانه، نمایش فیلمهایی مربوط به امور دینی و اخلاقی و بیان آثار حیا و عفتورزی در قالب فیلم، شعر و داستان.
5. آموزش و قرائت سورۀ نور: امام صادق علیه السّلام در این باره میفرمایند: با تلاوت سوره نور، اموال خود را از تلف و دامان خود را از ننگ بیعفتی حفظ کنید و زنانتان را در پرتو دستورهایش از انحرافات مصون نگه دارید که هر کس قرائت این سوره را در هر شبانهروز ادامه دهد، هیچ یک از خانواده او هرگز تا پایان عمر گرفتار عمل منافی عفت نخواهد شد.[7]
6. رفتن به سفرهای زیارتی و آشناسازی کودک با محیطهای معنوی.
7. تفریح سالم با خانوادههای سالم و عدم رفت و آمد با اشخاص بیمبالات.
8. استفاده نکردن از ابزاری مثل ماهواره یا قفل کردن شبکههای ناسالم آن. علاوه بر این از وجود سیدیهای مبتذل در خانه مطمئن شوید و فیلمها و کارتونهای کودک را کنترل کنید؛ زیرا گاه او به خاطر دیدن آنها، با روابط عاشقانه، فرار از خانه و گرایش به پوشش مخالف و... آشنا میشود.[8] از عکسهای نیمه برهنه برای تزیین خانه استفاده نکنید و به جای گوش دادن به آهنگهای مبتذل، از موسیقیهای سنتی و مداحیها در مناسبتهای ولادت یا شهادت ائمه اطهار علیهم السّلام بهره بگیرید.
9. بازی نکردن با آلت جنسی فرزند کوچکتر در حضور فرزند بزرگتر.
10. دستمالی کردن سینۀ دختر یا ران و کپل هر دو جنس، چه به شوخی و چه جدّی.
11. دوری از حرفهای سکسی حتی به اشاره.
12. پدر در مقابل دختر هفتسالهاش و مادر در برابر پسرانش نباید عریان یا نیمه عریان حاضر شود یا لباسهای بدننما و تنگ بپوشد، زیرا فرزندان، تحریک شده و غریزۀ جنسی آنها قبل از بلوغ بیدار میشود که با استمناء یا همجنسبازی خود را ارضا خواهند کرد. هدایت کودک به دستشویی قبل از خواب، عادت دادن او برای خوابیدن به پشت و پهلو و جلوگیری از بیدار ماندن و تنها و بیکار ماندنش در اتاق بسته از دیگر راههای پیشگیری از انحراف جنسی است، همچنین وقتی به اندازه کافی خوابیده و به این پهلو و آن پهلو میغلتد، او را از رختخواب جدا کنید. البته اگر متوجه شدید هنگام خستگی، استحمام و بیحوصلگی، یا به جهت کنجکاوی با آلت تناسلی خود بازی میکند، باید دانست که این گونه رفتارها تا حدود هشت سالگی جنبۀ شناختی دارد نه حسی و اخلاقی.
استفاده نکردن از ابزاری مثل ماهواره یا قفل کردن شبکههای ناسالم آن . علاوه بر این از وجود سیدیهای مبتذل در خانه مطمئن شوید و فیلمها و کارتونهای کودک را کنترل کنید؛ زیرا گاه او به خاطر دیدن آنها ، با روابط عاشقانه ، فرار از خانه و گرایش به پوشش مخالف و... آشنا میشود.
لذا در صورت مواجهه با این پدیده، با بیانی آرام در موقعیتهای عاطفی به او بگویید که کار درستی انجام نداده و سعی نمایید نظرش را به موضوع دیگری جلب کنید و علتی را که باعث این عادت شده از بین ببرید؛ مثل لباس تنگ، حساسیت پوستی، بیکاری و... همچنین میتوانید با نرمی به او بگویید: «مثل این که دربارۀ بدن خود کنجکاو شدهای، این نشانۀ مرد بودن توست ، اگر کنجکاویت تمام شده دیگر به بدن خود دست نزن». این نهی کردن از آن جهت است که استمرار این عمل با احساس لذت همراه خواهد بود و ممکن است در آینده به خودارضایی و انحراف جنسی دچار شود؛ اگر فایده نداشت در مرحلۀ پایانی، تذکر شما همراه با تهدید باشد؛ اما در نظر داشته باشید، برخورد خشن و توبیخ شدید کودک در این باره موجب میگردد، فرزندتان حساس شده، در نتیجه این عمل را تکرار کند.[9] بنابراین اگر باز اصرار داشت با یک متخصص کودک در میان بگذارید.
13. برخورد مناسب در هنگام مشاهدۀ دکتربازیِ اطفال با یکدیگر: همانطور که بیان شد کودک میل به کاوش بدن دارد و یاد میگیرد که در مورد دستگاه تناسلی خویش نیز، چنین عملی را در پیش گیرد؛ با این رفتار، به مرور احساس لذت از تماس ملایم حاصل شده و کودک علاقۀ فرایندهای به دستگاه تناسلی دیگران، والدین، کودکان و حتی حیوانات پیدا میکند؛ لذا وقتی همبازی پیدا کرد، کنجکاوی در مورد خود و دیگران، محرّکی برای عورتنمایی یا تفتیش ناحیۀ تناسلی میگردد. کودک در سن چهار سالگی فقط بچۀ کنجکاوی است که دوست دارد دربارۀ تفاوتهای جسمی بین پسرها و دخترها بداند؛ این در حالی است که در سن پنج سالگی برای پی بردن به شکل اندامهای جنسی مخالف یا مقایسۀ خود با همجنسان، دکتربازی میکند.
والدین نباید در این مورد، واکنشِ افراطی نشان دهند؛ بلکه با خونسردی سعی کنند بازی را به سوی فعالیت مناسبتری سوق دهد و خیلی عادی به آنها بگویند: «بهتر است لباسهای خود را بپوشید، مگر نمیدونید بدن هر کس برای خودش خصوصیه». وقتی به آنها کمک کردید لباسها را پوشیدند بگویید: «کنجکاوی کردن دربارۀ بدن یکدیگر کافیه. ما اجازه نداریم به اندامهای خصوصی هم، دست بزنیم» و دیگر ادامه ندهید. بعدها وقتی با فرزند خود تنها شدید، بهتر است دربارۀ تفاوت دختر و پسر با هم صحبت کرده و تأکید نمایید که بعضی اعضای بدن عمومیاند و اشکالی ندارد دیگران آن را ببینند، برخی دیگر خصوصیاند و دیگران نباید ببینند. برای پیشگیری از چنین اتفاقی، مهم است که هنگام حضور مهمان، دَر اتاق را باز نگه دارید، هر چند وقت یکبار به آنها سر بزنید و برایشان محدودیت قائل شوید؛ مثلاً «حالا وقت آن رسیده که یه بازی دیگه انجام بدید؛ بازی اتل متل چطوره؟» البته، وقتی بچهها مشغول بازی قایمباشک یا کولی سواریاند بیشتر حواستان به آنها باشد.
14. پاسخ مناسب و به جا در برابر سؤالهای جنسی کودک: اگر فرزندتان نزد شما آمد و دربارۀ تفاوت آلت دختر و پسر از شما سؤال کرد، به حرفهایش نخندید یا افکارش را بیاهمیت جلوه ندهید؛ زیرا اینها بخشی از نگرانیهای او محسوب میشوند، در عوض برایش شرح دهید که دخترها و پسرها از نظر جسمی با یکدیگر تفاوت دارند.[10]
منابع:
1. آقا میری؛ فاطمه سادات (1395)، عطیه الهی، انتشارات بوستان کتاب، قم، چاپ اول.
بیشتر بخوانید:
راههای پیشگیری از بلوغ زودرس چیست؟ (بخش اول)
چه عواملی موجب بلوغ زودرس کودکان می شود؟ (بخش اول)
چه عواملی موجب بلوغ زودرس کودکان می شود؟ (بخش دوم)
علل بلوغ زودرس در کودکان
دلایل بلوغ زودرس دختران
عوامل بلوغ زودرس
کدام کودکان در معرض بلوغ زودرس اند؟
پی نوشت :
[1] . أَکثِرُوا مِنْ قُبْلَةِ أَوْلَادِکُمْ فَإِنَ لَکُمْ بِکُلِّ قُبْلَةٍ دَرَجَةً فِی الْجَنَّةِ مَسِیرَةَ خَمْسِمِائَةِ عَامٍ (وسائل الشیعه، ج 21، ص 485).
[2] . إِذَا بَلَغَتِ الْجَارِیَةُ سِتّ سِنِینَ فَلَا یُقَبِّلُهَا الْغُلَامُ وَ الْغُلَامُ لَا یُقَبِّلُ الْمَرْأَةَ إِذَا جَازَ سَبْعَ سنین (الوافی، ج 22، ص 849).
[3] . إذَا أَتَتْ عَلَی الْجَارِیَةِ سِتُ سِنِینَ لَمْ یَجُزْ أَنْ یُقَبِّلَهَا رَجُلٌ لَیْسَتْ هِیَ بِمَحْرَمٍ لَهُ وَ لا یَضُمَّهَا إِلَیْهِ (وسائل الشیعه، ج 20، ص 231).
[4] . محمدباقر مجلسی، حلیة المتقین، ص 120.
[5] . مهدی رفیعی موحد، سخنی با پدر و مادران دربارۀ تربیت جنسی فرزندان، ص 59 ـ 74.
[6] . مجلسی، همان، ص 99 ـ 100.
[7] . حَصِّنُوا أَمْوَالَکُمْ وَ فُرُوجَکُمْ بِتِلَاوَةِ سُورَةِ النُّورِ وَ حَصِّنُوا بِهَا نِسَاءَکُمْ فَإِنَّ مَنْ أَدْمَنَ قِرَاءَتَهَا فِی کُلِّ یَوْمٍ أَوْ فِی لَیْلَةٍ لَمْ یَزْنِ أَحَدٌ مِنْ أَهْلِ بَیْتِهِ أَبَداً حَتَّی یَمُوت (بحارالأنوار، ج 89، ص 286).
[8] . مریم طاهری، راز انحراف، ص 32 ـ 33.
[9] . حسین دهنوی، نسیم مهر (1)، ص 143 ـ 144.
[10] . مری لاواس، کلیدهای رفتار با کودک چهارساله، ترجمۀ مینا اخباری، ص 59 ـ 60.