نگرش همسران به ازدواج

چکیده: نگاه به ازدواج، اهداف و فواید آن در بهتر شدن روابط همسران تاثیر به سزایی دارد. از همین روی مشاوران خانواده، در هنگام تعارض همسران، به بررسی و یادآوری این اهداف می پردازد. باما همراه باشید تا با نوع نگرش همسران به ازدواج آشنا شوید. 

تعداد کلمات 1000 / زمان تقریبی مطالعه 5 دقیقه

 بسیاری از زوج ها برداشت و تصور روشنی از پیمان ازدواج ندارند؛ این امر سازگاری با شرایط جدید را دشوار می کند. در مشاوره با زوج ها تلاش می کنیم که با توجه به متون اسلامی، برداشت های آنان را اصلاح کنیم. بدین ترتیب، لازم است چند ارزش مهم ازدواج را که در دهه های اخیر رو به ضعف گراییده است، در زوج ها تقویت کنیم.

در نگاه اسلامی، ازدواج بنای محبوب و عزیزی نزد خداوند است (مجلسی، ۱۹۸۳، ص ۱۰۰ و ۲۲۲). تقدس و معنویت ازدواج در همه فرهنگ ها و ادیان امری پذیرفته شده است. می توان گفت ادیان چنین نگاهی را پدید آورده اند (میشل، ۱۳۷۷، ص ۹۴). بیشتر ادیان مراسم ازدواج را در اماکن مقدس خود برگزار می کنند (سیف، ۱۳۶۸، ص ۸۶). در گام نخست برای پذیرش این نگرش با زوجین گفتگو می شود. سپس با تکالیفی مانند یادآوری هفتگی این آموزه به تشویق درون سازی آن توسط زوجین پرداخته و از آنان خواسته می شود که با سخن و رفتار، معنویت ازدواج و رابطه زن و شوهری را در خویش بروز دهند. در آموزه های اسلامی، مقدس شمردن ازدواج با سفارش به همراه کردن نخستین مراحل ازدواج (همسرگزینی) تا مراحل (عقد و حتی رفتار جنسی) با یاد خدا و عبادت آسان می شود. در چنین روندی، زوجین همه رفتارهای خود را معنوی می شمارند و احساس رضایتشان از زندگی زناشویی بیشتر می شود.

زناشویی از استوارترین عهد و پیمان ها بین دو انسان یعنی زن و مرد است. زنان هنگام عقد ازدواج، پیمان محکمی از مردان می گیرند (نساء، ۲۱). تعهد زناشویی یکی از موضوعات مهم در روابط زوج ها است. برای تقویت تعهد از آموزه قرآنی درباره استحکام پیوند ازدواج می توان بهره برد. تلقین استحکام این پیوند به زوجین می تواند دیدگاه آنان را تغییر و رفتارهای آنان را در جهت بهبود روابط سوق دهد. استفاده از این آموزه قرآنی برای تقویت تعهد در ازدواج همسو با نتایج پژوهش رضایی (۱۳۹۱) است که نشان می دهد آموزش زوج درمانی اسلام محور، تعهد زناشویی زوجین را افزایش داده است. پژوهش های دیگر نیز این نتایج را تأیید می کند (صیدی و همکاران، ۱۳۹۳، ص۴۷). کاخلین و جانسون  (۱۹۹۹) بین تعهد زناشویی و اعتقادات مذهبی، همبستگی بالایی گزارش کردند. در این پژوهش روشن شد که دینداری و اعتقادات مذهبی همبستگی بالایی با تعهد اخلاقی زوجین دارد. به نظر می رسد که اعتقادات مذهبی و گرایش به معنویت از راه ارزش گذاری بر حفظ نهاد خانواده و فراهم سازی حمایت های معنوی، موجب تقویت تعهد اخلاقی زوجین در ازدواج می شود.
افزون بر آن، مرد و زن با این عهد و پیمان دیگر مانند قبل، از آزادی رابطه ها برخوردار نیستند. لازم است تعهدهای خود به زندگی زناشویی را پیوسته مرور کنند و پایبندی خود را به آن بسنجند. یکی از اصول مهم خانواده سالم، وفاداری و پایبندی به تعهدات ازدواج است. از مشکلات برخی زوج ها، به ویژه شوهران این است که پس از ازدواج نیز می خواهند آزاد باشند و از این رو، گاهی به تعهدات زناشویی اهمیت نمی دهند. در جلسه درمان در مورد محدودیت های ازدواج گفتگو می شود. برخی محدودیت ها ناشی از ناسازگاری شخصیتی زن یا مرد با همسر است؛ البته برخی از محدودیت ها لازمه ازدواج است. در این موارد یادآور می شویم که تعهدات ازدواج و محدودیت های آن نقش مهمی در رشد و پیشرفت انسان ها دارد، زیرا انسان های ازدواج نکرده، مسیر سالم و بهنجار انسانی را نمی پیمایند. شهید مطهری با استناد به مشاهدات خود از برخی افراد که در زندگی اصلا ازدواج نکرده بودند، نوعی نقص و ناپختگی در آنان را گزارش می دهد (مطهری، ۱۳۷۲، ص ۲۶۶).
بی تعهدی به ازدواج با مشکلات زناشویی ارتباط محکمی دارد. تعهد نسبت به همسر و نهاد ازدواج برای موفقیت یک ازدواج مهم است (لمبرت و دولاهیت، ۲۰۰۸). در زمینه یابی تلفنی از ۲۳۰۰ نفر از ساکنان اکلاهاما که طلاق گرفته بودند، پرسیده شد که چه عاملی موجب طلاق آنها شده است؟ از ده عامل معرفی شده ۸۵ درصد آنها نداشتن تعهد و ۵۸ درصد خیانت یا روابط فرازناشویی را که رابطه نزدیکی با نداشتن تعهد دارد، دلیل اصلی برای طلاق خود دانسته اند (استنلی، ۲۰۰۲). پژوهش رضایی و همکاران (۱۳۹۱)، تأثیر آموزش زوج درمانی اسلام محور بر تعهد زناشویی زوجین را نشان می دهد.

از مشکلات زوجین، به ویژه جوانان عدم شناخت اهداف ازدواج و ماهیت این پیوند است. در درمان لازم است درباره این اهداف با آنان گفتگو شود. براساس آموزه های اسلامی تأمین مناسب نیازهای جنسی زن و شوهر و انجام رفتار جنسی سالم و خوشایند در محدوده روابط زوجین از اهداف اساسی و مهم ازدواج است (مؤمنون، ۶). هدف بحران، تامین نیازهای عاطفی روانی است. نیل همسران به عشق و دلبستگی زوجین و رابطه قوی (تعبیر انفسکم و مودت در آیه ۲۳ روم) حمایت روانی و اتکا بر یکدیگر (رحمت در آیه ۲۳ روم) و آرامش روانی (التسکنوا» در آیه ۲۳ روم و الیسکن الیها، در آیه ۱۸۹ اعراف) هدف مهم ازدواج است. تأمین نیازهای اقتصادی و مادی یکدیگر و تلاش در حمایت مالی از هم نکته مهمی در رابطه زناشویی است. هدف مهم دیگر ازدواج از نظر اسلام، اهتمام و انگیزه برای تولید و پرورش نسل سالم است (کلینی، ۱۴۰۷، ج۱۰، ص۵۹۵). همچنین، اهتمام به رشد شخصیت و کمال معنوی و اخلاقی همدیگر از اهداف مهم زوجین است (طبرسی، ۱۴۰۷، ص۱۹۷). اهتمام به دینداری، تقوا و خداترسی، پایبندی به دستورات الهی، حرکت در جهت رضای خدا تا این اندازه که اصل ازدواج برای رضای خدا باشد، به زندگی زناشویی معنا می دهد. مرور این امور در جلسات لازم است.

آشنایی با وظایف و حقوق همسران از دیدگاه اسلام و ساختار مناسب خانواده در سرپرستی و مدیریت، تصمیم گیری ها و حل تعارض ها، مرزها و محدوده ارتباطی زوجین درون خانواده و با افراد دیگر از مسائل شناختی و نگرشی مهم است که لازم است در جلسات (زوج درمانی در بحث ساخت خانواده) به آن پرداخته شود.