شیوه صحیح خوابیدن و نقش آن در سلامتی

حالت های خوابیدن به سه نوع اصلی تقسیم می شوند : دمر خوابیدن ، به پشت خوابیدن ، به پهلو خوابیدن.
 

چکیده: در بین همه‌ی مردم افرادی هستند که به گردن درد و کمر درد یا گرفتگی عضلات ناشی از طرز خواب نا صحیح دارند دچار اند و در اکثر موارد از منشأ آن بی خبرند و راه حل آن را در حالت خواب خود نمی دانند. اما با آشنایی با روش های صحیح خواب در کوتاه مدت می توان خیلی از این درد هارا درمان کرد و سلامت ستون فقرات و گردن و کمر خود را بدست آورد .

تعداد کلمات 1268 / تخمین زمان مطالعه 6 دقیقه

خیلی از ماها زمانی که احساس خواب می کنیم توجه نمی‌کنیم که به چه شکل می خوابیم ، بلکه مهم تنها خوابیدن را می دانیم و به هر شکل و حالتی دراز کشیده و به خواب می رویم .
یا در بعضی از افراد به حسب عادت ، باید حتما به یک نوع از حالت خاص دراز کشیده تا خوابشان ببرد و اصلا برایشان مهم نیست که این نوع خوابیدن آیا صحیح است یا خیر ؟!
نوع خوابیدن هر فرد شاید در ابتدا فقط یک عادت باشد و مهم دیده نشود ، اما به مرور زمان همان عادت همیشگی تبدیل به یک مشکل بزرگ مانند کمر درد ،زانو درد ، یا گرفتگی عضلات و ... می‌شود . پس بهتر است در ابتدا با نوع صحیح خوابیدن آشنا شویم تا در آینده دچار این نوع درد ها نشویم ، یا اگر هم دچار آن شدیم با رعایت این اصول ، از وخیم تر شدن بیماری مان جلوگیری کنیم.
 

امروزه در بین مردم در همه سنین میتوان افرادی را دید که از درد زانو و کمر یا گردن شکایت دارند و اغلب منشأ اصلی آنرا نمی دانند که باید گفت در اکثر موارد منشأ آن به نوع خوابیدن افراد بر می گردد . 
شاید خوانده باشید که هر انسان به طور میانگین یک سوم عمر خود را در خواب سپری می کند ، که از اینجا می توان فهمید که این قسمت عمده زمان زندگی ما که در خواب وجود دارد می تواند در کل زندگی تاثیر بگذارد ، چرا که در حالت خواب ستون فقرات و نوع چینش استخوان بندی کل بدن در یک مدت طولانی و غیر هوشیاری شما به یک حالت خاص است که می تواند یکی از مهم ترین عوامل سلامتی یا بیماری شما باشد .
اکثر افراد بر حسب عادتی که دارند به یک حالت خاصی می خوابند که اصلا به صحیح یا نا صحیح بودن آن حالت توجه ندارند ، در حالی که نامناسب خوابیدن افراد باعث ایجاد استرس ، درد و گرفتگی عضلات ، تنگی نفس و ناراحتی در اعضای بدن و دیسک گردن می‌شود .
 

حالت های خوابیدن به سه نوع اصلی تقسیم می شوند : دمر خوابیدن ، به پشت خوابیدن ، به پهلو خوابیدن.
منظور از دمر خوابیدن همان دراز کشیدن رو به پایین است که در اینجا باید گفت بدترین نوع خواب است که در خر حالتی از این نوع خواب برای کل اعضای بدن مضر است و باعث وارد شدن فشار بسیار زیاد به قفسه سینه و زیاد شدن گودی کمر که در انتها دچار کمر درد می‌شود . در این حالت اگر دست های تان به سمت بالا باشد ، تمام عضلات بدن در طول خواب کشیده می شوند و هرگز وقتی برای استراحت پیدا نمی کنند و همین دلیل کسل بودن در زمان بیدار شدن است ، چرا که بدن در طول خواب بسیاری از انرژی خود را صرف استراحت کردن کرده است اما ممکن نشده است. 
 

اگر در صبح ها یا هر زمانی که از خواب بیدار شده و احساس خستگی بیش از حد می کنید و دلیل خاصی را برای آن پیدا نمی کنید می توانید از میوه ها و گیاهان زیر برای رفع خستگی خود استفاده کنید تا به روش صحیح خوابیدن عادت کنید:
موز ، شیر ، بادام ، انگور فرنگی ، جنسینگ ، شیرین بیان ، انبه ، توت فرنگی ، چای نعنا ، لبو ، بادام زمینی ، مریم گلی ، رز ماری ، جو دو سر ، دارچین .[1]
و امام علی (ع) در باره این نوع خوابیدن فرمود: 
«هرگز بر رو نخوابید و اگر کسی را دیدید که یر رو خوابیده است، او را بیدار کنید .» [2]

به پشت خوابیدن همان رو به بالا قرار دادن صورت است که صحیح ترین نوع خواب است که در هر شکلی از آن آسیب به بدن وارد نمی شود و هیچ فشاری به سینه و شکم وارد نمی شود .
اما اگر در همین نوع خواب دست ها را بالا ببرید به طوری که بازو ها در کنار سر قرار گرفته باشند و کتف کشیده شده باشد ، خود به بدن آسیب رسانده و باعث احساس درد و کوفتگی در نواحی گردن و کتف می شود.
خوابیدن به پهلو چپ یا راست نوع دیگر خوابیدن است که این نوع از خواب هم در صورت رعایت آداب آسیبی بر بدن وارد نمی کند. مهمترین نکته ای که باید در این نوع خوابیدن رعایت کرد ، ایجاد فاصله بین دو زانو است که به وسیله یک بالشت انجام می شود . و نکته بعدی نگه داشتن یک بالشت دیگر در بغل است که باعث می شود تمام وزن شما به یک سمت دیگر فشار نیاورد بلکه کمی از آن بر بالشت وارد شود و تنفس برای شما راحت تر انجام شود و باعث هم تراز شدن عضلات گردن و پشت شما با بالشت می شود که از پیچیدگی یا گرفتگی عضلات پشت جلوگیری می‌کند. 
از آنجایی که می توان به هر دو سمت بدن (چپ یا راست ) خوابید ، باید توجه داشت به سمت راست خوابیدن بهتر از چپ است. 
اگر در این حالت خواب زانو های خود را با سمت درون جمع کنید به مرور باعث کشیدگی و بدفرمی در ستون فقرات شده و عضلات پشت و گردن شما را تحت استرس و کشیدگی قرار می دهد .
 

امام علی (ع) برای روش درست خوابیدن فرمود:
روش های خوابیدن چهار قسم است :
۱-خوابیدن پیامبران ، که بر پشت می خوابیدند و منتظر وحی پروردگار بودند.
۲-خوابیدن مومن ، که بر سمت راست و رپ به قبله می خوابد .
۳- خوابیدن پادشاه و فرزندانش ، که بر سمت چپ می خوابند تا از غذا هایی که خوردند لذت ببرند .
۴- خوابیدن شیطان و پیروان آن ،که بر رو می خوابند. [3]

رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید: ای علی! خوابیدن چهارگونه است : خواب پیامبران بر پشت، خواب مؤمنان بر پهلوی راست ، خواب کافران و منافقان بر پهلوی چپ و خواب شیطان ها بر رویشان است.[4]
اگر تا به حال به طور نادرستی می خوابیدید از این پس خود را به حالت های درست عادت داده تا تفاوت شان را کاملا حس کنید و با این کار ساده سلامت ستون فقرات و گردن و کمر خود را تضمین کنید و انرژی بیشتری را برای شروع روز هایتان ذخیره کرده باشید . 

پاورقی :
[1] مصطفی خدادادی ، طب سنتی 1، قم ، نشر سپهر اندیشه، جلد یک، صفحه 31
[2] حلیة المتقین ، باب هشتم ،فصل چهارم
[3] محمد دشتی ، امام علی (ع) و مسائل بهداشتی ، قم ، نشر موسسه فرهنگی تحقیقاتی امیر المومنین (ع) ،جلد۱۴ ، صفحه ۱۰۵
[4] محمد حسین طباطبایی، سنن النبی (ص) ، تهران ، نشر اندیشه مولانا، جلد یک ، صفحه ۲۱۰

منابع:
مصطفی خدادادی ، طب سنتی 1، قم ، نشر سپهر اندیشه، جلد یک
محمد دشتی ، امام علی (ع) و مسائل بهداشتی ، قم ، نشر موسسه فرهنگی تحقیقاتی امیر المومنین (ع)
محمد حسین طباطبایی، سنن النبی (ص) ، تهران ، نشر اندیشه مولانا