آشنایی مراحل اجتماعی شدن کودکان (بخش دوم)

ارتباط و تعامل چهره به چهرهٔ زیادی با کودک تان داشته باشید،‌ به ویژه در ماه‌های اول.

چکیده : طبعا کودکان از همان طفولیت، توانایی برقراری و قابلیت‌های یک زندگی اجتماعی را ندارد. در این میان نقش پدر و مادر، ‌بسیار حیاتی است و کودک روابط اجتماعی خود را از پدر و مادر می‌آموزد. با ما همراه باشید.

تعداد کلمات 1059 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

ادامه نحوه شکل‌گیری مهارت‌های اجتماعی کودک

۲۴ تا ۳۶ ماهگی: بین سن دو تا سه سالگی، ‌کودک تان احتمالاً بسیار خودمحور خواهد بود. او علاقه‌ای ندارد که خود را جای دیگران بگذارد و فکر می‌کند دیگران هم همان احساسی را دارند که او دارد.
نگران نباشید، زیرا هرچه بزرگ‌تر می‌شود و در کنار کمک و راهنمایی شما، تقسیم کردن چیزها با دیگران و نوبتی بازی کردن را یاد می‌گیرد و حتی ممکن است یک یا دو دوست صمیمی پیدا کند.

نقش خانواده در اجتماعی شدن کودکان

یکی از دلایل این اهمیت، برعهده داشتن مسئولیت اجتماعی کردن کودکان در سال‌های حساس اولیه زندگی از جانب نماد خانواده است و از آن‌جا که روابط خانواده مبتنی بر تماس مستقیم و رو در رو است یکی از محوری‌ترین کارگزاران اجتماعی شدن است. عزت نفس اولیه که والدین در سنین پایین به کودک منتقل می‌کنند باعث می‌شود که آنان به توانمندی‌های خود واقف شوند و نقاط ضعف و قوت خود را پیدا کنند، لازمه خودشناسی فرصت دادن به کودک است با این کار خانواده می‌تواند در حل موانع به کودک کمک کند.
لازمه اجتماعی شدن اعتماد به نفس است. پدر و مادر در واقع می‌توانند حریم‌ها را مشخص کنند و با فرصت‌هایی که در چارچوب این حریم‌ها در اختیار کودک می‌گذارند به اجتماعی شدن کودک کمک کنند. از 3 سالگی به بعد کودکان به مهد کودک می‌روند و در گره همسالان خود قرار می‌گیرند در این شرایط و درگروه‌ها رفتارهایی مثل داخل صف رفتن، احترام گذاشتن به دیگران و رفتاری از این قبیل را یاد می‌گیرند.
همچنین پارک رفتن کودک و بازی در محیط پارک با همسالان به رشد اجتماعی شدن کمک شایانی می‌کند.

کمک به اجتماعی شدن کودک

برای پیشرفت کودک در روند اجتماعی شدن او راهکارهایی وجود دارد که والدین می‌توانند در مورد آنها مطالعهٔ بیشتری داشته باشند. برخی از این راهکارها شامل موارد زیر است:
با کودکتان ارتباط برقرار کنید: ارتباط و تعامل چهره به چهرهٔ زیادی با کودک تان داشته باشید،‌ به ویژه در ماه‌های اول. او عاشق توجه شماست و از شکلک درآوردن برای شما لذت خواهد برد.

دوستان و اقوام را دعوت کنید: کودکان، به ویژه کودکان نوپا عاشق مهمانان کوچک و مهمانان بزرگسال هستند، به ویژه زمانی که همگی به او توجه می‌کنند. اگر کودک تان دچار اضطراب جدایی شد، لازم نیست ناراحت یا خجالت‌زده شوید، زیرا این حالت کاملاً طبیعی است که معمولاً از هفت ماهگی کودکان شروع می‌شود.

از حضور کودکان دیگر کمک بگیرید: بودن کنار هم سن و سال‌ها برای کودک نوپای شما مفید خواهد بود، پس ترتیبی بچینید که بتواند به طور منظم با بچه‌های دیگر بازی کند، به ویژه با کودکانی خارج از خانواده. اطمینان حاصل کنید که اسباب‌بازی‌های زیادی برای همهٔ بچه‌ها وجود دارد، زیرا ممکن است نخواهند اسباب‌بازی‌هایشان را با هم شریک شوند.

برایش الگوسازی کنید: اگرچه خودمدار و خودخواه بودن برای یک کودک دو یا سه ساله کاملاً طبیعی است، اما شما می‌توانید از همین حالا برای او الگوسازی کنید و رفتار اجتماعی خوب را به او یاد بدهید. بگذارید کودک تان «لطفاً» گفتن شما و تشکر کردن تان از کسی که کاری را خوب انجام داده است بشنود. بگذارید ببیند که شما دسر خودتان را با کسی تقسیم می‌کنید یا مجله‌تان را برای خواندن به کسی می‌دهید.

کودک را عضو جایی کنید: کودک تان را عضو گروه‌های بازی کنید یا در کلاس‌هایی ثبت‌نام کنید که فرصت بودن با کودکان دیگر را داشته باشد. او به زودی یاد خواهد گرفت که چطور دوست پیدا کند و چطور دوستانش را نگه دارد.

راه‌حل برطرف کردن گریهٔ کودک در آغوش دیگران

اگر وقتی کودک تان را در آغوش یکی از اقوام می‌گذارید گریه می‌کند، بهتر است او را پس بگیرید و یک فرایند حساسیت‌زدایی آهسته را به شکل زیر امتحان کنید:

بگذارید کودک در آغوش تان راحت باشد و نزدیک فرد غریبه بمانید.
سپس از آن شخص بخواهید در همان حالی که شما کودک تان را در آغوش گرفته‌اید با او صحبت و بازی کند.
بعد کودک را به آغوش او بدهید و خودتان همان‌جا بمانید.
بعد از چند لحظه از اتاق بیرون بروید تا ببینید چه اتفاقی می‌افتد.
اگر کودک گریه و زاری کرد، مدتی بعد دوباره این کار امتحان کنید.
اگر گریه نکرد، چند بار از اتاق بیرون بروید و دوباره برگردید.

کودک تان بالاخره با اطمینان از اینکه حتی اگر در همان لحظه کنارش نباشید اما همیشه پس از مدت کوتاهی برمی‌گردید، بالاخره در آغوش فرد غریبه احساس امنیت خواهد کرد.

تأخیر در روند اجتماعی شدن کودک

اگر تا یک سالگی هرچه که تلاش می‌کنید باز هم کودک تان به تعامل و برقراری ارتباط با هر کسی غیر از شما و همسرتان بی‌علاقه به نظر می‌رسد و تلاش‌های شما برای اجتماعی کردن او بی‌فایده است یا حتی دوست ندارد که با شما تعامل کند، لازم است با پزشکش صحبت کنید.
همچنین در مورد کودکان نوپا نیز این را بدانید که کودک نوپا یا کوچک‌تر شما ممکن است گاهی نسبت به کودکان دیگر خصمانه رفتار کند، به ویژه بر سر اسباب‌بازی‌هایش و حتی وقتی بفهمد که می‌تواند با دندان‌هایش چه کارهایی کند، ممکن است همبازی‌هایش را گاز بگیرد. یادتان باشد اگرچه کودکان گاهی اوقات رفتار خصمانه‌ای نشان می‌دهند اما این غیرعادی است که همیشه پرخاشگر باشند. بنابراین اگر کودک شما بیش از حد پرخاشگر به نظر می‌رسد و نمی‌تواند بدون گاز گرفتن، زدن، هل دادن یا دیگر موارد مشکوک در کنار بچه‌های دیگر باشد، لازم است در مورد رفتارش با پزشک کودک تان صحبت کنید، زیرا رفتارهای این چنینی اغلب از ترس یا احساس ناامنی و نداشتن امنیت کودک ریشه می‌گیرد که لازم است هرچه زودتر برطرف شود.

مرحلهٔ بعد از اجتماعی شدن کودک

کودک همچنان که بزرگ‌تر می‌شود،‌ به سوی دیگران و به ویژه کودکان دیگر جذب می‌شود و از مصاحبت آنها لذت می‌برد. او دربارهٔ پاسخ‌دهی و واکنش به دیگران در موقعیت‌های اجتماعی مختلف چیزهای بیشتری یاد می‌گیرد و لذت بردن او از حضور همبازی‌هایش بیشتر می‌شود. او از تماشای دیگر کودکان و تعامل با آنها چیزهای فوق‌العاده زیادی می‌آموزد. وقتی نحوهٔ همدلی با دیگر کودکان را یاد می‌گیرد و می‌فهمد که همبازی داشتن چقدر لذت‌بخش است، دوستی‌های واقعی و ادامه‌دار ایجاد می‌کند.

منبع : سایت مادرشو

بیشتر بخوانید :
رفتارهای اجتماعی کودک از تولد تا 8 سالگی
تأثیر روابط اجتماعی و عاطفی در ابتدای رشد کودک
کودکان ناتوان در روابط اجتماعی را بشناسیم!!
مهارت های اجتماعی در کودکان
کودکان خجالتی و برقراری روابط اجتماعی