4 ویژگی خانواده خشن

انزوای اجتماعی یکی از آثار خانواه خشن است. 
 

قربانیان بهره کشی یا خشونت قطعا صدمات جسمانی می بینند که به توجه پزشکی نیاز دارند، اما آنها متحمل صدمات روان شناختی با دامنه گسترده ای از پاسخ ها نیز می شوند. برخی قربانیان سراسیمه و به طور مشهودی ناراحت هستند؛ دیگران گوشه گیر بوده و به نظر می رسد که کرخت هستند و به دور و بر خود توجهی ندارند. معمولا خشونت های خانوادگی به مدت چند ماه یا حتی چند سال برملا نمی شوند زیرا که قربانیان از افرادی که با آنها بدرفتاری کرده اند می ترسند. قربانیان غالبا خشم و رنجش خود را فرو می خورند و به کسی چیزی نمی گویند. این بخصوص در موارد بهره کشی جنسی کودکی صدق می کند.
 
کسانی که از بهره کشی جان سالم به در برده اند اغلب در حالت سکوت رنج می برند و احساس گناه و شرم می کنند. کودکان بخصوص تصور می کنند که مقصر بوده اند و کاری کرده اند سزاوار بهره کشی و بدرفتاری بوده است. آنها به احتمال بیشتری از مدرسه غیبت می کنند، کمتر احتمال دارد که به دانشگاه بروند، و در طول نوجوانی و بزرگسالی کماکان مشکلاتی دارند. آنها در بزرگسالی معمولا به خاطر اینکه سعی نکرده اند جلوی بهره کشی را بگیرند احساس گناه می کنند. افرادی که از بهره کشی جان سالم به در برده اند احساس حقارت و شرمساری می کنند، عزت نفس بسیار پایینی دارند، و خود را دوست داشتنی نمی دانند. افسردگی، رفتار خودکشی گرا، و مشکلات زناشویی و جنسی در بین این افراد شایع هستند (مؤسسه ملی سلامت، ۲۰۰۶).
 
قربانیان و بازماندگان بهره کشی ممکن است در ارتباط با دیگران مشکلاتی داشته باشند. آنها به سختی می توانند به دیگران، مخصوصا به صاحبان قدرت اعتماد کنند. واکنش های هیجانی آنها در روابط، آشفته، شدید، و غیرقابل پیش بینی هستند. روابط صمیمانه ممکن است موجب پاسخ های هیجانی شدید، نظیر وحشتزدگی، اضطراب، ترس و وحشت شوند. حتی زمانی که بازماندگان از بهره کشی تمایل داشته باشند با فرد دیگری صمیمی شوند، صمیمیت را به صورت تحمیلی و تهدیدکننده برداشت می کنند.

خشونت خانوادگی، کتک زدن همسر؛ غفلت و بهره کشی جسمی، عاطفی، یا جنسی از کودک؛ بهره کشی از سالمندان؛ و تجاوز زناشویی را شامل می شود. در بسیاری از موارد، اعضای خانواده، رفتار بهره کشی و خشونت آمیز خویشاوندانی را متحمل می شوند که هرگز این گونه رفتارها را از غریبه ها نمی پذیرند. در خانواده های خشن، خانه که معمولا محلی امن و جایگاه محبت و حفاظت است، به خطرناک ترین مکان برای قربانیان تبدیل می شود.
 
تحقیقات، برخی از ویژگی های مشترک خانواده های خشن را صرف نظر از نوع بهره کشی مشخص کرده اند: انزوای اجتماعی؛ سوء استفاده از قدرت و کنترل؛ سوء مصرف الکل و دارویی دیگر؛ و فرایند انتقال بین نسلی.

یکی از ویژگی های خانواده های خشن، انزوای اجتماعی است. اعضای این خانواده ها خود را از دیگران دور نگه می دارند و معمولا دیگران را به خانه خود دعوت نمی کنند یا به آنها نمی گویند  چه اتفاقی افتاده است. معمولا، بهره کش ها قربانیان را تهدید می کنند که اگر راز آنها را فاش کنند صدمه بیشتری وارد می آورند. آنها ممکن است به کودکان بگویند که اگر کسی بیرون از خانوار از بهره کشی آگاه شود، والد، خواهر یا برادر، یا حیوان دست آموز کشته خواهد شد. بنابراین کودکان از روی ترس ، راز دار می شوند که همین مانع از آن می شود که دیگران دست به مداخله بزنند.

عضو خانواده بهره کش تقریبا همیشه موضع قدرت و کنترل بر قربانی ( کودک، همسر، یا والد سالخورده) را در اختیار دارد. بهره کش علاوه بر قدرت جسمانی، کنترل مالی و اجتماعی را نیز اعمال می کند. بهره کش اغلب تنها عضو خانواده است که تصمیم گیری می کند، پول خرج می کند، یا وقت خود را بیرون از خانه با دیگران می گذراند. بهره کش اغلب با استفاده از تهدیدها و دستکاری هیجانی، قربانی را سرزنش و تحقیر می کند. در صورتی که بهره کش هرگونه نشانه واقعی یا خیالی استقلال با عدم اطاعت قربانی را احساس کند، معمولا خشونت تشدید می شود.

سوء مصرف مواد، مخصوصا الکلیسم، با خشونت خانوادگی ارتباط داشته است. این یافته به رابطه علت و معلولی اشاره ندارد. الکل باعث نمی شود که فرد بهره کش باشد؛ بلکه فرد بهره کش احتمال دارد که الکل یا داروهای دیگری مصرف کند. دو سوم قربانیان خشونت زناشویی گزارش دادند که الکل در واقعه خشونت آمیز درگیر بوده است. زنانی که شوهرشان الکل را سوء مصرف می کرد 6/3 برابر بیشتر از سایر زنان مورد تهاجم شوهر خود قرار می گرفتند (مؤسسه مارتین، ۲۰۰۶). گرچه الکل ممکن است موجب بهره کشی یا بدرفتاری نشود، اما شماری از پژوهشگران معتقدند که الکل بازداری را کاهش می دهد و خشونت را شدیدتر و مکرر می کند.
 
به الکل به عنوان عاملی در تجاوز جنسی نیز اشاره شده است. طبق گزارش مؤسسه مارتین (۲۰۰۶)، ۴۰ درصد خلافکارانی که مرتکب تجاوز جنسی شده اند، از نوشیدن الکل هنگام جرم خود خبر دادند.

 فرایند انتقال بین نسلی نشان می دهد که الگوهای خشونت از یک نسل به نسل بعدی از طریق سر مشق گیری و یادگیری اجتماعی منتقل می شود (ون در کولک، ۲۰۰۵). انتقال بین نسلی حکایت دارد که خشونت خانوادگی الگوی رفتار آموخته شده است. برای مثال، کودکانی که خشونت بین والدین خود را مشاهده می کنند، یاد می گیرند که خشونت روشی برای حل کردن تعارض و جزء جدایی ناپذیر رابطه نزدیک است. آمارها نشان می دهند که یک سوم مردان بهره کش احتمالا از خانواده های خشنی بوده اند که کتک خوردن همسر را شاهد بوده یا خودشان مورد بهره کشی قرار گرفته بودند. زنانی که در خانواده های خشن بزرگ می شوند، بیشتر احتمال دارد که خشونت را در روابط خودشان انتظار داشته یا آن را بپذیرند. با این حال، همه کسانی که در معرض خشونت خانوادگی قرار داشته اند در بزرگسالی بهره کش یا خشن نمی شوند. بنابراین، این عامل تنها، دایمی شدن رفتار خشن را توجیه نمی کند.
 

نویسنده: جفری نوید و اسپنسر راتوس

 
منبع: کتاب «بهداشت روانی»