راهکارهای علاقه مند کردن کودکان به کتاب

کودک باید از حالت های شما متوجه شود کتابخوانی عمل لذت‌بخشی است. بهتر است شادی یا غم در چهره شما پدیدار شود. این کار حواس مختلف کودکان را تقویت می‌کند.
 

اگرچه اهمیت کتابخوانی برای کودکان سنین مختلف بر هیچ‌کس پوشیده نیست اما همه کودکان به کتاب علاقه ندارند. با این حال والدین می‌توانند نقش کلیدی در علاقه‌مند کردن کودکان خود به کتابخوانی بازی کنند.

از لحظه‌ای که تصمیم می‌گیرید بچه‌ دار شوید همه از اهمیت کتابخوانی برایتان سخن می‌گویند. فواید مثبت کتابخوانی در مراحل مختلف زندگی حقیقتی غیرقابل‌انکار و تأثیر آن بر کودکان بسیار زیاد است. مجله معتبر نیویورک‌تایمز چند راهکار برای جذب کودکان به سمت کتابخوانی پیشنهاد داده که در ادامه می‌خواند:
 

اگر مدتی است کتابخوانی را کنار گذاشته‌ اید بهتر است بار دیگر کتاب در دست بگیرید. برای پرورش یک کتابخوان حرفه‌ای باید خودتان نیز کتاب بخوانید. ممکن است فکر کنید تا وقتی بچه روی پای خود بایستد لازم نیست برایش کتاب بخوانید اما چنین نیست و نوزادان نیز از شنیدن داستان لذت می‌برند.

مهم نیست چه کتابی برای نوزاد خود می‌خوانید؛ کتاب آشپزی، داستان جنایی یا حتی روانشناسی. محتوای کتاب اهمیتی ندارد. صدا و لحن شما هنگام خواندن کتاب مهم است. تحقیقات نشان می‌دهد تعداد کلماتی که نوزاد در معرض آن قرار می‌گیرد در شکل‌دهی زبان و سطح سوادآموزی او مؤثر است. فقط به یاد داشته باشید در هنگام خواندن کتاب باید به کودک خود نگاه کنید؛ نه اینکه در حال آشپزی یا تماشای تلویزیون برای کودک قصه بگویید.

کودک باید از حالت های شما متوجه شود کتابخوانی عمل لذت‌بخشی است. بهتر است شادی یا غم در چهره شما پدیدار شود. این کار حواس مختلف کودکان را تقویت می‌کند.

به کودک خود نگاه کنید اما منتظر عکس‌العمل خاصی نباشید. ممکن است احساس کنید کودک توجهی به شما نمی‌کند اما او این تجربه را به راحتی جذب می‌کند و تأثیر کارتان در تمام زندگی او تا پایان عمر جریان می‌یابد.

نوزادان در جواب کتابخوانی شما صداهایی از خود درمی‌آورند. شاید به همین دلیل است که بیشتر کتاب‌های مربوط به این سن درباره حیوانات است زیرا تقلید صدای حیوانات آسان است. اگر فرزندتان صدایی ایجاد کرد پاسخ او را بدهید. ممکن است در آغاز کارتان بی‌معنی باشد اما در واقع این راه ارتباطی شما با کودکتان است.

خواندن کتاب پیش از خوابِ کودک برای همه آشنا است اما کتاب خواندن برای کودکان در طول روز موجب می‌شود شیطنت کودک کمتر و تمرکزش بیشتر شود. کنار او بنشینید و از این لحظات شیرین در روشنایی روز نیز لذت ببرید.

کودک ممکن است شما را با سلیقه و عقاید متفاوت خود شگفت‌زده کند. شاید علاقه‌ای به تفریحات کودکی والدین خود نداشته باشد. آن‌ها را تشویق کنید تا کتاب‌های موردعلاقه خود را بیایند و کمک کنید کتاب‌های بیشتری در ژانر موردعلاقه‌شان بیابند.
 

داشتن مکانی امن، دنج، محصور، آرام، راحت و پُر از کتاب، بایدهایی است که والدین بایستی برای ترغیب بیشتر فرزندان به مطالعه مهیا کنند. یک متخصص مطالعه در دبستان ابتدایی و مادر سه فرزند معتقد است: بچّه‌ها عاشق قلعه هستند؛ فقط کافی است دو صندلی مزیّن به پارچه‌های رنگی و یک قوطی داشته باشید که نقش میز را بازی کند.

آن‌وقت است که فرزندانتان را آنجا خواهید دید که لم داده‌اند و مطالعه می‌کنند. برای ترغیب آن‌ها باید گاهی با آن‌ها همراه شد. نظرتان راجع به تهیه یک تم یا زمینه از «ساحل» چیست؟ مثلاً حوله‌ای بر روی زمین، چتر رنگی ساحلی در کنار دیوار، پوستری از اقیانوس، و سطل‌های شن و ماسه برای قرار دادن کتاب‌ها. یا شکل دادن اتاقی دنج با زمینه زیبایی از کشتی دزدان دریایی یا سفینه فضایی.
 

مسائل مطالعه شده و یا الهام گرفته شده‌از کتاب‌های خوانده شده را به هر شکلی در زندگی واقعی با فرزندانتان تجربه و آن‌ها را بیان دارید. اگر فرزند سه ساله شما از مطالعه کتاب «سه بچه شیر» لذّت برده، او را به دیدن شیرهای باغ وحشِ شهرتان ببرید.

اگر کودکتان در مورد ستارگان و یا سیّاره‌ها مطالعه‌ای انجام داده، او را به افلاک نما ببرید تا از نزدیک با چشمان زیبایش ستارگان را مشاهده کند. یا اگر در شهر شیراز بودید و کودکتان پیش از این با اشعار یا زندگانی حافظ شیرازی آشنا شده، او را به حافظیه ببرید.
 

به دلایل گوناگون و در مناسبت های مختلف از نویسندگان برجسته، شاعران شهیر و چهره‌های ماندگار حتّی در منزل تجلیل کنید و فرزندانتان را با نام و آوازه آن‌ها آشنا سازید. گرامیداشت سالروز و یادبود زندگانی اشخاصِ برجسته در ترغیب فرزندان به مطالعه کمک زیادی می‌کند.
 

یک کتاب کلاسیک خوب پیدا کنید که فیلم آن نیز ساخته شده‌است. مثلاً مطالعه فیلمنامۀ کتاب«شام آخر» و سپس تماشای فیلم آن، بسیار جالب و جذاب خواهد بود. یک معلّم ابتدایی می‌گوید: این روش، یکی از راهکارهای بسیار کاربردی برای فرزندانی است که به مطالعه و خواندن مطالب علاقه‌ای ندارند.

گاهی نوزادان عاشق کتابی می‌شوند که والدین آن را دوست ندارند. آنها را سرزنش نکنید یا مورد قضاوت قرار ندهید. بهتر است تلاش کنید او را از کتاب‌هایی مطلع کنید که در دنیای آنان وجود ندارد. نوزادتان ممکن است به سمت کتاب خاصی برود و عکس‌های آن کتاب را دوست داشته باشد اما شما به عنوان پدر یا مادر حتی آثار زمین‌شناسی، هنری، و زندگی در فرهنگ‌های مختلف را به او نشان دهید.

در سنین خاصی فرزندان شما به کتاب‌هایی علاقه‌مند می‌شود که در آن شخصیت اصلی داستان همسن خود آنها است اما این موضوع در مورد نوزادان صدق نمی‌کند. از این دوره در زندگی‌شان بهره ببرید و کودک خود را با شخصیت‌های مختلف آشنا کنید.

هیچ زمان مشخصی وجود ندارد که کودک در آن به صورت مستقل کتاب بخواند. فرمول خاصی نیز برای کتابخوانی جداگانه کودکان تا پنج و نیم سالگی وجود ندارد. عده کمی از پنج‌ساله‌ها به تنهایی کتاب می‌خوانند. اگر خود شما به عنوان والدین کودک گام‌های مؤثری برای کتابخوانی فرزندتان بردارید مطمئن باشید به زودی قادر خواهد بود بدون نیاز به شما کتاب بخواند.

بسیاری از کودکانی که علاقه‌ای به کتابخوانی ندارند کامپیوتر و بازی‌های کامپیوتری را دوست دارند. کتاب مربوط به بسیاری از این بازی‌ها در بازار موجود است که می‌تواند فرزندتان را به کتابخوانی علاقه‌مند کند.

منبع: سرسره