آنچه درباره سرطان ریه در مردان و زنان باید دانست

سرطان ریه دلیل اصلی مرگ و میرهای ناشی از سرطان در بین مردان و زنان است. اما همیشه مسئله این نیست. پیش از گسترش و همه گیر شدن مصرف سیگار، سرطان ریه در مردان و زنان نادر بود. امروزه، سیگار کشیدن دلیل اصلی حدود ۹ مرگ از ۱۰ مرگ ناشی از سرطان ریه است، درحالی که گاز رادون، آلودگی، و سایر چیزها نقش کوچکتری ایفا می‌کنند. داروهای جدیدا تولید شده امید تازه‌ای را برای مبتلایان به سرطان ریه ایجاد کرده‌اند.
 

سیگارها پر از مواد شیمیایی سرطان‌زا هستند. آن‌ها سیستم دفاعی طبیعی ریه‌ها را از کار می‌اندازند. مجاری تنفسی به مویرگ‌های کوچکی به نام سیلیا (تاژک/مژه) متصل هستند. برای محافظت از ریه‌ها، این‌ها مواد سمی، باکتری‌ها، و ویروس‌ها را بیرون می‌رانند. استعمال تنباکو مانع می‌شود سیلیا کار خودش را انجام دهد. این امر باعث تجمع مواد شیمیایی سرطان زا در ریه‌ها می‌شود.
 

سرطان ریه به آرامی شروع می‌شود. معمولا هیچ علامت یا نشانه‌ی هشدار دهنده‌ای در مراحل اولیه وجود ندارد. وقتی شرایط بدتر می‌شود، ممکن است متوجه موارد زیر شوید:
– سرفه‌ای که از بین نمی‌رود
– درد قفسه سینه به ویژه در هنگام تنفس عمیق
– خس خس یا تنگی نفس
– سرفه کردن که خلط خون آلود بالا می‌آروید
– خستگی مفرط
 

یک نوع اسکن که سی‌تی اسپیرال نامیده می‌شود ممکن است سرطان ریه را در مراحل اولیه در بعضی افراد تشخیص دهد، اما روشن نیست که آیا به اندازه‌ی کافی زود تشخیص داده می‌شود که جان آن‌ها را نجات دهد یا خیر.

نیروی کار خدمات پیشگیرانه‌ی ایالات متحده توصیه می‌کند کسانی که شدیدا سیگار می‌کشند و بین ۵۵-۸۰ سال سن دارند هر سال سی‌تی اسکن انجام دهند. همین قضیه در مورد کسانی که سابقا زیاد سیگار می‌کشند و کمتر از ۱۵ سال از ترک‌شان می‌گذرد نیز توصیه می‌شود.
 

اگر پزشک‌تان فکر می‌کند احتمالا سرطان ریه دارید – به عنوان مثال، به خاطر سرفه‌های طولانی مدت یا خس خس – از شما عکسبرداری با اشعه‌ی ایکس سینه یا سایر عکسبرداری‌ها را به عمل خواهد آورد. ممکن است برای تست خلط لازم باشد خلط خود را به بیرون سرفه کنید. اگر هر یک از این آزمایش‌ها نشان دهند که سرطان دارید، احتمالا به نمونه برداری نیاز خواهید داشت.
 

پزشک از مورد مشکوک در ریه‌تان نمونه‌ی کوچکی بر خواهد داشت، معمولا به کمک سوزن، تا آن را زیر میکروسکوپ بررسی کند. با مطالعه‌ی این نمونه، یک پاتولوژیست می‌تواند تعیین کند که آیا تومور شما سرطان ریه است، و اگر چنین است، از چه نوعی.
 

سرطان ریه‌ی ریز-سلول پیش‌رونده‌تر است، یعنی می‌تواند به سرعت در همان اوایل تشخیص به سایر بخش‌های بدن نیز تکثیر پیدا کند. این مورد به شدت به سیگار کشیدن مرتبط است و در غیر سیگاری‌ها نادر است. سرطان ریه‌ی غیر-سیگاری آرام‌تر رشد می‌کند و رایج‌تر است. این مورد عامل تقریبا ۸۵٪ از تمام سرطان‌های ریه است.
 

مرحله‌بندی تعیین می‌کند سرطان در فرد تا چه حدی گسترش پیدا کرده است. سرطان ریه‌ی ریز-سلولی به دو مرحله تقسیم می‌شود: «محدود« یعنی سرطان به یک ریه محدود می‌شود و ممکن است نزدیک غدد لنفاوی باشد. «گسترده» یعنی سرطان به ریه‌ی دیگر یا فراتر از آن نیز سرایت پیدا کرده است. سرطان ریه‌ی غیر سیگاری به مراحل ۱ تا ۴، بسته به میزان گسترش، تقسیم می‌شود.
 

وقتی پزشکان پیش از گسترش بیشتر به سرطان ریه‌ی غیر ریز-سلولی پی می‌برند، عمل جراحی گاهی می‌تواند کمک کننده باشد. جراح ممکن است بخشی از ریه‌ را که تومور در آن قرار دارد بردارد، یا در صورت نیاز، کل ریه را. بعضی افراد  بعد از آن تحت پرتو یا شیمی درمانی قرار می‌گیرند تا باقی سلول‌های سرطانی بدن‌شان از بین برود. عمل جراحی معمولا به سرطان ریه‌ی ریز-سلولی کمکی نمی‌کند چون احتمالا پیش از تشخیص گسترش پیدا کرده است.
 

وقتی سرطان ریه آنقدر سریع پخش می‌شود که معالجه‌ی آن سخت می‌شود، درمان‌های موجود ممکن است همچنان کمک کنند افراد مبتلا عمر بیشتری داشته باشند و از کیفیت زندگی بهتری برخوردار باشند. رادیوتراپی و شیمی درمانی می‌توانند تومورها را کوچکتر و به کنترل علائمی مانند درد استخوان یا انسداد مجاری تنفسی کمک کنند. شیمی‌درمانی معمولا برای سرطان‌های ریه‌ی ریز-سلولی درمان اصلی به حساب می‌آید.
 

اگر سایر رویکردها جواب ندهد، هدفمند درمانی (Targeted therapy) به علاوه‌ی شیمی درمانی ممکن است کمک کننده باشد. یکی از این‌ها از رشد رگ‌های خونی جدیدی که به سلول‌های سرطانی تغذیه می‌رسانند جلوگیری می‌کند. دیگری سینگنال‌هایی را که باعث جهش و تکثیر سلول‌های سرطان ریه می‌شوند مختل می‌کنند.

ایمن درمانی روی سیستم ایمنی شما کار می‌کند تا با موارد پیشرفته‌ی سرطان ریه‌ی غیر ریز-سلولی مبارزه کند. این مورد برای همه جواب نمی‌دهد، اما وقتی جواب بدهد، نتایج‌اش قابل توجه به نظر می‌رسد. شیمی درمانی هم خواهید شد.
 

آزمایش‌های بالینی به پزشکان کمک می‌کنند درمان‌های جدید نوید بخش برای سرطان ریه را کشف و شناسایی کنند. از پزشک‌تان بپرسید که آیا برنامه یا درمانی وجود دارد که بتوانید به آن بپیوندید، و ببینید چه چیزهایی برای این کار لازم است.
 

اینکه متوجه بشوید به سرطان ریه مبتلا هستید می‌تواند شوکه کننده باشد. اگر سیگار می‌کشید، یا سابقا می‌کشیده‌اید، هنوز هم برای ایجاد تغییرات کمک کننده به سلامتی تان دیر نیست. تحقیقات نشان می‌دهند آدم‌هایی که بعد از پی بردن به بیماری سرطان ریه سیگار را ترک می‌کنند نسبت به کسانی که همچنان ادامه می‌دهند نتایج درمانی بهتری حاصل می‌کنند.
 

وقتی سیگار کشیدن دلیل اصلی سرطان ریه باشد، تنها عامل خطر نخواهد بود. نفس کشیدن در هوایی که دود غیر مستقیم سیگار وجود دارد در خانه یا محل کار نیز به نظر می‌رسد خطر را افزایش می‌دهد. کسانی که با افراد سیگاری ازدواج کرده‌اند نسبت به آن‌هایی که همسر غیر سیگاری دارند احتمال ابتلائشان به سرطان ریه ۲۰٪ تا ۳۰٪ بیشتر است.
 

بعضی مشاغل احتمال ابتلا به سرطان ریه را بیشتر می‌کنند. کسانی که با اورانیوم، آرسنیک، و سایر مواد شیمیایی کار می‌کنند باید میزان تماس‌شان با این مواد را محدود کنند. آزبست که زمانی به طور گسترده در عایق سازی استفاده می‌شد، به عنوان عامل سرطان ریه شناخته می‌شود. امروز به ندرت استفاده می‌شود، اما کارگرانی که سال‌ها پیش در معرض تماس با آن‌ قرار داشته‌اند همچنان خطر ابتلا به سرطان ریه تهدیدشان می‌کند.
 

این گاز رادیواکتیو طبیعی در بخش‌های مشخصی از ایالات متحده در سطحی بیش از حد استاندارد و نرمال یافت می‌شود. این گاز می‌تواند درون خانه‌ها تجمع کند و خطر سرطان ریه را افزایش دهد، به ویژه در افرادی که سیگار می‌کشند. این دومین عامل اصلی سرطان ریه در ایالات متحده است. نمی‌توانید آن را بو بکشید یا ببینید، اما برای تشخیص آن می‌توانید از یک کیت تست ساده استفاده کنید.
 

این مشکل نسبت به سیگار کشیدن بسیار کمتر باعث سرطان می‌شود، اما با وجود این آلودگی هوا را می‌توان پیشگیری کرد. کارشناسان فکر می‌کنند آلودگی ناشی از خودروها، کارخانه‌ها، و نیروگاه‌ها ممکن است مثل دود دست دوم (غیر مستقیم) بر ریه‌ها تاثیر بگذارند.
 

– سابقه‌ی خانوادگی ابتلا به سرطان ریه
– نوشیدن آبی که پر از آرسنیک است

سرطان ریه در افرادی هم که هیچ عامل خطر شناخته‌شده‌ای ندارند یافت می‌شود – من جمله کسانی که هرگز سیگار نکشیده‌اند. پژوهشگران دلیل آن را نمی‌دانند. به نظر می‌رسد در زنان نسبت به مردان بیشتر اتفاق می‌افتد. و یک نوع، آدنوکارسینوم، در غیر سیگاری‌ها نسبت به سیگاری‌ها رایج تر است.
 

سرطان ریه عامل اصلی مرگ و میرهای ناشی از ریه در زنان و مردان است. اما اگر سیگار نمی‌کشید و از افراد سیگاری دوری می‌کنید، این کار تا حد بسیار زیادی احتمال ابتلای شما به این بیماری را کاهش می‌دهد. اگر سیگار می‌کشید، هر کاری می‌توانید برای ترک آن انجام دهید. ترک این عادت معمولا چندین بار امتحان را می‌طلبد، پس به تلاش‌‌تان ادامه دهید. ارزشش را دارد، و به کل بدن‌تان فایده خواهد رساند.

منبع: تحریریه سایت کسب و کار بازده – کامروا ابراهیمی