با کودک نافرمان خود در مهمانی چگونه برخورد کنیم

یکی از علل زمینه ساز نافرمانی کودکان، عدم پایبندی والدین به قول ها و قرارهاست. 
 

همه والدین شاید این تجربه را داشته باشند که وقتی کودکشان لجبازی می­کنند یا به حرفشان گوش نمی­دهند، احساس عجز و ناتوانی می­کنند و این سئوال در ذهن شان خطور می کند که «در این زمان چگونه باید با کودک خود برخورد کنیم؟»
 
این مشکل معمولا زمانی بیشترین شدت خود را پیدا می­کنند که کودکان در یک جمع بزرگ یا مهمانی باشند که در این هنگام علاوه بر کلافه کردن والدین دیگران را نیز مورد آزار و اذیت قرار می دهند و عمداً از انجام در خواست های والدین خویش سر باز می­زنند.
 
باید بدانیم که لجبازی در کودکان امری کاملاً طبیعی است؛ زیرا با این کار کودک می خواهد متوجه شود که با این رفتار خود تا کجا می­تواند پیش برود.
 
شاید یکی از بهترین راهکارها در این مورد این است که والدین با نهایت آرامش و طمانینه، حد و مرز کودک را به او نشان دهند و محدودیت های او را برایش مشخص سازند که اجرای این راهکار ها در زمان کودکی بسیار کارامدتر است.
 

فعالیت های جسمی یا همان جنب جوش کودکان در سنین مختلف به علل متفاوتی ممکن است روی دهد. این علل معمولا با ژنتیک، نوع رفتار والدین، تغذیه، استرس یا عدم اعتماد به نفس ارتباط تنگاتنگی دارد؛ مثلاً اگر والدین به کودکان خود در یک مهمانی بگویند: «چه قدر بازیگوشی!»، «چه قدر اذیت می­کنی!» یا بگویند «دیگر از شیطنت های تو خسته شدم!»، این عبارات نه تنها کودک را آرام نمی کند بلکه هیچ گونه تاثیری روی آرامش آنها ندارد و ممکن است باعث تقویت آن رفتار در کودکان شود؛ چیزی که مطلوب والدین نیست.
 
گاهی تنبیه نکردن کودکان در جمع هم درست نیست، زیرا کودک فکر می­کند که عاید او از این شیطنت در جمع فقط یک تهدید توخالی است (به این نکته دقت کنید که هیچگاه از تنبیه بدنی استفاده نکنید زیرا اثر عکس دارد و گاهی باعث عقده هایی در کودک شده است. (در پرتو کلام نورانی معصومین علیهم السلام به موارد منع و جوازتنبیه  بدنی نیز اشاره شده است).
 
والدین باید سعی کنند در زمینه لجبازی بیشتر از پیشگیری استفاده کنند تا از بروز بدرفتاری کودک در جمع جلوگیری کنند.[1]
 

گاهی این لجبازی های کودکان  تحت تاثیر هیجانات ناشی از مهمانی ها هست که در این حالت کودک شروع به داد و فریاد می کند. در این مواقع بهتر است کودک را به اتاق خلوتی ببریم و با آرامش و طوری که انگار موضوع برایمان اهمیت ندارد اندکی صبر کنیم تا از نظر روحی کودک آماده شده و بعد به آرامی  در مورد رفتارهای غلط او  توضیح داده و رفتاردرست را برایش تبیین نماییم.
 
گاهی این لجبازی به این علت است که کودک شما حس می­کند به کودک میزبان توجه بیشتری می­شود (حسادت کودکانه) که در این هنگام وظیفه والدین است که با توجه کردن به کودک خود این مشکل را حل کنند؛ مثلا به کودک مسئولیتی بسپارید که او در آن جمع احساس مهم بودن پیدا کند.
 
زمانی که والدین دیگر مهمانان یا میزبان کنترلی بر روی فرزندان خود ندارند، فرزندان شما تحت تاثیر کودکان دیگر بدرفتار می­شود در این هنگام بهتر است با کودکان بازی های گروهی انجام دهید و فرزند خود را کنترل کنید.[2]
 
اگر در مهمانی کودک کار خطایی انجام داد به هیچ عنوان نباید کودک را سرزنش کنیم و باید خیلی شفاف و واضح انتظارات خودمان را برایش توضیح دهیم.
 
هیچگاه برای آرام کردن کودک خود در مهمانی از دادن رشوه و پاداش جلوگیری کنید، زیرا این کار باعث می­شود کودک بیشتر به لجبازی و نافرمانی خود ادامه دهد. بیان این نکته نیز خالی از فایده نیست که والدین باید توجه کنند که کارهای شایسته و خوب کودک را باید تشویق کنند که این پاداش و تشویق باید در خور کار کودک باشد.
 
گاهی نیز این شیطنت ها و لجبازی ها  کودک بخاطر این است که از فضای خانه خسته شده است بهتر است در این مواقع برای آرام کردن کودک خود آن را به حیاط برده تا مقداری قدم بزند و بعد دوباره به مهمانی باز گردید.
 
همیشه باید والدین در مهمانی صبور باشند یا ادای صبور بودن را در بیاورند زیرا هنگامی که کودک در یک مهمانی شیطنت می­کنند قرار نیست به کودک لبخند بزنیم همینطور قرار هم نیست که تمام احساس ناخوشایندمان را به آن انتقال کنیم، به همین منظور صبر بهترین راهکار می­باشد.
 
اکنون به حدیثی از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) اشاره می کنیم که می­فرمایند: «کودکان خود را دوست بدارید و با آنان مهربان باشید، وقتی به آن ها وعده ای می­دهید حتما وفا کنید زیرا کودکان، شما را رازق خود می­پندارند.»[3] بر اساس این روایت می توان یکی از علل بدرفتاری کودکان را در عدم پایبندی والدین به قول ها و وعده هایی دانست که کودک امید در تحقق آنها دارد. کودکانی که با والدینی روبه رو هستند که به وعده های خویش وفا نمی کنند، سعی در نافرمانی از دستورات ایشان دارند وارزشی برای اوامر و نواهی ایشان قائل نیستند.
 
پس برای داشتن فرزندانی مطیع باید شما هم مطیع خواسته های معقول ایشان باشید و به وعده هایی که می دهید عمل کنید. بهترین رابطه میان فرزندان و والدین، رابطه بالغ-بالغ است نه والد-فرزند ونه فرزند-والد.
 
 پی نوشت: