سبک زندگی سیاسی امام خمینی (ره)

یکی از ویژگی های که برای هر حاکم اسلامی در هر نقطه ای از این کره خاکی لازم است، داشتن تواضع و فروتنی است.
 

اگر نگاه عاقلانه به تمام حکومت های معاصر دنیا داشته باشیم، نمی‌توانیم فردی را پیدا کنیم که از لحاظ بینش سیاسی، اعتقادی، حکومتی، اجتماعی و شخصیتی مانند امام خمینی(ره) باشد و بدون شک رهبری و هدایت های حضرت امام خمینی در تمام زمینه های انقلاب اسلامی ایران یکی از مهمترین عوامل پیروزی انقلاب به شمار می ‎رود. امام یک شخصیت بزرگی است که انقلاب و ایران، مدیون آن بزرگوار هستند. امام دارای خصوصیاتی بودند که باعث شده در اذهان زنده باشند و یک الگوی درست برای تمام مردمانی که به دنبال انسانیت هستند، باشند. 
 

یکی از مشکلاتی که سیاست به همراه خود دارد این است که فرد را عاشق خودش می‌کند و این عاشقی به حدی خواهد شد که فرد نمی‌تواند خودش را جدا کند. همین عاشق شدن ها باعث می‌شود تا مشکلات بزرگی برای جامعه بوجود آورد. برای ابقا در صندلی ریاست به افراد باج می‌دهند، دست و پا می‌زنند تا ریاست را حفظ کنند. همه این رفتارها به خاطر این است که افراد، تهذیب نفس ندارند. اما امام (رحمة الله علیه) اول نفس خود را تربیت کردند و هیچ گونه دلبستگی به ریاست نداشتند.  «در حقیقت این ریاست و مرجعیت است که به دنبال امام خمینی روان است و دست از سر ایشان برنمی دارد و هرگاه احساس خطر برای اسلام و جامعۀ اسلامی ایشان را وانمی داشت که بر این کاروان سرگردان و قافله سالاری کند هرگز به این وادی قدم نمی گذاشت» [1] 
 

فردی که در مسیر الهی قدم بردارد و تمام اهدافش این باشد که دین خدا را زنده کند، مانند کوه استواری خواهد بود که طعنه ها و رفتارهای دوستان و دشمنان در او تاثیری نخواهد گذاشت. امام با شجاعت کامل در مقابل ظلم ظالمین ایستادگی می‌کردند و هیچ ترسی به دل نداشتند. و برای اجرا کردن احکام الهی هیچ کوتاهی نمی‌کردند و با قاطعیت کامل، انجام می‌دادند. «به همین جهت نویسندگان و شاعران ایرانی و خارجی او را با تعابیری چون رهبر سازش ناپذیر، رزمندۀ سرسخت آزادی، صاحب خط قاطع و هوشیارانه.» [2] 
 

یکی از ویژگی های که برای هر حاکم اسلامی در هر نقطه ای از این کره خاکی لازم است، داشتن تواضع و فروتنی است. ریاست به همراه خودش آفت تکبر و غرور را به همراه دارد اگر نتوانیم خودمان را مدیریت کنیم، اسیر غرور خواهیم شد و محبوبیت های بدست آورده را از کف خواهیم داد. امام خمینی به گونه ای بودند که ریاست نتوانسته بود کوچکترین تغییری در رفتار او با زیر دستان داشته باشد.  «حجت الاسلام مرتضی تهرانی: «هر کس توفیق معاشرت با این بزرگوار را پیدا می کند، هر چه بیشتر موفق به تماس با ایشان و درک حضورشان بشود، ارادتش بیشتر می شود. ایشان با همه مقامات علمی شان... برای طلب رضای خدا و مطلع ساختن مرحوم آیت الله العظمی حکیم نسبت به آنچه که آن زمان در ایران می گذشت، آنچنان تواضع می نماید که به ایشان می گوید: من یکی از پیروان شما، من یکی از افرادی که اوامر شما را اطاعت می کنم، شما امر کنید ما اطاعت می کنیم. شما دستور بدهید ما عمل می کنیم...».[3]
 

امام به گونه ای زندگی کردند که دین در متن زندگی آن بزرگوار بوده، نه در حاشیه و کناره زندگی که اهمیتی نداشته باشد. در زمان امامت، استادی حوزه، شوهر بودن، پدر بود و به عنوان رفیق، در همه حالات سعی داشتند تا احکام الهی را اجرا کنند و نسبت به دین الهی هیچ کوتاهی نمی‌کردند. مسئول کشوری باید عالم نسبت به احکام الهی باشد و نگذارد هیچ اهالی صورت گیرد. فرقی نمی‌کند که اهمال در سرمایه، رفتار سیاسی و اخلاق،،، «آقای سید ‏‎محمد جلالی همدانی» نقل می‌کنند که: «من با ‏‎ ‎‏حضرت امام از ایام جوانی ایشان هم‌حجره بودم. از همان موقع بسیار ‏‎ ‎‏دقیق و مواظب بودند. وقتی کسی به حجره ما می‌آمد، اگر خدا‏‎ ‎‏نکرده غیبتی شروع می‌کرد، امام مخالفت می‌کردند که غیبت نکند و اگر ‏‎ ‎‏دفعه دوم ادامه می‌داد، باز تذکر می‌دادند که غیبت نکنید و اگر طرف ‏‎ ‎‏ادامه می‌داد، حاج‌آقا روح‌ا... بلند می‌شدند و عبا را بر سرشان کشیده از ‏‎ ‎‏حجره بیرون می‌رفتند که غیبت را نشنوند [4] 

برای امام فرقی نمی‌کرد که فرد خاطی، دوست باشد یا غریبه، بلکه نگاه امام این بود که دستور خداوند در این مورد چیست؟ نه اینکه درخواست دیگران چیست! اگر تمام مسئولان نگاه الهی داشته باشند، هیچ مشکلی در جامعه بوجود نخواهد آمد چون اسلام یک دین کامل و جامعی است و برای تمام مراحل زندگی انسان برنامه دارد. 
 

دغدغه های شغلی و کاری نباید عاملی باشند تا نتوانید به همسر خود رسیدگی کنید. چون همسرتان به وجود شما نیازمند است و اگر تمام وقت خود را صرف کار کنید، او را آزرده خاطر می‌سازید. برای فردی که کارهای سیاسی انجام می‌دهد داشتن آرامش یک شرط اساسی است. این آرامش را با مشارکت در کار خانه می‌تواند از طریق همسر خودش کسب کند.

امام خمینی(رحمة الله علیه) یک الگوی درست برای تمام افراد هستند که چگونه وقت های خود را تقسیم کنند تا هم مارهای مردم را انجام دهند و هم به امور خانواده رسیدگی کنند. «فاطمه طباطبایی (عروس امام خمینی (ره)) در کتاب خاطراتش از امام(ره) می‌نویسد: «خانم [همسر امام] تعریف می‎کردند چون بچه‎هایشان‏‎ ‎‏شب‌ها خیلی گریه می‎کردند و تا صبح بیدار ‎‏می‌ماندند، امام شب را تقسیم کرده‌بودند. یعنی دو ساعت خودشان‏‎ ‎‏از بچه‌ها نگهداری می‎کردند و خانم می‎خوابیدند و دو ساعت بعد خودشان می‌خوابیدند. روزها بعد از تمام شدن‏‎ ‎‏درس، امام ساعتی را به بازی با بچه‌ها اختصاص می‌دادند تا کمک خانم‏‎ ‎‏در تربیت بچه‌ها باشند.‏» [5] 

نکته: امام خمینی در زمان خود زندگی می‌کردند اما برای آیندگان حرف می‌زدند و عمل می‌کردند، محدود به زمان نبودند و یک نمادی هستند برای کسانی که به دنبال مبارزه با ظلم هستند. 

پی نوشت :
[1] سید حمید روحانی، بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، چاپ دوم، ج ۱، ۱۳۶۱، ص ۲۸
[2] محمدرضا حکیمی، تفسیر آفتاب، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، بی‏ تا، صفحه 170
[3] سرگذشت های ویژه، صفحه 41 و 42.
[4] امام به روایت دانشوران، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) صفحه 42
[5] فاطمه طباطبایی ،یک ساغر از هزار،تهران: انتشارات عروج، سال چاپ 1380، صفحه 85