کارگردان : عماد بورنات، گای داویدی بازیگران : Stefano Savona «5 دوربین» شکسته یادآوری ترسناکی از شدت مبارزات میان اسرائیل و فلسطین است. تاریخچه ای از اعتراض و استقامت که با خشونت و سوسوی بارقه های امید درآمیخته است. خیلی غیر محتمل است که این مستند بتواند افرادی با دیدگاه های متعصبانه را وادار به دوباره فکر کردن کند. تماشای فیلم برای هر کسی که به ماندن در محدوده انسانیت علاقه دارد، هم ضروری و هم مشکل است. عماد بورنات دستیار کارگردان 5 دوربین شکسته که فیلمی است از زندگی او در روستایی فلسطینی که به حصار امنیتی اسرائیل اعتراض کرد و دوربین هایش اغلب در درگیری ها شکسته شد. تا جاهایی فیلم به ندرت بی طرفانه عمل می کند و یک دیدگاه به شدت شخصی از زندگی در روستایی در کرانه غربی را نشان می دهد که درست مجاور حصار امنیتی اسرائیل قرار دارد. با این وجود هنوز هم نمی توان آن را یک بیانیه جدال آمیز دیگر از ساکنان منطقه جنگ زده دانست. شاید به نظر درست نرسد که یک شاهد عینی را که از سیاست زخم خورده است به خاطر هنرش ستایش کنیم، اما چنین پروژه ای که می خواهد توجه مخاطب را جلب کند، باید خودش را با سینما تطبیق دهد. هیچ کمبود اطلاعاتی در مورد خاور میانه وجود ندارد و این فیلم که به صورت مشترک توسط عماد بورنات و گای داویدی سخته شده است، تقریباً می تواند به عنوان یک نوع روزنامه نگاری وکالتی به حساب بیاید. اما این مستند یک انشای بصری در قالب اتوبیوگرافی و به همان میزان کاری هنری، فروتنانه، خشن و مهیج است. آقای بورنات یک کشاورز فلسطینی است که در روستای کوچک بیلین زندگی می کند،او اولین دوربین خود را در سال 2005 همزمان با تولد اولین پسرش، گیبریل به دست آورد. تقریباً به طور همزمان، ارتش اسرائیل ساختن حصار بین بیلین و منطقه یهودی نشین مجاور آن را آغاز کرد. وقتی درخت های زیتون ساکنان بیلین توسط ارتش بولدوزر و سوزانده شد، مردم خشمگین شدند و اعتراضاتی هفتگی را ترتیب دادند که توسط اسرائیلی های چپ گرا و حامیانشان از کشورهای دیگر، همراهی می شد. در سال 2007 دیوان عالی کشور اسرائیل دستور به برداشتن حصار داد و چهار سال بعد وقتی دسترسی روستا به بعضی از مناطق تثبیت شد، تظاهرات لغو گردید. البته که آقای بورنات تنها فیلمبردار حاضر در این تظاهرات نبود، اما فیلمی که او گرفت و بعداً صدای راوی روی آن گذاشته شد و همچنین ویدئویی از زندگی شخصی او به آن اضافه شد، این فیلم را به طرز ویژه ای معنی دار و تند کرد. او آقای داویدی که یک فیلمساز یهودی اسرائیلی است، میان صدها ساعت فیلم که در طول پنج سال جمع شده بود، جستجو کردند. در طول روند داستانسرایی که فشردگی آن به خاطر نوع تدوین فیلم است، با خانواده و همسایگان آقای بورنات آشنا می شویم که بعضی هاشان از لحظات واقعی و صادقانه زندگی آن ها گرفته شده است و بعضی هاشان به نظر می آید که برای دوربین بازی شده اند. گاهی پیش می آید که سربازان و ساکنان مناطق یهودی نشین از اینکه از آن ها فیلم گرفته شود، رضایت نداشته باشند، این مسأله به همراه مشکل محافظت از یک دستگاه الکترونیکی ظریف در میان سنگ و گلوله و گاز اشک آور کار را بسیار سخت کرده بود. برخوردهای میان سربازان و معترضان یک کیفیت مبتنی بر اصول دارد اما پی آمدهایش بسیار جدی است. مجروحانی وجود دارند که یکی از آن ها را خود آقای بورنات حمل می کند و چندین کشته هم از تلفات این درگیری ها می شوند. خیلی از این وقایع در زمان واقعی و فاصله ای نزدیک فیلمبرداری شده اند (ذر بغضی موارد فیلم ها از دوربین های افراد دیگر است) و تاثیر فزاینده آن روی مخاطب، حسی شدید و غم انگیز از ناامیدی است. با این وجود آقای بورانت بردبار است، حتی وقتی خشم و دردش در بالاترین نقطه خود قرار دارد. زندگی او و خانواده اش به جزر و مدهای سیاست میان اسرائیل و فلسطین گره خورده است. فیلم روایت داستان زندگی اوست، از زمان خوشبینی هایش در اوایل دهه 90 میلادی وقتی اولین فرزندش به دنیا آمد تا دوره اخیر وقفه های دیپلماتیک و انقطاع ایدئولوژیکی. او در دوره هایی از اضطراب و ترس زندگی می کند و با همه این احوال به همان تجربه هر روزه وفادار باقی می ماند، فرزندانش بزرگ می شوند، موهایش خاکستری می شود و او هنوز باید یک دوربین جدید پیدا کند. هر شرایط دیگری بود آقای بورانت به راحتی در دسته هنرمندانی جای می گرفت که از ویدئوهای دیجیتال متوسط خود برای انعکاس بعد کوچکی از زندگی خصوصی روزانه استفاده می کنند. اما 5 دوربین شکسته استحقاق این را دراد که به خاطر ظرافت شعر گونه صدا و دقت چشمانش مورد تقدیر قرار گیرد. امکان آن وجود دارد که به فیلم از این دید نگاه شود که شاید موقع ساخت آن پیش بینی زمانی که این تصاویر به عنوان فیلم فهمیده و شناخته شوند، شده است و شاید این یگانه امیدی است که آقای بورانت و داویدی با فیلمشان به مخاطب می دهند. این گونه نیست که گفته شود، بحران سیاسی که انسان ها را از هم جدا و با هم متحد می کند، به زودی حل می شود اما باید گفت که حتی در دل این بحران هم چیزی فراتر از سیاست وجود دارد که باید دیده و فهمیده شود. این فیلم نمایش خود را در سینماهای منهتن آغاز کرده است. منبع: نقدفارسی

نقد فیلم ۵ دوربین شکسته (5Broken Cameras)

تازه های 14

بیشترین بازدید هفته