از جمله مشکلات مهم در استفاده از سامانه شاد باز شدن پای کلاهبرداران و سودجویانی است که در کمین اند تا از یک لحظه غفلت استفاده کنند و پولی به جیب بزنند؛ این سودجویان هرجا که طرح و برنامه‌ای به ویژه برای قشر دانش‌آموز و معلم اجرا می‌شود، حضور دارند و با روش‌های مختلف تلاش می‌کنند تا قربانیان بیشتری را به سمت دامی که پهن کردند، بکشانند.
کلاهبرداری با فروش کتب درسی
.jpg "شیادانی که به بهانه سامانه شاد، کلاه معلمان و دانش‌آموزان را برمی‌‌دارند!")
در فصل تابستان که سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، ثبت سفارش خرید کتاب درسی را از طریق سامانه فروش و توزیع مواد آموزشی انجام می‌داد، کلاهبردان وارد شدند و نقشه کشیدند که حساب والدین را خالی کنند.
سرهنگ احسان آنقی رئیس پلیس فتا فرماندهی انتظامی استان مرکزی اواسط تیر امسال در خصوص ثبت‌نام کتب درسی دانش آموزان هشدار داد و گفت: «با توجه به اینکه ثبت‌نام کتب درسی به صورت غیرحضوری و به صورت اینترنتی انجام می شود، افراد سودجو با سوء استفاده از موقعیت پیش‌آمده با ترفندهای مختلف و تبلیغات اغواکننده در فضای مجازی و بخصوص در شبکه‌های اجتماعی، اقدام به کلاهبرداری می‌کنند».
وی اضافه کرد: «متأسفانه در مراجعات اخیر به این پلیس، برخی کاربران به علت بی توجهی و استفاده از اپلیکیشن ها و لینک های فیشینگ که تحت عنوان ثبت نام کتب درسی در شبکه های اجتماعی تبلیغ می‌شود، مورد کلاهبرداری قرار گرفته اند و این روند رو به افزایش است».
سرهنگ آنقی با تاکید بر اینکه والدین هنگام ثبت‌نام محتوای آموزشی و کتب درسی فرزندانشان تنها از طریق وب‌سایت رسمی که توسط آموزش و پرورش معرفی می‌شود اقدام کرده و از ورود به سایت‌های غیرمعتبر و نامطمئن جدا خودداری کنند، بیان کرد: «کاربران فضای مجازی توجه داشته باشند که ثبت‌نام و پرداخت هزینه صرفا از طریق درگاه ایمن انجام پذیرد و هنگام ورود اطلاعات بانکی از صفحه کلیدهای مجازی استفاده کرده و در صورت ثبت‌نام در محل‌های دیگر مانند کافی نت‌ها مراقب کی لاگر و دیگر موارد زمینه‌ساز کلاهبرداری باشند؛ والدین هنگام ثبت‌نام اینترنتی فرزندان خود حتما آدرس وب‌سایت رسمی ارائه شده از سوی آموزش و پرورش را به صورت دستی وارد کرده و به نتایج موتورهای جستجو اعتماد نکنند».
کلاهبرداری در قالب فروش «سیمکارت شاد»
.jpg "شیادانی که به بهانه سامانه شاد، کلاه معلمان و دانش‌آموزان را برمی‌‌دارند!")
روایت سیمکارت شاد از جمله ماجراهای سوء استفاده سودجویان بود که البته به نظر می‌رسد حضور کلاهبرداران و بهره‌مندی آنها، به دلیل عدم اطلاع‌رسانی به موقع آموزش و پرورش، صورت گرفت؛ در شرایطی که وزیر آموزش و پرورش از پیگیری برای ارائه سیمکارت «شاد» به دانش‌آموزان خبر داده بود و در مراسم رونمایی از نسخه جدید شاد در 13 شهریور، خبری مبنی بر «توزیع سیمکارت «شاد» بین دانش‌آموزان در هفته آینده» منتشر شد، خبری از سیمکارت شاد نبود و به جای آن، کلاهبرداران نقش ایفا کردند.
سرهنگ علی‌محمد رجبی رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری جرایم سایبری پلیس فتا ناجا با تأکید بر این مطلب که خانواده‌ها فریب تبلیغات فروش «سیمکارت شاد» را نخورند، اظهار کرد: «کلاهبرداران و سودجویان فضای مجازی این بار به سراغ دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها آمده و با ارائه طرحی به اسم سیمکارت شاد سعی دارند تا از این افراد کلاهبرداری کنند؛ به این شکل که کلاهبرداران با ارسال پیامک‌های تبلیغاتی و فعالیت در فضای مجازی سعی می‌کنند تا به اهداف شوم خود دست پیدا کنند؛ این افراد به دو روش کلاهبرداری می‌کنند یا از خانواده‌ها می‌خواهند که اطلاعات محرمانه خود را برایشان ارسال کنند و با این روش سعی در جمع‌آوری افراد داشته یا با ارسال لینک‌هایی در فضای مجازی و درخواست اطلاعات کارت افراد برای تشخیص هویت حساب بانکی آنها را خالی می‌کنند».
وی گفت: «اگر قرار باشد سیمکارت دانش‌آموزی و خدمات رایگانی برای این دسته از اقشار جامعه ارائه شود حتما از طریق پورتال رسمی اپراتورها یا وزارتخانه‌های مربوطه اعلام می‌شود؛ پس مردم به این پیام‌ها و لینک‌ها اعتمادی نکنند».
سیم‌کارتی تحت عنوان سیمکارت شاد نداریم/ سیمکارت دانش‌آموزی رایگان توزیع نشده است
.jpg "شیادانی که به بهانه سامانه شاد، کلاه معلمان و دانش‌آموزان را برمی‌‌دارند!")
وزیر ارتباطات پیش از این درباره کلاهبرداری‌های انجام‌شده با عنوان شبکه شاد، گفته بود: سیم‌کارتی تحت عنوان سیمکارت شاد نداریم و مردم به تلفن‌هایی که موضوعشان دعوت به فروش سیمکارت است، پاسخ ندهند و آن را کلاهبرداری تلقی کنند. همراه اول و ایرانسل سیم‌کارت‌هایی تحت عنوان سیمکارت کودک دارند که برای دریافت آن هزینه‌ی مازادی نباید پرداخت کنند و می‌توانند به پورتال این اپراتورها یا دفاتر و مراکز آنها در سطح کشور مراجعه کنند.
جهرمی همچنین درباره ویژگی‌های سیمکارت کودک گفته بود: سیمکارت کودک یک لیست سفید دارد که همه سایت‌های اینترنتی برای آنها باز نیستند و فقط چیزی را که برای فرآیند آموزشی کودک مورد نیاز است را در اختیار او قرار می‌دهد. این سیم‌کارت‌ها از سال 1396 وجود داشته و این روز ها به دلیل افزایش استقبال، در حوزه زیرساخت با مشکلاتی مواجه شد که در حال برطرف شدن است. خانواده‌هایی که دغدغه دارند می‌توانند از این سیم‌کارت‌ها استفاده کنند.
وی در مقابل از ارائه بسته شاد خبر داده و گفته بود: آنچه که ما داریم بسته شاد برای دانش‌آموزان است. این بسته قابلیت فعال‌سازی روی هر سیم‌کارتی را دارد.
زمانی که سیمکارت دست والدین است، بسته عادی استفاده می‌شود و وقتی که در دست دانش‌آموز قرار می‌گیرد، با یک کد بسته شاد فعال می‌شود. تفاوت بسته شاد با خود شاد این است که یک‌سری پیام‌رسان‌ها و موتورهای جست‌وجو با توجه به نیاز دانش‌آموزان روی بسته شاد تعریف شده است که می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد.
از طرفی بر اساس اطلاعات خانه ملت، آذری جهرمی به‌تازگی درباره اینکه چرا با وجود دستور رئیس جمهوری، سیمکارت دانش‌آموزی رایگان در بین دانش‌آموزان توزیع نشده است، گفت: نه سیمکارت رایگان توزیع شد و نه آقای رئیس جمهوری چنین دستوری را صادر کرد. یکی از نمایندگان مجلس خطاب به رئیس جمهوری نامه‌ای را نوشته بود که در بحث عدالت آموزشی تسهیلاتی را در نظر بگیرید که رئیس جمهوری این نامه را برای بررسی و اقدام لازم به وزارت ارتباطات ارجاع داد، این که ارجاع به معنای دستور اجرا نبود.
وی تصریح کرد: جمع‌بندی نهایی ما با وزارت آموزش و پرورش این بود که یک بسته سه‌ماهه رایگان به معلمان اعطا شود، ۶۸ هزار مدرسه به‌صورت رایگان به شبکه اینترنت متصل شوند و برای دانش‌آموزان بسته اختصاصی "شاد" در نظر بگیریم و در آخر "شاد" در شبکه رایگان شود که همه این اتفاق‌ها رخ داده است. لزومی ندارد سیمکارت رایگان توزیع شود چراکه همه سیم‌کارت‌های فعلی قابلیت تبدیل به سیمکارت کودک و اتصال به شبکه شاد را دارند.
بسته‌های قلابی اینترنت
.jpg "شیادانی که به بهانه سامانه شاد، کلاه معلمان و دانش‌آموزان را برمی‌‌دارند!")
حالا که سه هفته از آغاز سال تحصیلی می‌گذرد، شیادان به «شاد» و اینترنت رایگان معلمان هم رحم نکردند و با ارائه اپلیکیشن جعلی شاد و همچنین ارسال پیام درباره هدیه اینترنت به معلمان و دانش‌آموزان، به دنبال خالی کردن حساب بانکی آنها هستند.
حمدعلی آدینه‌لو رئیس پلیس فتای استان زنجان اظهار کرد: با بازگشایی مدارس و راه‌‌اندازی پیام‌رسان شاد، زمینه سوءاستفاده برخی از سودجویان فراهم شده است؛ آموزش و پرورش برای آنکه بتواند محیطی ایمن و اختصاصی برای دانش‌آموزان و معلمان مهیا کند، پیام‌رسان اختصاصی شاد را ایجاد کرد که تنها نرم‌افزار آموزش مجازی در کشور است؛ از این رو مدیران، معلمان و دانش‌آموزان، برای نصب و به روزرسانی اپلیکیشن شاد، حتماً به سایت وزارت آموزش و پرورش به آدرس اینترنتی https://www.medu.ir یا منابع معتبر، مراجعه کنند و شهروندان به پیام‌هایی که عموما با مضامین نصب و تبلیغ نرم‌افزارها، به ویژه در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند توجه نکرده و از نصب اپلیکیشن‌های جعلی خودداری کنند».
وی همچنین از شگرد جدید کلاهبرداران سایبری اینترنت رایگان برای معلمان خبر داد و گفت: «این روز‌ها به دلیل شیوع ویروس کرونا در کشور و تلاش برای جلوگیری از گسترش آن، کلاس‌های آموزشی بصورت مجازی برگزار می‌شوند و از این رو مجرمان سایبری به راحتی از موقعیت پیش آمده سوءاستفاده می‌کنند؛ مجرمان با ارسال لینک‌های جعلی بسته‌های رایگان اینترنتی یا شارژهای شگفت‌انگیز و ارزان تلفن همراه در گروه‌ها و کانال‌های شبکه‌های اجتماعی، معلمان و مدیران مدارس را به درگاه‌های جعلی بانکی هدایت و اقدام به برداشت از حسابشان می‌کنند».
در چنین شرایطی، دو نکته حائز اهمیت است که اولین نکته به مسؤولان آموزش و پرورش باز می‌گردد یعنی با اطلاع‌رسانی شفاف، به موقع و گسترده، اطلاعات کافی در اختیار جامعه هدف خود قرار دهند تا آنها طعمه گرگ‌های فضای مجازی قرار نگیرند و از سوی دیگر، دانش‌آموزان، معلمان و خانواده‌ها به هر سایت و پیامکی اعتماد نکنند و اطلاعات شخصی خود را در اختیار سامانه‌های کذایی قرار ندهند.
منبع:
1. اقتصاد آنلاین/ کرونا چه تاثیری بر آموزش و پرورش خواهد داشت؟
2. فارس/ شیادانی که کلاه معلمان و دانش‌آموزان را برمی‌‌دارند!/ روایت بسته‌های قلابی اینترنت هدیه
3. ایسنا/ چیزی به اسم "سیمکارت شاد" نداریم؛ از بسته‌های شاد استفاده کنید
