عضویت العربیة English
سه‌شنبه، 22 خرداد 1403 ( جهش تولید با مشارکت مردم )
حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها: هرکه عبادت‌هاى خالصانه‌اش را نزد خداوند بفرستد، خداوند بهترین مصلحت‌ها را بر او فرو فرستد. مجموعه ورّام ج 2 ص 108
شرح حدیث
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
عَن اَنَسِ بنِ مالِکٍ قالَ: سَمِعتُ رَسولَ اللهِ صلّی الله علیه و آله فی بَعضِ خُطَبِهِ وَ مَواعِظِهِ، رَحِمَ اللهُ امرَءً قَدَّمَ خَیراً وَ اَنفَقَ قَصداً وَ قالَ صِدقاً وَ مَلَکَ دَواعِی شَهوَتِهِ وَ لَم تَملِکهُ وَ عَصی اَمرَ نَفسِهِ فَلَم تَملِکهُ.
از انس بن مالک روایت شده است که گفت: از رسول خدا صلّی الله علیه و آله در برخی سخنرانی‌ها و پندهایش شنیدم که فرمود: خدا بیامرزد و رحمت کند کسی را که خیری پیش فرستد و از روی میانه‌روی، انفاق کند. راست بگوید و مالک انگیزه‌های شهوانی، نه اسیر آنها، باشد. از فرمان نفس سر باز زند تا نفس بر او حاکم نشود.
بحارالانوار، ج 77، ص 179
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
عَن ابنِ عَبّاسٍ: قالَ رسولُ اللهِ صلّی الله علیه و آله: یری جَزاءَ ما قَدَّمَ وَ قِلَّةَ غِنا ما خُلَّفَ وَ لَعَلَّهُ مِن حَقٍّ مَنَعَهُ وَ مِن باطِلٍ جَمَعَهُ.
ابن عبّاس روایت کرده که حضرت رسول اکرم صلّی الله علیه و آله فرمود: پاداش آنچه پیش فرستاده شده، دیده می‌شود و معلوم می‌شود سرمایه‌هایی که انسان بعد از مرگش باقی می‌گذارد فایده‌ی کمتری خواهد داشت و بسا حقوق آن را ادا نکرده و یا از راه باطل آن را گرد آورده است.
بحارالانوار، ج 77، ص 179
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
عَن اَبی مُوسَی الاَشعَری: قالَ رَسولُ اللهِ صلّی الله علیه و آله: لاتَسُبُّوا الدُّنیا فَنِعمَت مَطیةُ المؤمِنِ فَعَلَیها یبلُغُ الخَیرَ و بِها ینجُو مِنَ الشَرِّ اِنَّهُ اِذا قالَ العَبدُ: لَعَنَ اللهُ الدُّنیا قالَتِ الدُّنیا لَعَنَ اللهُ اَعصانا لِرَبِّهِ.
از ابوموسی اشعری نقل شده است که پیامبر صلّی الله علیه و آله فرمود: به دنیا دشنام ندهید، چرا که مرکب راهوار خوبی برای مؤمن است که با آن به خوبی‌ها می‌رسد و از بدی‌ها نجات می‌یابد. هر وقت بنده‌ای می‌گوید: خدا دنیا را لعنت کند، دنیا می‌گوید خدا لعنت کند کسی را که گناه کرده است، نفرین خدا بر گناهکارترین ما.
بحارالانوار، ج 77، ص 178
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
عَن نافِعِ عَن ابنِ عُمَرَ: قالَ رَسولُ اللهِ صلّی الله علیه و آله: رَحِمَ اللهُ عَبداً تَکَلَّمَ فَغَنِمَ اَو سَکَتَ فَسَلِمَ اِنَّ اللّسانَ اَملَکُ شَیءٍ لِلإِنسانِ اَلا وَ اِنَّ کَلامَ العَبدِ کُلَّهُ عَلَیهِ اِلّا ذِکرُ اللهِ تَعالی اَو اَمرٌ بِمَعروفٍ اَو نَهی عَن مُنکَرٍ اَو اِصلاحٌ بَینَ المؤمِنینَ. فَقال لَهُ مُعاذُ بنُ جَبَلٍ یا رَسولَ اللهِ، أنُؤاخَذُ بِما نَتَکَلَّمُ؟ فَقالَ: وَ هَل یکُبُّ النّاسَ عَلی مَناخِرِهِم فی النّار اِلّا حَصائِدُ اَلسِنَتِهِم، فَمَن اَرادَ السَّلامَةَ، فَلیحفَظ ما جَری بِهِ لِسانُهُ.
نافع از ابن عمر روایت می‌کند که پیامبر صلّی الله علیه و آله فرمود: خدا بیامرزد بنده‌ای را که از گفتارش سود ببرد و یا سکوت کند تا سالم بماند. زبان بیش از هر چیز دیگری بر انسان حاکمیت دارد. آگاه باشید تمام سخنانی که از انسان صادر می‌شود به ضررش است، مگر یاد و ذکر خدا، امر به معروف، نهی از منکر و اصلاح بین مؤمنان. (یکی از اصحاب به نام) معاذ بن جبل گفت:‌ای رسول خدا، سخن گفتن هم چیزی است که انسان برای آن مجازات شود؟ فرمود: آیا چیزی جز درویده (محصول)‌های زبان، انسان را با صورت به جهنّم می‌افکند؟ پس هر که می‌خواهد سالم بماند (و در امان باشد) ، باید مراقب زبان و گفته‌هایش باشد.
بحارالانوار، ج 77، ص 178
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
عَن ابنِ عَبّاسٍ: قالَ رَسولُ اللهِ صلّی الله علیه و آله: مَن انقَطَعَ اِلی اللهِ کَفاهُ کُلَّ مَؤونَةٍ وَ مَن انقَطَعَ اِلی الدُّنیا وَ کَلَهُ اللهُ اِلَیها. وَ مَن حاوَلَ اَمراً بِمَعصِیةِ اللهِ کانَ اَبعَدَ لَهُ مِمّا رَجا وَ اَقرَبَ مِمّا اتَّقَی وَ مَن طَلَبَ مَحامِدَ النّاسِ بِمَعاصی اللهِ عادَ حامِدُهُ مِنهُم ذامّاً وَ مَن اَرضَی الناسَ بِسَخَطِ اللهِ و کَلَهُ اللهُ اِلیهِم وَ مَن اَرَضی اللهَ بِسَخَطِ النّاسِ کَفاهُ اللهُ شَرَّهُم وَ من اَحسَنَ ما بَینَهُ وَ بَینَ اللهِ کَفاهُ اللهُ مَا بَینَهُ و بَینَ النّاسِ وَ مَن اَحسَنَ سَریرَتَهُ اَصلَحَ اللهُ عَلانِیتَهُ وَ مَن عَمِلَ لِآخِرَتِهِ کَفَی اللهُ اَمرَ دُنیاهُ.
از ابن عبّاس روایت شده که پیامبر صلّی الله علیه و آله فرمود: کسی که (از همه برید و) به خدا روآورد، خداوند تمام مشکلاتش را حل می‌کند و کسی که (خدا را رها کند) و به دنیا روآورد، خداوند وی را به همان دنیا وامی‌گذارد. و کسی که بخواهد با معصیت خداوند به هدف‌هایش نایل شود به هدفش نمی‌رسد و گرفتار مشکلاتی می‌شود که از آن پرهیز می‌کرد. کسی که با ارتکاب گناه ستایش مردمان را بجوید ستایشگرانش به ملامتگران او تبدیل می‌شوند. هر که رضایت مردم را بر خشم الهی مقدّم بدارد، خداوند او را به همان مردم وامی‌گذارد و (برعکس) هر که خشنودی الهی را بر خشم مردم مقدّم بدارد خداوند شرّ مردم را از او بازمی‌دارد. و هر که رابطه‌ی بین خود و خدا را درست کند خدا (نیز مشکلات) رابطه‌ی او را با مردم حل می‌کند و هر که باطنش را نیکو گرداند خداوند ظاهرش را اصلاح می‌گرداند. و هر که برای آخرت بکوشد خدا کار دنیای او را درست می‌کند.
بحارالانوار، ج 77، ص 178
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
عَن اَبی هُرَیرَةِ قالَ: سَمِعتُ رَسولَ اللهِ صلّی الله علیه و آله یقولُ فِی خُطبَتِهِ: اَیهَا النَّاسُ، اِنَّ العَبدَ لایکتَبُ مِن المُسلِمینَ حَتَّی یسلَمَ النّاسُ مِن یدِهِ وَ لِسانِهِ وَ لاینالُ دَرَجَةَ المُؤمِنینَ حَتّی یأمَنَ اَخُوهُ بَوائقَةُ وَ جَارُهُ بَوادِرَهُ، وَ لایعَدُّ مِن المُتَّقینَ حَتّی یدَعَ ما لابأسَ بِهِ حِذاراً عَمّا بِهِ البَأسُ اِنَّهُ مَن خَافَ البَیاتَ اَدلَج.
ابوهریره می‌گوید: از پیامبر صلّی الله علیه و آله شنیدم که در خطبه‌اش فرمود: ‌ای مردم، بنده از مسلمانان به حساب نمی‌آید، تا آنکه مردم از دست و زبانش آسوده باشند و به درجه‌ی مؤمنان نمی‌رسد مگر اینکه برادر (دینی) او از شر و آزار و همسایه‌اش از تندی و خشمش در امان باشد و از متّقین محسوب نمی‌شود تا اینکه از امور مشتبه برای پرهیز از آلودگی به محرّمات بپرهیزد. کسی که می‌ترسد خواب بماند شبانه حرکت می‌کند.
بحارالانوار، ج 77، ص 177
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
عَن نافعٍ عَن ابنِ عُمَرَ: قالَ رَسولُ اللهِ صلّی الله علیه و آله: لایکمَلُ عَبدٌ الایمانَ بِاللهِ حَتّی یکونَ فِیهِ خَمسُ خِصالٍ: التَّوَکُّلُ عَلَی اللهِ وَ التَّفویضُ إِلَی اللهِ وَ التَّسلیمُ لِأَمرِ اللهِ وَ الرِّضَا بِقَضاءِ اللهِ وَ الصَّبرُ عَلی بَلاءِ اللهِ اِنَّهُ مَن اَحَبَّ فِی اللهِ وَ اَبغَضَ فی اللهِ وَ اَعطی لِلهِ وَ مَنَعَ لِلهِ فَقَدِ استَکمَلَ الایمانَ.
نافع از ابن عمر نقل می‌کند که حضرت رسول اکرم صلّی الله علیه و آله فرمود: ایمان بنده به خدا کامل نمی‌شود مگر اینکه در او پنج خصلت باشد: توکّل بر خدا، واگذاری به امور به خدا، تسلیم در برابر مقدّرات او، رضایت به قضای الهی، شکیبایی بر آزمایش خدا، چرا که هر که دوستی و دشمنی‌اش و عطا و منع عطایش خدایی باشد، ایمان را کامل کرده است.
بحارالانوار، ج 77، ص 177
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
عَن أَبِی سَعیدِ الخُدری قالَ: خَطَبَنا رسولُ اللهِ صلّی الله علیه و آله قالَ فی خُطبَتِهِ لاعَیشَ اِلَّا لِعالِمٍ ناطِقٍ اَو مُستَمِعٍ واعٍ. اَیهَا النّاسُ اِنَّکُم فی زَمانِ هُدنَةٍ وَ اِنَّ السَّیرَ بِکُم سَریعٌ وَ قَد رَاَیتُمُ اللَّیلَ وَ النَّهارَ کَیفَ یبلِیانِ کُلَّ جَدیدٍ وَ یقَرِّبانِ کُلَّ بَعیدٍ وَ یأتِیانِ بِکُلِّ مُوعُودٍ. فَقالَ لَهُ المِقدادُ: یا نَبِی اللهِ وَ مَا الهُدنَةُ؟ فقال: دارُ بَلاءٍ و انقِطاعٍ فَاِذَا التَبَست عَلَیکُمُ الأُمُورُ کَقِطَعِ اللَّیلِ المُظلِمِ فَعَلَیکُم بِالقُرآنِ فَاِنَّهُ شافِعٌ مُشَفَّعٌ وَ صادِقٌ مُصَدَّقٌ وَ مَن جَعَلَهُ امامَهُ قَادَهُ اِلَی الجَنَّةِ وَ مَن جَعَلَهُ خَلفَهُ ساقَهُ اِلی النَّارِ.
از ابوسعید خدری روایت شده است که گفت: پیامبر صلّی الله علیه و آله برای ما خطبه‌ای خواند و در ضمن آن فرمود: ‌ای مردم، شما در زمان مهلت و آرامش هستید و به سرعت دارید می‌روید و به خوبی می‌بینید که شب و روز چگونه هر چیز نو و تازه‌ای را کهنه و هر چیز دوری را نزدیک می‌گردانند و هر وعده‌ای را حاضر می‌سازند. آن‌گاه مقداد گفت: ‌ای رسول خدا، «هُدنه» چیست؟ حضرت فرمود: یعنی دنیا سرای آزمایش و کوچ کردن است، پس هنگامی که رخدادها بر شما مانند پاره‌ای از شب تار مشتبه شد بر شما باد که به قرآن بازگشت کنید، زیرا قرآن شفاعتگری است که شفاعتش پذیرفته می‌شود و راستگویی است که سخنش تصدیق شده است. کسی که قرآن را پیش روی خود قراردهد (و به آن عمل کند)، او را به بهشت رهنمون می‌شود و هر که آن را پشت سر بیندازد (و به آن بی اعتنایی کند) او را به جهنّم می‌راند.
بحار الانوار، ج 77، ص 177
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
عَن ابنِ عَبَاسٍ قالَ: سَمِعتُ رَسولَ اللهِ صلّی الله علیه و آله یقولُ فِی خُطبَتِهِ: اِنَّ المُؤمِنَ بَینَ مَخافَتَینِ: یومٌ قَد مَضی لَایدری مَا اللهُ قاضٍ فِیهِ وَ یومٌ قَد بَقِی لایدری مَا اللهُ صانِعٌ بِهِ فَلیأخُذِ العَبدُ لِنَفسِهِ مِن نَفسِهِ وَ مِن دُنیاهُ لِآخِرَتِهِ وَ مِن شَبَابِهِ لِهَرَمِهِ وَ مِن صِحَّتِهِ لِسُقمِهِ وَ مِن حَیاتِهِ لِوَفاتِهِ، فَوَ الَّذی نَفسی بِیدِهِ ما بَعدَ المَوتِ مِن مُستَعتَبٍ وَ لا بَعدَ الدُّنیا مِن دارٍ، اِلّا الجَنَّةَ اَوِ النّارَ.
از ابن عبّاس نقل است که شنیدم رسول خدا صلّی الله علیه و آله در خطبه‌اش فرمود: مؤمن (همیشه) بین دو ترس است: نمی‌داند که خداوند در مورد روزی که بر او گذشته است چه قضاوتی می‌کند و نمی‌داند که خداوند با او در روزی که باقی مانده است چه می‌کند. از این رو باید هر بنده‌ای از وجود خود (برای سعادت و کمال) و از دنیا برای آخرت و از جوانی برای پیری و از سلامتی برای بیماری و از زندگی برای مرگ خود بهره‌برداری کند، قسم به کسی که جانم در دست اوست بعد از مرگ هیچ عذر و بهانه‌ای پذیرفته نمی‌شود و بعد از دنیا خانه‌ای جز بهشت یا جهنّم نیست.
بحار الانوار، ج 77، ص 177
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
عَن اَبی الدَّرداءِ قالَ: خَطَبَنا رَسولُ اللهِ صلّی الله علیه و آله یومَ جُمعَةٍ فَقالَ: اَیها النّاسُ، توبوا اِلَی اللهِ قَبلَ اَن تَموتوا وَ بادِروا بِالأعمالِ الصّالِحَةِ قَبلَ اَن تَشتَغِلوا وَ أَصلِحوا الَّذی بَینَکُم وَ بَینَ رَبِّکُم تَسعَدوا وَ اَکثِروا مِن الصَّدَقَةِ تُرزَقوا وَ أمُروا بِالمَعروفِ تُحصَنوا وَ انتَهوا عَن المُنکَرِ تُنصَروا.
از ابی درداء روایت شده است که رسول خدا صلّی الله علیه و آله روز جمعه‌ای برای ما خطبه ایراد کرد، فرمود:‌ ای مردم، پیش از مرگ به سوی خدا بازگردید و توبه کنید و پیش از آنکه آسودگی خاطر از شما گرفته شود و در تنگناهای زندگی قرار گیرید به کارهای نیک بپردازید. رابطه‌ی خود را با خدا اصلاح کنید تا سعادتمند و بهروز شوید. بسیار صدقه بپردازید تا خدا به شما روزی دهد. امر به معروف کنید تا در قلعه‌ی محکم الهی قرار گیرید (و در امان باشید) و از منکر دست بردارید تا خدا شما را یاری رساند.
بحار الانوار، ج 77، ص 176
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
عَن عَلَقَمَةِ بنِ الحَصینِ قالَ: سَمِعتُ قَیس بن عاصِمِ المِنقَری یقولُ: قَدِمتُ عَلَی رَسولِ اللهِ صلّی الله علیه و آله فی وَفدٍ مِن جَماعَةٍ مِن بَنی تَمیمٍ، فَقَالَ لی: اِغتَسِل بِماءٍ و سِدرٍ. فَفَعَلتُ، ثُمَّ عُدتُ اِلَیهِ وَ قُلتُ: یا رَسُولَ اللهِ، عِظنَا عِظّةً نَنتَفِعُ بِهَا. فَقَالَ: یا قَیسُ، إِنَّ العِزِّ ذُلًّا وَ اِنَّ مَعَ الحَیاةِ مَوتاً وَ اِنَّ مَعَ الدُّنیا آخِرَةً وَ اِنَّ لِکُلِّ شَیءٍ حَسیباً، وَ عَلَی کُلِّ شَیءٍ رَقیباً وَ اِنَّ لِکُلِّ حَسَنَةٍ ثَوَاباً وَ لِکُلِّ سَیئَةٍ عِقَاباً.
از علقمة بن حصین روایت شده است که قیس بن عاصم - یکی از اصحاب پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله - می‌گفت: روزی با جمعی از قبیله‌ی بنی تمیم خدمت حضرت رسول خدا صلّی الله علیه و آله رسیدم ایشان به من دستور داد برو با آب و سدر غسل کن. من دستور حضرت را انجام دادم و به سوی او بازگشتم و سپس عرض کردم: ‌ای رسول خدا، به ما اندرزی بده تا از آن بهره‌مند شویم. حضرت در پاسخ فرمود:‌ ای قیس، بدان که همراه عزّت، ذلّت و به دنبال حیات، مرگ و همراه دنیا، آخرت است و برای هر چیزی حسابگر و بر فراز هر چیزی مراقبی و برای هر کار نیکی پاداش و در برابر هر کردار ناپسندی مجازاتی است.
بحار الانوار، ج 77، ص 175
پیامبر اکرم صلّى الله علیه و آله فرمودند:
عَن أَنَسٍ قالَ: خَطَبَنا رَسولُ اللهِ صلّی الله علیه و آله عَلی ناقَتِهِ العَضباءَ فَقالَ: أَیها النّاسُ، کأَنَّ المَوتَ فیها عَلی غَیرِنا کُتِبَ ، وَ کأنَّ الحَقَّ عَلی غَیرِنا وَجَبَ، وَ کأنَّ ما نَسمَعُ مِن الأمواتِ سَفرٌ عَمّا قَلیلٍ اِلَینا راجِعون، نُبَوّؤُهُم اَجداثَهُم، وَ نَأکُلُ تُراثَهُم، کأنّا مُخَلَّدونَ بَعدَهُم.
از انس بن مالک روایت شده است که رسول خدا صلّی الله علیه و آله در حالی که سوار بر شترش به نام عضبا بود، خطاب به آنان فرمود: ‌ای مردم، گویا مرگ فقط برای دیگران نوشته شده (و ما نمی‌میریم) و حق (و احکام خدا) فقط بر دیگران واجب است و گویا مردگان مسافرانی‌اند که به زودی به سوی ما بازمی‌گردند و ما فقط آنان را به خاک سپرده‌ایم و ارثشان را می‌خوریم، گویی بعد از ایشان جاودان هستیم.
بحار الانوار، ج 77، ص 175