وقتي در دوران آغازين تحصيل حوزوي، با تاب ماهيّت و منشأ دين، نوشته آقاي فضل الله کمپاني، آشنا شدم، با تعجب و با حديث نفس گفتم چرا منشأ دين؟ مگر نمي دانند که خدا، منشأ دين است؟ مگر غيرخدا از خدا هم مي تواند...

انتظار بشر از دين در انديشه ي ديني غرب، سه مقطع تاريخيِ پيش از قرون وسطا، عصر رنسانس و عصر جديد و دوران معاصر را سپري کرده است.

وقتي جنگ تحميلي عراق عليه ايران با عقب نشيني نيروهاي نظامي عراق به پايان رسيد، جهت تحصيلات تکميلي دروس حوزوي و شرکت در دوره ي سطح چهارم (دکترا) کلام اسلامي به قم مهاجرت کردم. در سال هاي شصت و هشت

وقتي حقيقت دين الهي، عبارت از حقيقتي باشد که بيانگر برآيند ملکوتي عقايد و اعمال دنيوي است و وقتي اين برآيند، عمدتاً توسط متون ديني ثابت گردد و وقتي وحي الهي، مهم ترين متن ديني تلقي شود؛ پرسش از رابطه دين...

مسأله چيستي دين، در ميان مسائل دين پژوهي، يکنواخت نيست. پاره اي از مسائل دين پژوهي، وابستگي تام به تعريف دين دارند و تا تعريف و تبيين دقيق از دين در اختيار نباشد و هويت و واقعيت- لااقل مقصود پژوهش گر از-...

هيچ پديده، نهاد و فعاليت اجتماعي و انساني در تاريخ حيات بشري، همچون دين، و دين داري از قدمت زماني، تنوع ساختاري و محتوايي برخوردار نبوده است، زيرا هر ديني، دربردارنده ي باورداشت ها، مفاهيم و مناسک خاصي...

متفکّران اسلامي و غيراسلامي در حلّ شبهه شرور و سازگار دانستن آن با صفات الهي، پاسخ هاي متعددي داده اند. گاهي به صورت کلي با اثبات حکمت الهي و زماني به صورت جزئي به تبيين مصاديق حکمت پاره اي از تبعيض ها،...

متفکّران اسلامي و غيراسلامي در حلّ شبهه شرور و سازگار دانستن آن با صفات الهي، پاسخ هاي متعددي داده اند. گاهي به صورت کلي با اثبات حکمت الهي و زماني به صورت جزئي به تبيين مصاديق حکمت پاره اي از تبعيض ها،...

يکي از قديمي ترين سؤالات بشر فارغ از نوع مسلک و مذهب او، مسأله چرايي شرور و چگونگي رهايي از آن بوده است. کمتر متفکري است که به اين مسأله توجه نکرده و درباره آن سخني نگفته باشد. هر انساني، در مرحله اي از...

چند سال پيش که در يک اردوي کوهستاني مهمان بودم، پس از بازگشت از يک پياده روي تنها، همه را در حال نزاع متافيزيکي شديدي يافتم. موضوع اصلي دعوا، يک سنجاب بود. فرض مي شد که يک سنجاب زنده به تنه ي درختي