«صراط» در اصل «سراط» - با سين - بوده است. فرّاء معتقد است: هرگاه بعد از کلمة سين، طاء يا قاف و غين و خاء باشد آن سين قلب به صاد مي‌شود و قرائت صراط با صاد لغت قريش است که قرآن نيز بر آن لغت آمده

«صَدّ يصُدّ» به معناي اعراض و رويگرداني و نيز به معناي منع و بازداشتن است. هنگامي که گفته مي‌شود «صددتُه عن کذا» يعني او را از آن کار بازداشتم و «صَدّ يصِدُّ» از باب «ضَرَب» به معناي خنديدن است و

«صاحب» جمع آن «صَحب» و جمع الجمع آن «اصحاب» است، به معناي ملازم و همراه فرد است، چه انسان يا حيوان يا مکان يا زمان باشد. به مالک شيء صاحب آن گفته مي‌شود و همين‌گونه بر فردي که در

«شيعه» به معناي پيروان و انصار است و به هر قومي که بر يک مقصد اجتماع کنند، شيعه گويند. جمع آن «شِيع» و جمع الجمع آن «اشياع» است.

در اينکه ماده اصلي شيطان چيست دو نظر وجود دارد: الف) شيطان از ماده «شطن» به معناي دوري از حق يا رحمت الهي است؛ بر اين اساس هر سرکشِ نافرماني از جن و انس و جنبندگان، شيطان است.

«شهد» ماده اصلي شهيد، در لغت به معاني مختلفي آمده است. وقتي گفته مي‌شود «شهد الرجل علي کذا» يعني شخص قاطعانه به آن شيء خبر داد و «اشهد بکذا» يعني سوگند مي‌خورم. مشاهده به معناي ديدن است و جمله

«شجر» روييدني است که داراي تنه و ساقه‌اي محکم است، مثل درخت خرما و غير آن. جمع آن «شجرات» و «اشجار» است. جملة «شجر الامر بينهم» به معناي درگيري و نزاع در يک موضوع بين افراد است.

«سيئهم» مقابل «حسنه» اسم فاعل برگرفته از «ساء يسوء» به معناي قبيح و زشت است. «رجل أسوَء و امراة سوآي»: يعني مرد و زن زشت. در حديثي از پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) آمده است: «سَوأةٌ ولودٌ

«سوا» به ضم و فتح سين به معناي عدل، وسط و غير آمده است. معناي اصلي آن راست بودن و اعتدال و برابري بين دو شيء است و اگر به معناي غير آمده، بدين جهت است که هر کدام وجودي برابر و يکسان با

«سنين» جمع «سنة» است. در اينکه ماده‌ي اصلي سنة چيست بين علماي لغت اختلاف است. برخي معتقدند اصل آن «سَنْهَةٌ» بوده و لام الفعل آن «هاء» حذف شده است و بعضي ديگر اصل آن را «سنوة» دانسته‌اند؛ به همين