0
مسیر جاری :
هرمنوتیک، حقیقت و معنا فلسفه تاریخ

هرمنوتیک، حقیقت و معنا

تیشان، یا یکی از پیروان مکتب او، تابلویی کشیده که نماد حقیقت و کذب است. حقیقت دوشیزه‌ای عریان و بی‌پیرایه است و کذب پوشیده از همه‌ی تجملات رایج روز. تابلو دلالت بر این دارد که اگر کذب به کمک اضافات و تزئینات...
زبان و تاریخ فلسفه تاریخ

زبان و تاریخ

زبان از جنبه‌های متعددی با فلسفه‌ی تاریخ ارتباط دارد. این بحث را با بررسی دو جنبه آغاز می‌کنیم. جنبه‌ی نخست به تاریخ‌نگاری یا آنچه تاریخ 2 نامیده‌ایم مربوط می‌شود و جنبه‌ی دوم هم به تاریخ 1 یا جریان بی‌پایان...
جایگاه کنش در تاریخ فلسفه تاریخ

جایگاه کنش در تاریخ

به گفته‌ی ارسطو، تاریخ درباره‌ی "آنچه مثلاً آلسیبیادیز انجام داد یا آنچه برای او اتفاق" افتاد، است. گاهی آنچه در تاریخ برای شخص اتفاق می‌افتد تأثیر نیروهای غیر شخصی است، ولی در اغلب موارد نتیجه‌ی قرار...
تخیل و درک و تاریخ‌نگاری فلسفه تاریخ

تخیل و درک و تاریخ‌نگاری

باور کلی این است که آثار هنری بزرگ همان شاهکارهای تخیلی هستند. تیسوس در رؤیای شبانه در چله‌ی تابستان این دیدگاه رایج را چنین بیان می‌کند:
ذهن و مورخ فلسفه تاریخ

ذهن و مورخ

وظیفه‌ی تاریخ (مانند علم و هنر) آوردن چیزهای معین به ذهن است. این ادعا چه معنایی می‌تواند داشته باشد. آنتونی کنی، فیلسوف معاصر، این گونه راهنمایی می‌کند: "معنای اصلی ذهن عبارت است از قابلیت کسب توانایی‌های...
تاریخ‌باوری فلسفه تاریخ

تاریخ‌باوری

این جمله‌ی فیشر (نوشته شده در 1918) کاملاً مؤید اقدام پوپر در محکوم کردن آنچه او "تاریخ‌باوری"، یعنی جست‌و‌جوی "«آهنگ ها» یا «الگوها»، «قوانین» یا «روندهای» موجود در بطن و متن تحول تاریخ" می‌نامد است
نسبیت علم و تاریخ فلسفه تاریخ

نسبیت علم و تاریخ

کاربست علم در مورد گذشته وظیفه‌ی تاریخ، مانند هنرها و علوم دیگر، آوردن چیزهای معین به ذهن و خاطر انسان است. ولی تفاوت عمده‌ای میان هنر و علم وجود دارد. یک شاهکار هنری (مونالیزا یا شور سنت متیو باخ (1))...
تبیین در تاریخ‌نگاری (2) فلسفه تاریخ

تبیین در تاریخ‌نگاری (2)

عبارت "شناخت کنونی" پرسش‌ها و مسائل شناخت‌شناسانه پیش می‌آورد. معیارهای شناخت چیست؟ آیا دسته‌ای معیار شناخته شده‌ی عام وجود دارد یا معیارهای فراوان؟ اگر فراوان باشد، کدام را باید برگرفت؟ این بحث که سقراط...
تبیین در تاریخ‌نگاری (1) فلسفه تاریخ

تبیین در تاریخ‌نگاری (1)

آیا، چنانکه بسیاری مؤسسات فرض می‌کنند، تاریخ یکی از شاخه‌های علوم‌اجتماعی است یا نه؟ پاسخ این پرسش تا حدودی به تعریف مربوط می‌شود. اگر منظور ما از تاریخ فقط نوعی مطالعه‌ی سازمان یافته‌ی گذشته باشد ممکن...
نحوه‌ی تبیین در علوم‌اجتماعی فلسفه تاریخ

نحوه‌ی تبیین در علوم‌اجتماعی

تصور و ایده‌ی علم اجتماعی در سده‌ی هجدهم چونان بخشی از جریان روشنگری شکل گرفت. در حالی که دانشمندان سده‌ی هفدهم (کپلر، گالیله، هاروی، بویله، هویژن، و مهم‌تر از همه، نیوتن) در کشف و نشان دادن قوانین (به...