درگذشته به شرف علم بیش از سودمندی آن توجه می‌شد و به همین دلیل گذشتگان می‌توانستند به اهل علم تنها به آن دلیل که اهل علم‌اند، احترام بگذارند. در زمان ما و در دوران تجدد می‌گویند سخنان بیشتر دانشمندان دوران...

تاریخ فلسفه در ظاهر مجال و میدان اختلاف نظرها و تقابل آرا است، اما خط وحدتی این تاریخ را راه می‌برد. ما با چشم ظاهر آنچه را که ظاهر است، یعنی اختلاف‌ها را می‌بینیم، ولی اگر چشم باطن بگشاییم، آن وحدت را...

1- بحث در باب مقام فلسفه در دوره‌ی اسلامی به یک معنا به فلسفه‌ی تاریخ بازمی‌گردد. وقتی از نسبت فلسفه با تاریخ بحث می‌شود، می‌خواهیم بدانیم که فلسفه در قوام تاریخ چه اثری داشته ‌است. آیا تاریخ ظرفی است...

علت قِلَّت اصحاب کشف و شهود، و کثرت ارباب نظر و عقول این است که هر چند تحصیل علوم و اعمال عقل نظری و آگاهی به اصطلاحات و آشنایی با قواعد و فنون دشوار است و به قول صاحب نفائس الفنون، به هوس راست نیاید به...

ابزارهای معرفت در یک تقسیم کلی عبارت‌اند از: حس، خیال، وهم، عقل و قلب. البته مُدرِک واقعی در همه مراحل، خود نفس است، زیرا نفس در تمام مراتب، بدون آن که امتزاج با آن مرتبه داشته باشد حضور دارد.

آیا « حكمت متعالیه » امكان جهانی شدن را در عصر كنونی دارد ؟ چرا فلسفه اسلامی می تواند به معنویت گرایی و حقیقت جویی در حیات معاصر پاسخ دهد ؟ با نظر به اقتضائات و مختصات حكمت متعالیه پاسخ مثبت است، چرا چنین...

فلسفه که درباره ي جهان آفرينش و انسان از حيث چيستي بحث مي کند، داستاني بس دراز و طولاني دارد. يونانيان در اخذ نظرهاي ساير ملل و تکميل آن توفيق بيشتري داشتند. آنان با آنکه پايه هاي آن را از شرق گرفته بودند،...

عظمت حيات علمي در قرن چهارم هجري و بويژه در دوران حکومت آل بويه زبانزد خاص و عام است. آنهايي که با حکومت شيعي آل بويه نيز مخالف اند، ناگزير، اعتراف به اهميت رواج فضل و دانش در اين دوره کرده اند. در عين...

در بررسي هاي تاريخي بيش از آنکه به جنبه هاي اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي جامعه عنايت شود، به اوضاع سياسي اهميت داده مي شود. تاريخ در نگاه کلي تاريخ شاهان، امپراطوران و مقتدران است و بندرت به اوضاع مردم به...

در گذشته اشاره شد که متکلمان اراده را منشأ خلقت مي دانستند و معتقد به خلق از عدم زماني بودند. ابن سينا منشأ وجود را ذات مريد مي دانست و نظريه فيض و صدور اشيا از ذات الهي را مطرح مي کرد و بنا بر بسيط بودن...