مسیر جاری :
فلسفه اسلامی و پدیدارشناسی غرب
پدیدارشناسی (فنومنولوژی)، صرف یک حوزه فلسفی در کنار دیگر حوزهها نیست، بلکه آغاز و زمینهی تحولی بزرگ در تفکر جهان متجدد است. ادموند هوسرل در ابتدای کار خود احساس کرده بود که در فلسفهی غربی انحرافی روی...
مطهری و فلسفهی اسلامی
استاد مطهری که استاد مسلم فلسفه و تفکر اسلامی معاصر است دربارهی خود گفته است: این بنده از حدود سال 1330 که قلم به دست گرفته و مقاله یا کتاب نوشتهام، تنها چیزی که در همهی نوشتههایم آن را هدف قرار دادهام،...
ملاصدرا و همزبانی با فلسفهی جدید
ملاصدرا در اشراق دوم از شاهد سوم کتاب الشواهد الربوبیه در بحث اتحاد عقل با معقول این نظر را آورده است که: اگر حصول عقلیه برای عقل منفعل از قبیل حصول موجود مباینی برای موجود مباین دیگر باشد، مانند وجود...
انسان و فلسفه در اندیشه ملاصدرا
ملاصدرا مانند اسلاف خود معتقد بود که فلسفه، علم به اعیان اشیا است، اما این علم به اعیان اشیاء، علم و شناسایی به معنای مشهور نیست و نباید با علمی که منظور نظر فیلسوفان سابق بوده، یکی دانسته شود. این علم...
فیلسوف عالم اسلام
گاهی میپرسند بزرگترین فیلسوف اسلامی کیست یا چه کسانی را به عنوان بزرگترین فلاسفهی تاریخ بزرگان فلاسفه میتوان نام برد؛ اما هیچ فیلسوفی را بزرگترین فیلسوف نمیتوان خواند، زیرا هیچ ملاکی برای تعیین...
معلم ثالث
معاریف و مشاهیر تاریخ فلسفهی اسلامی، فارابی، ابن سینا، سهروردی و صدرالدین شیرازیاند و بعد از اینها نام بزرگانی چون کندی و بهمنیار و خواجه نصیرالدین طوسی و میرداماد استرآبادی میآید. در سی چهل سال اخیر...
قطب الدین شیرازی
درباره قطب الدین شیرازی کم میدانیم و دربارهی او کم نوشتهاند. این کم دانستن را تنها فرع بر کم نوشتن نباید دانست. اگر ما قطب الدین را نمیشناسیم، تقصیر خودمان است، زیرا کتابهای او، یا بسیاری از کتابهای...
ابن رشد آموزگار تجدد
در تاریخ فلسفهی اسلامی مسائلی هست که کمتر مطرح شده یا هرگز مطرح نشده است. ما نمیدانیم چرا مسائل مهمی مثل شرایط امکان ارتباط فرهنگهاو زبان و تاریخ که در آثار فارابی مطرح شده، در نظر اخلاف او مورد اعتنا...
ابن سینا و وجوه تفکر او
لئواشتراوس در مطالبی که متجددان و متأخران در باب فلسفهی قرون وسطی و دورهی اسلامی نوشتهاند، به دیدهی شک مینگرد. به نظر او در عصر جدید کسانی میتوانند فلسفهی قدیم را بشناسند که بخواهند از آن چیزی بیاموزند،...
چرا ابن سینا در حکمت عملی اثر مهمی تصنیف نکرده است؟
فارابی فلسفه را در آیینهی سیاست میدید و میخواند. نسلی هم که بعد از او آمد، به سیاست اهمیت میداد، اما سیاست دیگر پیوسته به فلسفهی نظری و در تناسب با آن نبود. ابوالحسن عامری کتاب الأعلام بمناقب الاسلام...